اعراب نگران نگاه جدید الیزه

جهان عرب در طول روزهای پرالتهاب انتخابات ریاست جمهوری با وسواس و اضطرابی بیش از ملل دیگر نتیجه این رقابت را زیرنظر داشت. رسانه ها و ناظران خبری عرب خاورمیانه چنان در فضای انتخابات ۶ مه غوطه ور بودند كه گویی این بازی یك بازیگر عرب نیز دارد.
روزنامه السفیر ۲ روز مانده به پیروزی ساركوزی در مقاله ای ساركوزی را پیروز انتخابات دانست و نوشت: پیروزی ساركوزی می تواند در روابط فرانسه با كشورهای عربی تأثیر زیادی داشته باشد. گزارش السفیر، بازتابی از نگاه سیاستمداران بیروت بود كه فرانسه را خانه دوم خویش می شناسند.
در این گزارش از قول ناظران عرب آمده بود: پیروزی ساركوزی به معنای یك كودتا نیست اما می تواند فرانسه را به همان خط مشی كه پیش از این در روابط خارجی داشت، برگرداند.
نگرانی اعراب چنان كه در این گزارش آمده است از آن جا ناشی می شود كه در چرخش تغییرات انتخاباتی سیاست های ژاك شیراك كه به كشورهای عربی دوستی نشان می داد، از الیزه رخت بربندد. گزارش السفیر، رسانه ای كه تریبون نزدیك به خاندان حریری است در حالی به زیر چاپ می رفت كه نماینده گروه سنیوره برای بیعت با ساركوزی شتابان راهی پاریس شده بود.
لبنانی ها همانند دیگر طرف های عربی بین شیراك با دیگر رهبران بزرگ دنیا، تفاوت قائل بودند. با رفتن شیراك از الیزه رهبران كشورهای عربی باید احساس از دست دادن یك دوست داشته باشند. اگرچه اصول حاكم بر روابط خارجی فرانسه فوری تغییر نخواهد كرد و این كار به نرمی و با گذشت زمان انجام خواهد شد، اما واقعیت آن است كه با پیروزی ساركوزی، فرانسه وارد مرحله جدیدی می شود.
در این مرحله در صورتی كه گرایش ها به سمت آمریكا بیشتر باشد به همان میزان فرانسه نفوذش را بر بسیاری از بخش های جهان از جمله جهان عرب از دست خواهد داد. از طرفی چنان كه فرانسه به رهبری ساركوزی به اسرائیل نزدیك شود، از كشورهای عربی دور می شود.
● امید به روابطی گرم تر
پس از بیروت در دیگر پایتخت های خاورمیانه عرب نیز تب انتخابات فرانسه جاری شد. «الثوره» تریبون جناح حاكم سوریه در این باره نوشت كه سوریه با دقت به انتخابات فرانسه نگاه دوخته است زیرا روابط این كشور در سال های اخیر با فرانسه به سردی گراییده است.
بویژه پس از ترور رفیق حریری در سال ۲۰۰۵ تنش میان دو كشور بالا گرفت، سوری ها ابراز امیدواری كردند تنش های بین فرانسه و سوریه كه شیراك منشأ آن بود به دست ساركوزی پایان یابد. به اعتقاد سوری ها روابط خارجی فرانسه و این بخش از جهان عرب احتیاج به شفاف سازی دارد و اگر ساركوزی بخواهد به نقش فرانسه در مدیترانه سامان دهد، بیش از پیش نیازمند بازنگری خواهد بود.
● ماه عسل به سبك الجزایری
الجزایر كشوری است كه نزدیك ترین حلقه جهان عرب به پاریس است. مردان الجزیره به یك شرط بندی در این باره دست زدند. روزنامه الخبر چاپ الجزایر یك روز قبل از پیروزی ساركوزی نوشت: اگر ساركوزی بتواند بر رقیب سوسیالیست خود پیروز شود، دو كشور وارد یك ماه عسل طولانی مدت خواهند شد.
الخبر نوشت: «بودن ساركوزی در الیزه به معنای دوستی میان الجزایر و فرانسه است و این پیام را دارد كه الجزایر و فرانسه می توانند به عنوان دو كشور مستقل با یكدیگر تعامل داشته باشند.» این در حالی است كه به باور دولتمردان این خطه شمالی آفریقا، چنان كه رویال پیروز می شد، الجزایر مجبور بود سیاست غلبه پاریس را بپذیرد و تبدیل به یكی از استان های فرانسه شود؛ یعنی درست همان روالی كه تا پیش از سال ۱۹۶۲ كه الجزایر استقلال خود را از فرانسه به دست آورد.
الجزایری ها می گویند: «آلمان ۵ سال فرانسه را اشغال كرد اما هم اكنون ۵۰ سال است كه به عنوان دو كشور مستقل با یكدیگر روابط دوستانه دارند. اما فرانسه ۱۳۰ سال كشور ما را اشغال كرد، فرهنگ و سیاست ما را زیر سیطره خود گرفت و بیش از ۴۰ سال است كه به عنوان روابط دوستانه باز هم به سیاست اعمال نفوذ و اشغال خود ادامه می دهد. فرانسه ۵ میلیون الجزایری را كشت و حالا باید ۳۰۰ سال بگذرد و هیچ روابطی با فرانسه نداشته باشیم تا شاید بتوان بعد از آن روابطی واقعاً دوستانه بر قرار كرد.»
اما نگاه گروه دیگری از دولت های عربی بویژه شیخ نشین ها را الشرق الاوسط روزنامه عرب زبان چاپ لندن انعكاس داده است. این روزنامه می نویسد: بسیاری از اعراب با پیروزی ساركوزی شو كه شدند. این روزنامه كه از سوی عربستان سعودی هدایت می شود، تأكید كرده است كه ساركوزی آن گونه پیش خواهد رفت كه دلخواه فرانسه باشد، نه آن گونه كه اعراب و یا آمریكا یا هر كشور دیگری بخواهند.
این روزنامه سپس می نویسد: «فرانسه از انتخاب چنین رئیس جمهوری پشیمان نخواهد شد. اما برای اعراب وضع به گونه ای دیگر خواهد بود. بزرگ ترین جبهه گیری ساركوزی در مقابل مهاجران است. مهاجرانی كه بسیاری از آنها را اعراب تشكیل می دهند. گزارش این منبع از نگرانی شیخ نشین ها نسبت به دیپلماسی آینده ساركوزی حكایت دارد.
«ساركوزی در كشور های عربی چهره سیاستمداری را دارد كه با اعراب عناد دارد و از آنها متنفر است.» این روزنامه ساركوزی را از خوی مدافعه جویی دولت های غربی پرهیز می دهد و می نویسد «بهتر است به جای این كه بنشینیم و منتظر انتخابات دیگر كشورها باشیم، به مشكلات داخلی كشورهای خودمان و حل آنها بیندیشیم.»
این ذهنیت كه ساركوزی در سیاست خارجی كنار آمریكا خواهد ایستاد اكنون به باور جمعی اعراب تبدیل شده است.روزنامه الغد چاپ اردن نیز در روز انتخابات ریاست جمهوری فرانسه كاریكاتوری را چاپ كرد كه این پیام را به مخاطب می رساند كه بوش با پیروزی ساركوزی می تواند او را جایگزین تونی بلری كند كه بزودی خانه شماره ۱۰ داونینگ استریت را ترك خواهد كرد. در این كاریكاتور بوش با لبخند ساركوزی را در آغوش گرفته، می بوسد و می گوید «خوشامدی ساركوزی» و در همان حال با پای خود لگدی حواله تونی بلر كه پشت سر او ایستاده است، می كند.

منبع : روزنامه ایران