دلیلی برای وجود معلولیت روانی و آتیسم...

امروز راجع به یکی از دلایل عقب افتادگی روانی صحبت خواهیم کرد. اثرات منفی معلولیت روانی و ذهنی برای والدین و بهورزانی که به افراد مبتلا به این معضل کمک می کنند واضح و روشن می باشد. دلایل مختلفی موجب این معلولیت ها می باشد. یکی از این دلایل میتواند بیماری فرجیل X یا fragile x باشد که یک بیماری ژنیتیکی می باشد.
فرجیل X یکی از معمولیترین و مهم ترین دلایل معلولیت روانی ارثی می باشد. این معلولیت روانی میتواند درجه های مختلفی از کم توان ذهنی خفیف تا عقب افتادگی ذهنی تا آتیسم (اوتیسم) داشته باشد. فرجیل X معمولی ترین دلیل شناخته شده آتیسم می باشد. سیمپتم های این بیماری شامل کاراکتر های جسمی و رفتاری و عقب افتادگی در حرف زدن می باشد.
همانطور که قبلا گفته شد فرجیل X بسیار معمولی می باشد. این بیماری در یک نفر از ۳۶۰۰ مرد و در یک نفر از ۴۰۰۰ تا ۶۰۰۰ زن اتفاق می افتد.
● اثر این بیماری در مردان
اکثریت مردانی که مبتلا به مرض فرجیل X می باشند از معلولیت ذهنی هم رنج می برند. درجه این معلولیت های ذهنی از کم توان ذهنی خفیف تا آتیسم شدید می باشد. به علاوه معلولیت ذهنی٬ مردان کاراکتر های مختلف جسمی و رفتاری هم نشان می دهند. علامت های جسمی این بیماری شامل درازی صورت٬ بزرگی گوش ها و بزرگی بیضه ها می باشد. کف پای صاف٬ مفصل های دوتای انگشتها و مسایل دیگر اسکلتی در مرد ها نیز بوجود می آید.
● اثر این بیماری در زنان
علامت و کاراکترهای که در مردان دیده می شود٬ می تواند در زن ها هم بروز دهد ولی اثر آنها خفیف تر می باشد. یک سوم از زنانی که فرجیل X دارند مبتلا به معلولیت ذهنی شدید می باشند. برخی دیگر مبتلا به معلولیت ذهنی با درجه کمتر می باشند.
● دلیل بیماری فرجیل X
این بیماری به علت تغییر یا تعویض در کرموزوم X بوجود می آید. کروموزوم ها یک گروه ژن می باشند که به طریق ارثی منتقل می شوند. به طور معمول انسان دارای ۴۶ کروموزوم می باشد که ۲ تا از آنها برای تعیین سکس شخص می باشد. در زن ها این دو کروموزوم ها X می باشد و در مرد ها یک کروموزوم X و یک کروموزوم Y وجود دارد. ژنی که باعث ایجاد فرجیل X می باشد به نام FMR۱ شناخته شده است. بطور نرمال این ژن پروتین مهمی برای سلامت روان ایجاد می کند. وقتی که این ژن کار نمی کند٬ این پروتین ایجاد نمی شود و بدون آن بیماری فرجیل X اتفاق می افتد.
● معالجه بیماری فرجیل X
در حال حاضر معالجه ای برای این بیماری وجود ندارد. ولی تعلیمات استثنائی٬ تراپی سخن وری٬ کار درمانی و رفتار درمانی در مقابله با مسائل روانی و رفتاری بسیار مهم می باشند. به علاوه٬ دارو های مختلف در تخفیف این مسائل تاثیر مستقیم دارند. به علت اینکه اثرات فرجیل X بسیار گوناگون می باشد٬ ارزیابی قدرت ها و مشکلات شخصی برای بوجود آوردن یک برنامه معالجه خصوصی بسیار مهم میباشد.
● حقایق راجع به فرجیل X
▪ حقیقت- علت آتیسم در ۲٪ تا ۶٪ بچه ها ٬ مبتلا بودن به بیماری فرجیل X میباشد
▪ حقیقت- تقریبا یک سوم (۳/۱) از بچه های که دارای فرجیل X می باشند٬ مبتلا به درجه ای از آتیسم میباشند
▪ حقیقت- فرجیل X معمولی ترین ژن شناخته شده در بروز آتیسم می باشد.
مدیران مراکز معلولین و دست اندکاران و والدین بایستی با دلیل بوجود آمدن معلولات ذهنی از جمله آتیسم آشنائی داشته باشند تا بتوانند با دیده باز به معالجه و مقابله با این معضلات در آیند.
با امید....

محمد اشرف زاده
منبع: مجتمع ملی فرجیل X آمریکا. http://www.fragilex.org/html/home.shtml