سفری کوتاه به‌گذشته‌ی ارباب و رعیتی اینجا "ده عباس"است (۲)

... از جمله موارد نادر در این مدارس آن است كه تمام دانش آموزان آن مقاطع ابتدایی و راهنمایی در یك كلاس درس می‌خوانند. نكته قابل توجه دیگر، وجود دانش‌آموزان مهاجر افغان در بین دانش‌آموزان ایرانی ساكن "ده‌عباس" و روستاهای مجاور است كه تقریبا ‪ ۳۰‬درصد كل دانش آموزان را تشكیل می‌دهد. این دانش‌آموزان از ضعف مالی خانواده‌هایشان در عذاب بوده و به سختی گذر سختی ایام می‌كنند، فقدان دبیرستان در این ده، باعث گرایش جوانان به كارهای مختلف و ترك تحصیل شده است و كسانی كه قصد ادامه تحصیل دارند باید به دبیرستان‌های واقع در منطقه ‪ ،۱۹‬اسلامشهر و موسی‌آباد مراجعه كنند.
** "ده عباس" و ‪ ۱۰‬شهید و مفقودالاثر:
"ده عباس" در زمان جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، ‪ ۱۰‬شهید و مفقودالاثر تقدیم اسلام كرد. پیكر مطهر شهیدان محمد و علی نیل‌ناز در محوطه امام‌زاده عباس (ع)، شهیدان مهدی ارده‌ای و مجید سلیمیان در قطعه شهیدان بهشت‌زهرا(س) دفن شده و مرقد جعفر كریمی، داود رضایی منش، محمد نظریان و علی قمی در امام‌زاده عقیل قرار دارد.
یاد و نام دو جاویدالاثر، احمد معینی و حسن محمدی در قلب و ذهن اهالی روستای "ده عباس" جای دارد.
"این روستا، به خاظر پشتیبانی از كشور در طول هشت سال دفاع مقدس لوح تقدیر روستای نمونه از استاندار تهران دریافت كرده است." قبرستان قدیمی این روستا درضلع شرقی آن و جنب مدارس ابوذر و زینب كبری واقع شده است. تنها كدخدای ده "مشتی علی"، ‪ ۳۰‬سال پیش فوت كرد و هم‌اكنون روستا به دست شورای محل اداره می‌شود.
** خاطراتی از زبان قدیمی‌ها:
برای شنیدن خاطرات شیرین افراد قدیمی ده به سراغ سه پیرمرد خوش برخورد رفته و از چگونگی ابتدای سكونتشان در ده جویا می‌شویم.
"سفرعلی رضایی‌منش" با دارابودن بیش از ‪ ۷۵‬سال سن ‪ ۷۰‬سال پیش با والدین خود از ورامین به این روستا آمد.
وجود قنات‌ها و زمین‌های سرسبز، گذشته را بهانه‌ای برای سكونت خود عنوان كرده و می‌گوید: ده در قدیم برای خود مالك و ارباب داشت و تمامی اراضی ده در تصرف آنان بود، كشاورزان و رعیت‌ها برای اربابان كار می‌كردند و مقداری از محصول مالكان زمین‌ها را در قبال این كار برای خود برمی‌داشتند و مزد كارگری خود را از این طریق دریافت می‌كردند، البته میزان مزد آنان بستگی به نظر ارباب داشت. رضایی‌منش در حوالی این ده زمین‌هایی كه مربوط به ده‌فاتح بود اجاره كرد. او پس از مرگ یكی از مالكان، مقداری از زمین‌های "ده عباس" را از وارثان خریداری كرد و در آن محصولات زمان خشكسالی را كشت كرد. "حاج مشاالله حسنی"، ‪ ۹۰‬ساله هم‌صحبت دیگرمان كه ‪ ۵۰‬سال از سكونت او در این ده می‌گذرد درباره رفتار مالكان و اربابان گفت: اگر به یكی از اربابان سلام نمی‌كردیم و یا بی‌توجه بودیم، سووال می‌كردند كه رعیت چه كسی هستی؟ این امر سبب می‌شد كه خانه و زندگی‌امان به بیرون از قلعه ریخته شود و ما نیز آواره بیابان می‌شدیم. "محمد نعمت‌اللهی"، پیرمرد دیگر این روستا رشته كلام را به دست گرفت و گفت: در زمان قدیم، دو قلعه در اینجا وجود داشت "قلعه بالا" كه پس از فوت مالكش به تنها دختر او منصوره رسید كه همسر مهدی رئیسی بود و آن را به شخصی به نام عدل سلطنه بخشید. بعد حدود سه سال من در آنجا زندگی كرده و كارگر آنان بودم ولی پس از مدتی من و خانواده‌ام را از قلعه بیرون كردند. نعمت‌اللهی، علت بیرون آمدن خود و خانواده‌اش از قلعه را این گونه تشریح می‌كند: یك شب ارباب، پسرش را به شدت كتك زد تا جایی كه صدای گریه و شیون پسر، تمام قلعه را فرا گرفت. من كه نظاره‌گر دعوای ارباب و پسرش بودم نتوانستم طاقت بیاورم و در این مشاجره و دعوا دخالت كرده و از روی غیرت و ناراحتی، دست ارباب را گرفتم، همین رفتار من سبب شد تا ارباب، من و خانواده‌ام را از قلعه بیرون كند، در آن زمان از ارباب روزی یك تومان حقوق می‌گرفتم. در سال ‪ ۱۳۲۶‬دوباره به همان ده برگشتم و تاكنون ساكن آن هستم. كشاورزان ساكن ده‌عباس به دلیل خشكسالی و كمبود آب و فقدان یك جریان آب روستایی در حال حاضر كمتر از گذشته كشاورزی می‌كنند. هر كشاورز در هر قطعه فقط شش ساعت حق استفاده از آب چاه را دارد، این مقدار آب جوابگوی زراعت آنان نیست. چاه آب ‪ ۱۵۰‬متری روستا كه سال‌ها پیش بدست مردم حفر شده نیز خشك شده و بهره‌برداری آب از آن غیرممكن است، به نظر می‌رسد انحراف یك مسیر آب و بهره‌گیری شاخه‌ای از آب رودخانه كن، نیاز این روستائیان را برطرف می‌كند. "حاج مشاالله حسنی" همچنین از واگذاری ‪ ۲۰‬من (‪ ۶۰‬كیلوگرم ) گندم و دو تومان پول به كشاورز از طرف ارباب و از بازپسگیری كل محصول توسط آنان صحبت می‌كند. در این فاصله به سراغ "محمد علی انصاری"، رئیس شورای ده عباس رفتم، او با آغوشی باز ما را به اطراف روستا برده و در مورد مشكلات این روستا این چنین می‌گوید: مشكل بزرگ مردم ده، نبود لوله كشی گاز است. وی مشكلات دیگر مردم این ده را شامل تامین مسكن و نبود امكانات برای جوانان روستا، فقدان روشنایی جاده منتهی به روستا از بزرگراه آیت الله سعیدی كه مكاتبات با اداره برق تاكنون بی‌نتیجه مانده، آسفالت خیابان‌ها و كوچه‌ها و وضعیت نامناسب روكش جاده اصلی عنوان می‌كند. وی همچنین رها كردن چاله‌هایی كه توسط برخی از ادارات و سازمان‌ها صورت گرفته و عدم آسفالت و مرمت معابر آن و نیز نبود دبیرستان رااز دیگر مشكلات اهالی این روستا برشمرد. انصاری به واگذاری آب روستا كه از منبع آبی تامین و بصورت مردمی اداره می‌شود به شبكه آبرسانی شركت آب و فاضلاب روستایی اشاره كرد و گفت: از ‪۶۰۰‬ متر زمین خارج از روستا تحت اختیار اداره اوقاف است و مردم روستا برای منازل خود، سند مالكیت نداشته و توسط قولنامه به خرید و فروش املاك خود می‌پردازند.

منبع : WordNews