جمعه, ۱۲ بهمن, ۱۴۰۳ / 31 January, 2025
مجله ویستا
دولت الکترونیک نظارت عمومی بر عملکرد دولت
ما در عصر ارتباطات و اطلاعات زندگی می‌کنیم، فناوری اطلاعات امروزه با نرخی فزاینده و به صورت تصاعد هندسی در حال رشد است.به عنوان نمونه قانون «مور» در این زمینه می‌گوید که قدرت محاسباتی رایانه‌ها در هر ۱۸ ماه دو برابر می‌شود یا قانون «گیلدرز» می‌گوید: مسیرهای ارتباطی (شبکه‌ها) هر ۱۲ ماه سه برابر می‌شود.به تناسب این رشد فناوری اطلاعات، انتظارات افراد نیز در مورد خدمات، محصولات و نحوه و کیفیت ارایه آن بطور روزافزون در حال تغییر است و دولت‌ها خود را در مقابل این انتظارات و نیازها مسئول می‌دانند.البته دولت‌ها نیز حرکت شتابانی برای ارایه خدمات خود به صورت (online) اتوماتیک در فرآیندهای کاری و ایجاد تعامل بیشتر با شهروندان آغاز کرده‌اند.مردم از دولت‌ها می‌خواهند که در امورشان در صف ها معطل نشوند و خدمات با کیفیت بالاتر و ارزان‌تر را به دست آورند و همه مردم بتوانند بطور مستقیم از اطلاعات، تسهیلات و خدمات دولتی بهره‌مند شوند.
گسترش فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) این امید را در دل دولتمردان به وجود آورده که دولت‌ها را می‌توان متحول کرد. می‌توان مشارکت بیشتر مردم و فعالان اقتصادی را در امور سیاسی و اقتصادی و سایر شئونات جامعه فراهم کرد. این رویکرد تحت عنوان دولت الکترونیک و به انگیزه ارایه خدمات دولتی به صورت سریع، راحت و موثر ابتدا با توسعه و پیشرفت وسایل ارتباطی از قبیل تلفن بی‌سیم، مودم و نمابر پا به عرصه وجود گذاشت و ظهور فناوری اینترنت جان تازه‌یی به آن بخشید.
● دولت الکترونیک چیست؟
دولت الکترونیک استفاده سهل و آسان از فناوری اطلاعات به منظور توزیع خدمات دولتی به صورت مستقیم به مشتری به صورت ۲۴ ساعته در شبانه‌روز است.
دولت الکترونیک شیوه‌یی برای دولت‌ها به منظور استفاده از فناوری جدید است که به افراد تسهیلات لازم برای دسترسی مناسب به اطلاعات و خدمات دولتی، اصلاح کیفیت خدمات و ارایه فرصت‌های گسترده‌تر برای مشارکت اختصاصی، اجتماعی و سیاسی مردم را فراهم می‌کند.
بطور کلی دولت الکترونیک یعنی استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات برای بهبود کارایی بخش دولت، که دسترسی عمومی به اطلاعات و خدمات دولتی و تبادل اطلاعات بین سازمان‌های دولتی و خصوصی را تسهیل می‌کند.
به بیان ساده دولت الکترونیک یعنی اینکه مردم مجبور نیستند برای دریافت اطلاعات مورد نیاز یا استفاده از خدمات دولتی مانند پرداخت مالیات و عوارض، تجدید گواهینامه، گرفتن مجوزهای مختلف، پر کردن فرم‌های الکترونیک برای مقاصد مختلف، بازدید از موزه‌ها و کتابخانه‌های مجازی، تعامل با نهادهای مختلف دولتی و تجاری و اجتماعی، پرداخت صورت‌حساب‌های آب، برق و تلفن مراجعه حضوری به ادارات مختلف داشته باشند.
فقط کافی است در هر ساعت شبانه‌روز از منزل، محل کار یا کیوسک‌های اطلاعات عمومی به آدرس اینترنتی سازمان مورد نظر مراجعه و فرم درخواست خود را تکمیل کرده و با فشاردادن یک دکمه اطلاعات را ارسال و منتظر نتیجه باشند. این کار ممکن است چند دقیقه به طول انجامد، ولی با صرف این چند دقیقه کار چند روز و چند هفته را جلو می‌اندازند. ضمن اینکه علاوه بر صرفه‌جویی در وقت و هزینه، تردد نکردن در خیابان‌های پرترافیک، پاکیزگی بیشتر محیط زیست نیز را به دنبال دارد.
● پیش شرط‌های دولت الکترونیک:
دولت الکترونیک مستلزم ایجاد یکسری پیش زمینه و تمهیدات است:
الف: داشتن فناوری‌های پیشرفته اطلاعاتی و ارتباطی: اساس تکنولوژی در دولت الکترونیک فناوری اطلاعات و ارتباطات است. هرکشوری که بخواهد سهم قابل توجهی از اقتصاد جهانی را داشته باشد، باید بتواند خود را مجهز به یک زیرساخت مخابراتی پیشرفته کرده و از حداکثر فناوری‌ها استفاده کند. فناوری مخابراتی در قالب سیستم‌های سوییچینگ، ماهواره، فیبر نوری و مایکروویو به عنوان زیرساخت شبکه‌های ارتباطی و اطلاعاتی عمل می‌کنند.
مهمترین رهاورد تلفیق دو فناوری مخابرات و رایانه، اینترنت یا شبکه‌هاست. کاربران اینترنت یا سرویس گیرنده‌ها می‌توانند با ارسال درخواست خود بر روی وب، اطلاعات مورد نیاز خود را از بانک اطلاعاتی موجود بر روی سرویس دهنده‌ها دریافت و به همین شکل اطلاعات مورد نیاز دیگران را ارسال کنند. اساس دولت الکترونیک را وجود چنین تکنیکی بر روی وب فراهم کرده است.
● مشارکت و پذیرش عمومی
پذیرش عمومی از طریق مشارکت بخش خصوصی، گروه‌های اجتماعی و همه مردم در تمام مراحل طراحی و راه‌اندازی دولت الکترونیک حاصل می‌شود.
دسترسی عمومی به خدمات دولتی یکی از ضروری‌ترین پیش‌شرط‌های دولت الکترونیک است که به اشکال زیر فراهم می‌شود.
توسعه امکانات و تاسیسات زیرساخت فناوری اطلاعات
کاهش هزینه‌های خدمات مخابراتی
امکان خرید رایانه و وسایل جانبی آن برای همه به قیمت ارزان
گسترش آموزش عمومی رایانه و مهارت‌های فناوری اطلاعات
برپا کردن نمایشگاه‌های مختلف در سطح کشور
● اهداف کاربران دولت الکترونیک
خدمات دولتی معمولا ساختار عمودی و پیچیده‌یی دارند. دولت الکترونیک کاملا این ساختار را تغییر داده و کاربران می‌توانند بدون هیچ‌گونه محدودیتی از طریق رایانه شخصی، تلفن، تلویزیون‌های شبکه و کیوسک‌های خدماتی به تمامی خدمات دولتی دسترسی داشته باشند.
● عوامل ایجاد دولت الکترونیک
عوامل متعددی زمینه این امر را فراهم می‌سازد که همگی ناشی از رشد فناوری و پیچیده‌تر شدن زندگی بشر است. دولت‌ها برای پاسخ به این پیچیدگی ناگزیرند که اقدام به ایجاد دولت الکترونیک کنند.
● رشد فناوری بویژه فناوری اطلاعات
رشد استفاده از اینترنت و عادت کردن مردم به استفاده از آن
تغییر انتظارات شهروندان و بنگاه‌های اقتصادی
فشارهای ناشی از رقابت
دولت الکترونیک می‌تواند به حکومت‌ها در دستیابی به اهداف ذیل کمک کند.
۱. بهبود ارتباطات و تامین رضایت مردم
دولت الکترونیک ایجاد ارتباط دو طرفه بین مردم و مسئولان از راه‌های مختلف را میسر می‌سازد. اطلاع‌رسانی و آگاه کردن مردم از مصوبات، مقررات و مجموعه وظایف و اختیارات دولت و نیز مشارکت آنان در تقسیم‌سازی از طریق نظرسنجی الکترونیکی و ایجاد صندوق شکایات از طریق پست الکترونیکی، پاسخگویی سریع به خواسته‌ها و شکایات مردم، شیوه‌هایی است که دامنه ارتباطات مردمی را بیش از پیش گسترده و بهینه می‌کند.
عرضه خدمات عمومی به صورت الکترونیک، مانند پرداخت هزینه‌های آب، برق، تلفن، قبض جریمه، رزرو بلیت و صدور گذرنامه مزایایی از جمله صرفه‌جویی در وقت و نیروی انسانی، کاهش ترددهای درون شهری و بین شهری و کاهش بار ترافیک دارد و این امور می‌تواند در روش زندگی مردم و تامین رفاه و رضایت آنان تاثیر بسزایی داشته باشد.
۲. توسعه و رشد اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی
در گذشته توسعه اقتصاد عمدتا معطوف به شرکت‌های بزرگ بود، ولی امروزه دولت‌ها با گسترش شرکت‌های کوچک می‌توانند نقش بسزایی در اشتغال داشته باشند. این شرکت‌ها می‌توانند از طریق online در سطح منطقه، ملی و حتی بین‌المللی حداکثر بهره‌برداری را به عمل آورند.
متمرکز شدن فعالیت‌های دولتی در امور اقتصادی، شفاف نبودن ضوابط و مقررات، خویشاوندسالاری و زدوبندها و رانت‌جویی را فراهم می‌کند.
متقاضیان خدمات دولتی خود ناظر بر عملکرد دولت هستند، زیرا با دسترسی به قوانین، دستورالعمل‌ها به صورت شفاف از طریق اینترنت در اختیار آنان قرار دارد.
دولت الکترونیک استفاده از امکانات فرهنگی، اجتماعی و سیاسی مانند دسترسی به کتابخانه‌ها، ثبت‌نام باشگاه‌های ورزشی، تماس با آموزشگاه و معلمان، دسترسی به مراجع قانونگذار و نظرسنجی را بیشتر فراهم می‌کند.
منبع : روزنامه اعتماد
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست