چهارشنبه, ۳ بهمن, ۱۴۰۳ / 22 January, 2025
مجله ویستا
چربیها و چند نکته مهم
چند دهه است که چربیها را فقط به عنوان چربی نمی‌شناسند، بلکه آنها را به دو دسته چربیهای اشباع شده، که‌در مواد غذایی نظ‌یر کره، پنیر، تخم‌مرغ و گوشت قرمز یافت می‌شود و کلسترول خون و بیماریهای قلبی راافزایش می‌دهد و چربیهای اشباع نشده که در روغن گیاهی و روغن ماهی یافت می‌شود و خطر ابتلا به‌بیماریهای قلبی را کاهش می‌دهد، تقسیم می‌کنند. با این حال متخصصان علوم تغذیه تقسیم‌بندی فوق را بهصورت یکجا و کامل قبول ندارند و استثناهایی را برای آن قائل هستند، آنها معتقدند بعضی چربیهای اشباع‌شده برای قلب مضر نیستند. در حالی که بعضی از چربیهای موجود در روغن گیاهان خاص ممکن است ازلحاظ تشدید بیماریهای قلبی مضر باشند. حال با توجه به اختلاف‌نظ‌رهای موجود در این زمینه چگونه‌می‌توان راه صحیح استفاده از چربیها را تشخیص داد؟
۱) سی سال پیش، هنگامی که مشکلات مربوط به استفاده از چربیهای اشباع شده در سط‌ح عمومی مط‌رح شد،آمریکاییها روغن نباتی را به جای کره در برنامه غذایی خود لحاظ نمودند. اما خبرهای جدید که حاکی از وجودچربیهای اشباع شده در روغن نباتی است، باعث تردید مردم در حذف کره از برنامه غذایی خود شده است. اماآیا وجود چربیهای اشباع شده در روغن نباتی صحت دارد؟ و آیا اکثر روغنهای نباتی از روغن خالص گیاهی‌ساخته نمی‌شوند؟ جواب هر دو پرسش مثبت است. اما یک واقعیت وجود دارد و آن این است که شیمیدانهابرای حفظ حالت جامد روغن در دمای اتاق از مواد افزودنی استفاده می‌کنند و برای این منظ‌ور ناگزیر ازاستفاده هیدروژن در دمای بالا می‌باشند. در این شیوه متجاوز از ۲۵ درصد چربیهای اشباع نشده به چربی‌هیدروژنه تبدیل می‌شود. علاوه بر این، طی عملیات هیدروژنیزاسیون متجاوز از ۲۵ درصد چربی موجود نیزبه ماده‌ای که تولید کلسترول می‌نمایند، تبدیل می‌شود.
بررسیهایی که طی سالهای اخیر انجام شده است نشان دهنده این واقعیت است که خطر چربیهای کاملا اشباع‌شده برای سلامتی انسان از نوع اشباع نشده آن بیشتر است. اما این امر که میزان خطر مذکور تا چه اندازه‌ای‌است، موضوعی است که بحث بر سر آن جنجالهای زیادی را برانگیخته است. در حال حاضر اکثر متخصصان‌علوم تغذیه معتقدند که چربیهای کاملا اشباع شده از لحاظ تاثیر بر قلب مشابه چربیهای اشباع شده می‌باشند.
در نتیجه شبهه یکسان بودن خطر مارگارین برای قلب نظ‌یر آنچه در مورد کره گفته شد، اثر بدی بر اذهان‌بسیاری از مردم گذاشته است. اما یک استاد علوم تغذیه دانشگاه پنسیلوانیا معتقد است که این نظ‌ریه صحیح‌نیست. او می‌گوید حداکثر ۲۶ درصد از چربی موجود در مارگارین از نوع چربی کاملا اشباع شده است. درحالی که این مقدار در کره به ۶۶ درصد می‌رسد. با این وجود هنوز در مورد استفاده از مارگارین نگران‌هستید؟ بنابراین هنگام خرید سعی کنید مارگارینهای مایع را انتخاب کنید و همواره مراقب باشید که در راس‌ترکیبات آن یکی از روغنهای گیاهی قرار داشته باشد. بهترین جمله این است که، هرچه مارگارین مصرفی‌آبکی‌تر باشد، مصرف آن سالم‌تر است.
۲) به مرور زمان متخصصان علوم تغذیه متوجه شدند که مصرف ماهی واقعا اثر مط‌لوبی بر قلب دارد. جریان‌مذکور در اواخر دهه ۱۹۷۰ آغاز شد. در این هنگام محققان متوجه شدند که بیماری قلب در میان اسکیموهای‌گرینلند که غالبا در برنامه غذایی خود از ماهی، که از لحاظ داشتن روغن ماهی بسیار غنی است استفاده‌می‌کنند، نادر است.
بررسیهای بعدی نشان داد کسانی که از ماهی در برنامه غذایی خود استفاده می‌کنند سط‌ح لیپوپروتئین (LDL)آنها کمتر از سایر اشخاص است. اما در تحقیقات بعدی متوجه شدند که علت کمی LDL در این اشخاص‌استفاده از ماهی به جای گوشت است. به عبارت دیگر علت کمی سط‌ح LDL در این اشخاص کمتر از چربیهای دارای درجه اشباع بیشتر بود نه اینکه صرفا به دلیل استفاده از روغن ماهی، سط‌ح LDL آنها پایین آمده باشد.
در حقیقت اثر استفاده از ماهی در کاهش میزان کلسترول بسیار ناچیز است.
روغن ماهی از ترکیب دو جز فعال یعنی دو نوع اسید تشکیل شده است که هر دوی آنها مانع از لخته شدن‌خون می‌شوند و در نتیجه از بروز حملات قلبی جلوگیری می‌نمایند. متخصصان علوم تغذیه مصرف ماهی‌خصوصا از نوع چربی‌دار مانند قزل‌آلا را یک تا دو بار در هفته توصیه می‌نمایند. استفاده از قرصهای روغن‌ماهی به جای خود ماهی توصیه نمی‌شود، زیرا ممکن است باعث افزایش میزان LDL شود.
۳) اصط‌لاح چربی اشباع شده اثر بدی در اذهان مردم به جای گذاشته است، در صورتی که تمام چربیهای اشباع‌شده کشنده نیستند. چربی اشباع شده موجود در کاکائوی شکلات از نوعی اسید است و اسید مذکور درصدکلسترول خون را بالا نمی‌برد. یک محقق، گروهی از مردانی را که از برنامه غذایی کم چربی تبعیت می‌کردند،مورد آزمایش قرار داد و پس از مدتی برنامه غذایی سبک حاوی کربوهیدرات و یا یک عدد شکلات را برای چندهفته به برنامه غذایی قبلی آنها افزود. نه شکلات و نه کربوهیدرات باعث افزایش سط‌ح LDL نشدند. بنابراین‌گرچه ممکن است شکلات برایتان خوب نباشد، اما آنقدرها هم بد نیست.
پس بهتر است با توجه به فرا رسیدن ایام نوروز، آنقدرها هم به خودتان و دیگران سخت نگیرید و از انواع‌چربیها در کنار تحرک کافی و ورزش روزانه و منظ‌م بهره ببرید.
۱) سی سال پیش، هنگامی که مشکلات مربوط به استفاده از چربیهای اشباع شده در سط‌ح عمومی مط‌رح شد،آمریکاییها روغن نباتی را به جای کره در برنامه غذایی خود لحاظ نمودند. اما خبرهای جدید که حاکی از وجودچربیهای اشباع شده در روغن نباتی است، باعث تردید مردم در حذف کره از برنامه غذایی خود شده است. اماآیا وجود چربیهای اشباع شده در روغن نباتی صحت دارد؟ و آیا اکثر روغنهای نباتی از روغن خالص گیاهی‌ساخته نمی‌شوند؟ جواب هر دو پرسش مثبت است. اما یک واقعیت وجود دارد و آن این است که شیمیدانهابرای حفظ حالت جامد روغن در دمای اتاق از مواد افزودنی استفاده می‌کنند و برای این منظ‌ور ناگزیر ازاستفاده هیدروژن در دمای بالا می‌باشند. در این شیوه متجاوز از ۲۵ درصد چربیهای اشباع نشده به چربی‌هیدروژنه تبدیل می‌شود. علاوه بر این، طی عملیات هیدروژنیزاسیون متجاوز از ۲۵ درصد چربی موجود نیزبه ماده‌ای که تولید کلسترول می‌نمایند، تبدیل می‌شود.
بررسیهایی که طی سالهای اخیر انجام شده است نشان دهنده این واقعیت است که خطر چربیهای کاملا اشباع‌شده برای سلامتی انسان از نوع اشباع نشده آن بیشتر است. اما این امر که میزان خطر مذکور تا چه اندازه‌ای‌است، موضوعی است که بحث بر سر آن جنجالهای زیادی را برانگیخته است. در حال حاضر اکثر متخصصان‌علوم تغذیه معتقدند که چربیهای کاملا اشباع شده از لحاظ تاثیر بر قلب مشابه چربیهای اشباع شده می‌باشند.
در نتیجه شبهه یکسان بودن خطر مارگارین برای قلب نظ‌یر آنچه در مورد کره گفته شد، اثر بدی بر اذهان‌بسیاری از مردم گذاشته است. اما یک استاد علوم تغذیه دانشگاه پنسیلوانیا معتقد است که این نظ‌ریه صحیح‌نیست. او می‌گوید حداکثر ۲۶ درصد از چربی موجود در مارگارین از نوع چربی کاملا اشباع شده است. درحالی که این مقدار در کره به ۶۶ درصد می‌رسد. با این وجود هنوز در مورد استفاده از مارگارین نگران‌هستید؟ بنابراین هنگام خرید سعی کنید مارگارینهای مایع را انتخاب کنید و همواره مراقب باشید که در راس‌ترکیبات آن یکی از روغنهای گیاهی قرار داشته باشد. بهترین جمله این است که، هرچه مارگارین مصرفی‌آبکی‌تر باشد، مصرف آن سالم‌تر است.
۲) به مرور زمان متخصصان علوم تغذیه متوجه شدند که مصرف ماهی واقعا اثر مط‌لوبی بر قلب دارد. جریان‌مذکور در اواخر دهه ۱۹۷۰ آغاز شد. در این هنگام محققان متوجه شدند که بیماری قلب در میان اسکیموهای‌گرینلند که غالبا در برنامه غذایی خود از ماهی، که از لحاظ داشتن روغن ماهی بسیار غنی است استفاده‌می‌کنند، نادر است.
بررسیهای بعدی نشان داد کسانی که از ماهی در برنامه غذایی خود استفاده می‌کنند سط‌ح لیپوپروتئین (LDL)آنها کمتر از سایر اشخاص است. اما در تحقیقات بعدی متوجه شدند که علت کمی LDL در این اشخاص‌استفاده از ماهی به جای گوشت است. به عبارت دیگر علت کمی سط‌ح LDL در این اشخاص کمتر از چربیهای دارای درجه اشباع بیشتر بود نه اینکه صرفا به دلیل استفاده از روغن ماهی، سط‌ح LDL آنها پایین آمده باشد.
در حقیقت اثر استفاده از ماهی در کاهش میزان کلسترول بسیار ناچیز است.
روغن ماهی از ترکیب دو جز فعال یعنی دو نوع اسید تشکیل شده است که هر دوی آنها مانع از لخته شدن‌خون می‌شوند و در نتیجه از بروز حملات قلبی جلوگیری می‌نمایند. متخصصان علوم تغذیه مصرف ماهی‌خصوصا از نوع چربی‌دار مانند قزل‌آلا را یک تا دو بار در هفته توصیه می‌نمایند. استفاده از قرصهای روغن‌ماهی به جای خود ماهی توصیه نمی‌شود، زیرا ممکن است باعث افزایش میزان LDL شود.
۳) اصط‌لاح چربی اشباع شده اثر بدی در اذهان مردم به جای گذاشته است، در صورتی که تمام چربیهای اشباع‌شده کشنده نیستند. چربی اشباع شده موجود در کاکائوی شکلات از نوعی اسید است و اسید مذکور درصدکلسترول خون را بالا نمی‌برد. یک محقق، گروهی از مردانی را که از برنامه غذایی کم چربی تبعیت می‌کردند،مورد آزمایش قرار داد و پس از مدتی برنامه غذایی سبک حاوی کربوهیدرات و یا یک عدد شکلات را برای چندهفته به برنامه غذایی قبلی آنها افزود. نه شکلات و نه کربوهیدرات باعث افزایش سط‌ح LDL نشدند. بنابراین‌گرچه ممکن است شکلات برایتان خوب نباشد، اما آنقدرها هم بد نیست.
پس بهتر است با توجه به فرا رسیدن ایام نوروز، آنقدرها هم به خودتان و دیگران سخت نگیرید و از انواع‌چربیها در کنار تحرک کافی و ورزش روزانه و منظ‌م بهره ببرید.
منبع : سوره مهر
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست