آشنایی با کارت‌های هوشمند

یك كارت هوشمند از نظر اندازه شبیه به كارت‌های اعتباری پلاستیكی كه یك تراشه در آن كار گذاشته شده است می‌باشد. قرار دادن یك تراشه در كارت به جای نوار مغناطیسی، آن را تبدیل به یك كارت هوشمند با قدرت سرویس‌دهی در مصارف گوناگون می‌نماید. این كارت‌ها به دلیل دارا بودن تراشه، دارای قابلیت كنترل عملكرد بوده و فقط اطلاعات مربوط شخصی و تجاری كاربر واجد شرایط را پردازش می‌نماید.كارت هوشمند قابلیت استفاده در انواع معاملات بانكی و پشتیبانی مالی را دارد و به دلیل راحتی حمل و نقل و امنیت موجب آسایش خیال كاربر وتامین اطلاعات گوناگون مورد نیاز وی می‌گردد. استفاده از امكانات متنوع كارت‌های هوشمند به تجار این امكان را می‌دهد كه محصولات و كالاهای خود را در بازارهای جهانی ارائه وفعالیت‌های تجاری خود راگسترش دهند. بانك‌ها، شركت‌های نرم‌افزاری وسخت افزاری، خطوط هوایی وهمه این شانس را خواهند داشت كه به بهره‌مندی از خدمات نوین محصولات كارتی خود در جهت ارتقاء سطح فعالیت‌ها و ارائه محصولاتشان دست یابند.
تركیب امكانات نهفته در كارت‌های هوشمند سبب ایجاد ارتباط نزدیك‌تر میان طرفین تجاری وآنهایی می‌گردد كه در اقصی نقاط دنیا به نحوی با یكدیگر دارای روابط تجاری می‌باشند.
امروزه در دنیا بیش از ۴/۴ میلیارد كارت اعتباری استفاده می‌شود. فعالیت‌های اقتصادی - مالی مبتنی بر كارت‌های هوشمند به میزان ۳۰ درصد در سال رشد دارد. همچنین تحقیقات انجام شده حاكی از آن است كه در سراسر دنیا طی ۵ سال آینده صنعت كارت‌های هوشمند و وسایل و تجهیزاتی كه امكان استفاده از آن را میسر می‌سازند به طور قابل توجهی رشد خواهد داشت وهمچنین افزایش امكانات وقابلیت‌های دستیابی با امنیت كافی به شبكه‌های كامپیوتری وتوسعه رو به رشد استفاده از تجارت الكترونیكی سبب رایج‌تر شدن بكارگیری كارت‌های هوشمند می‌گردد. با در نظر گرفتن همین میزان مصرف، انتظار می‌رود كارت‌های هوشمند برای ۹۵درصد خدمات تلفن بی‌سیم ودیجیتالی كه در تمام دنیا ارائه می‌شود مورد بهره‌برداری قرار گیرند. آسیا، آمریكای لاتین وآمریكای شمالی مناطقی هستند كه بالاترین پتانسیل را در ۳ سال آینده برای گرایش به استفاده از كارت‌های هوشمند به‌خود اختصاص خواهند داد.
اكنون بیشترین زمینه‌های كاربری از كارت‌های هوشمند در سطح دنیا مربوط به تلفن‌های پولی وبی‌سیم، بانكداری، خدمات بهداشتی و پرداخت آبونمان و لوازم خانگی بوده است.
چرا كارت‌های هوشمند تا این اندازه متداول شده‌اند؟
با وجودی كه در حال حاضر میلیاردها كارت هوشمند در دنیای فعلی در دست كاربران قرار دارد، اما ممكن است فردی كارت را از یك كشور خاص تهیه نماید و بخواهد از آن در سایر كشورها استفاده كند. تولیدكنندگان تجهیزات و ارائه‌دهندگان كارت‌های هوشمند برای تامین چنین كاربردهایی، تكنولوژی كارت‌های چند منظوره را ایجاد كرده ودر تلاش هستند تا نوعی سازگاری میان تجهیزات وكارت های توزیع شده در سراسر دنیا به وجود آورند.برای تحقق بخشیدن به این مساله باید اصول تجاری و فنی مورد نیاز واصول استاندارد و هماهنگ با هر كشور، میان كارت‌ها و پایانه‌ها و مشخصه‌های موجود در تجهیزات وسایل ایجاد و مورد آزمایش قرار گیرند. كلید اصلی در دستیابی به این امر جهانی در دست صنعت مربوطه قرار دارد.
استاندارد چه نقشی را در كارآیی كارت‌های هوشمند ایفا می‌كند؟
استانداردها در واقع عواملی هستند كه، هماهنگی وتطابق میان كارت‌ها و وسایل كارت‌خوان یا پشتیبانی كننده را تضمین می‌نمایند. وجود استانداردهای جهانی و ثابت در این امر باعث می‌شود تا كارهای تولید و توزیع شده در یك قسمت از دنیا به وسیله دستگاهی در بخش دیگری از دنیا پذیرفته شده و مورد استفاده قرار گیرند.
صنایع، خدمات و فعالیت‌های بسیاری وجود دارد كه از طریق اعمال استانداردها و ضوابط بین‌المللی می‌توان عملكرد آنها را تحت پوشش كارت‌های هوشمند قرار داد كه دستگاه‌های پمپ بنزین، سیستم‌های پرداخت بانكی و بسیاری موارد دیگر از این قبیل هستند. به همین دلیل سازمان بین‌المللی استاندارد، اصولی را برای كارت‌های هوشمند ایجاد و تثبیت كرده است و این اصول همچنان در حال توسعه و همه‌گیر شدن هستند. همچنین بخشی از صنایع انحصاری موفق شده‌اند اصول و استانداردهای مشخصی را برای استفاده از كارت‌های هوشمند به وجود آورده و هم اكنون در حال گسترش و تثبیت آنها در سراسر دنیا می‌باشند. لذا حضور وسیع حضور نمایی مزیت‌های فراوان موجود دركارت‌های هوشمند صنایع و خدمات مختلف جهانی را بر آن داشته تا با ارائه ضوابط و استانداردهای مدون و قانونی موفقیت آنها را تضمین نمایند.
* مزایای عمده‌ای كه كارت‌های هوشمند به مصرف كننده ارائه می‌دهند چگونه ارزیابی می‌شود؟
البته مزایای كارت‌های هوشمند را باید با در نظر گرفتن كاربردها و نحوه مدیریت و ایجاد زیرساخت‌های فرهنگی و تخصصی در هر جامعه بررسی نمود. عموما دستورالعمل‌ها و استاندارد محلی وضع شده و نحوه برخورد و حمایت قانون از كاربردهای این كارت‌ها در ارتقاء مزایای آن مؤثر می‌باشد. شیوه زندگی و اهمیت دستیابی به اطلاعات و چگونگی پردازش آنها و قوانین موجود در تنظیم روابط مالی نیز در تعریف مزایای كارت‌های هوشمند برای هر منطقه از دنیا حائز اهمیت است كه نمی‌توان آنها را نادیده گرفت. با این وجود مزایای عمده اهداف اصلی ایجاد سیستم‌های بكارگیری كارت‌های هوشمند می‌توان در توانایی اداره یا كنترل مؤثر فعالیت‌های تجاری كاهش چشمگیر كلاهبرداری، كاهش كاغذبازی وحذف فعالیت‌های زائد و وقت‌گیر خلاصه نمود.
كارت هوشمند چند منظوره چیست؟
كارت هوشمند، برای راحت‌تر شدن و كاهش فعالیت‌های زائد در امور تجاری و غیره تولید گردیده، فعالیت‌هایی از قبیل (خرید و فروش، برنامه های بهداشتی، خدمات بانكی، خدمات مسافرتی و...). اگر قرار باشد برای انجام هر یك از فعالیت‌های فوق یك كارت هوشمند اختصاص یابد، آنگاه تعداد كارت‌ها خود مشكل جدیدی می‌شود كه بر تمایلات كاربران تأثیر منفی گذاشته و از كارآیی آن نیز می‌كاهد.
یك كارت چند منظوره پاسخ مناسبی برای این موضوع است زیرا كارت چند منظوره می‌تواند انواع مختلفی از كارت‌ها را پشتیبانی نماید.
به عنوان مثال كارت چند منظوره "ویزا" كارتی می‌باشد كه تركیبی از اعتبار توسعه یافته ویزا در برگیرنده ستون بدهی و توابع ذخیره مالی و ذخیره‌سازی میزان اعتبار مالی می‌تواند در مسافرت‌ها كارآیی فراوانی داشته باشد.كارت‌های چند منظوره با تحت پوشش قرار دادن موضوعات متنوعی از عملیات خریدها وخدمات گوناگون مالی موجبات آسایش كاربران را فراهم ساخته است.
كارت اعتباری بدون تماس چیست؟
دو نوع كارت اعتباری بدون تماس وجود دارد. اولی یك كارت بدون تماس از راه نزدیك است كه با وارد كردن آن در یك دستگاه جانبی مخصوص خوانده می‌شود. و دومین كارت بدون تماس از راه دور است كه بدون استفاده از دستگاه جانبی كارت‌خوان قادر است از یك مسافرت معین و به صورت كنترل از راه دور خوانده شود كه در دكه‌های دریافت عوارض كاربرد زیادی دارد.
قیمت یك كارت تراشه ‌دار چقدر است؟
در تلاش برای پاسخ دادن به این سئوال كه بیشتر مانند پرسیدن قیمت ماشین، بدون در نظر گرفتن اینكه یك فولكس واگن دسته دوم و قدیمی است و یا یك رولزرویس آخرین مدل، باید گفت بهای كارت‌های تراشه‌دار ۱۵ الی ۸۰ درصد بستگی به ظرفیت آنها و كمیت اعتباری داشته و در این محدوده متغیر است.
چرا بارگذاری (شارژ) مجدد یك كارت هوشمند اهمیت دارد؟
كارت‌های یكبار مصرف و قابل شارژ مجدد، هر دو از بازارهای مصرف و كاربری برخوردار هستند. كارت‌های یكبار مصرف در مواقعی كه كاربر در مسافرت به سر می‌برد و یا به منظور پرداخت ورودیه‌ها و مصارفی شبیه اینها مورد استفاده قرار می‌‌گیرند و عمدتا استفاده از آن برای یك زمان مشخص می‌باشد كه پس از اتمام ذخیره، فاقد ارزش و بهره‌برداری می‌باشد و دور انداخته می‌شود.
اگر كارت مورد بحث چند منظوره باشد و مثلا ارزش‌ها و اعتبارات را ذخیره كرده و حساب‌های بدهكار و بستانكار كاربر را ثبت نماید، كاربر آن را دور نخواهد انداخت. صحیح‌تر خواهد بود كه انرژی (اعتبار) ذخیره شده، قابل شارژ یا بارگذاری مجدد بوده و كاربر مجبور به خرید مكرر كارت‌های یكبار مصرف نگردد.
كارت‌های اعتباری تا چه اندازه ایمن و مطمئن هستند؟
كارت‌های هوشمند عملا امنیت و اطمینان بیشتری نسبت به سایر وسایل ذخیره اطلاعات مالی ارائه می‌دهند. یك كارت هوشمند مكان امنی برای ذخیره اطلاعات گران‌بهایی مثل كلیدهای اختصاصی، شماره حساب‌ها، رمزها یا سایر اطلاعات خصوصی ارزشمند می‌باشد. كارت‌های هوشمند با قدرت انجام محاسبه‌های پیچیده قابلیت تأمین امنیت بالاتر را دارا هستند و سلامت كاری صاحب كارت را فراهم می‌سازند.
آیا رهنمودهایی برای مصرف‌كننده در استفاده از كارت‌های هوشمند وجود دارد؟
بله، برای اولین بار شركت‌های تولیدی كارت هوشمند، اطلاعاتی را در رابطه با صنعت و توزیع‌كنندگان كارت هوشمند، روش‌هایی عمومی و قانونی ارائه كردند. درك و شناخت صحیح این رهنمودها بسیار مهم است، خصوصا اینكه برای اولین بار این اطلاعات توسعه صنایع چندگانه به طور داوطلبانه پذیرفته شده و در حال تكامل است.
* انتظارات شخصی مصرف‌كنندگان را شناسایی كرده و در نظر بگیرید و رهنمودهای شخصی ارائه شده را در مورد آنان اجرا نمایید.
* به منظور تأمین خدمات بهتر و ارائه فرصت‌های جدید به مصرف‌كننده، استفاده، جمع‌آوری و نگهداری اطلاعات مربوطه به آنها را (تا حدی كه نیاز است)تهیه و باید كامل شود.
* وسیله‌ای را برای مصرف‌كنندگان تهیه و در محل‌های مختلف تعبیه كنید تا اسامی آنان را به بازار و با شركت به طور مستقیم یا پست و یا موارد درخواستی دیگر ارسال نماید.
* روش‌های انجام شده و در دسترس، كارمند را از نظر شخصی محدود می‌سازد.
كارمندان را در مورد مسئولیت‌ها و استانداردهای شخصی جهت حفاظت از منافع مصرف‌كننده و پاسخ‌گویی به اعترافات آنان آموزش دهید. و انضباط صحیح و تنبیهات رفتاری را با كاركنانی كه نسبت به چنین استانداردهایی بی‌توجه هستند، پیاده كنید.


امیر صادق زاده

منبع : ماهنامه دنیای مخابرات و ارتباطات