موسیقی و رقص ایلی

موسیقی در ایل بویراحمد همانند سایر ایلات ایران از ویژگی و اصالت پرارزش برخوردار است. با این تفاوت كه همسایگی دشتستان با ایل تأثیرات بسیاری بر موسیقی محلی بویراحمدی گذاشته است. تا آنجا كه گه‌گاه شناخت تفاوت موسیقی بویراحمدی با دشتستانی‌ها بسیار مشكل است. تأثیر مستقیم موسیقی بختیاری‌ها بر موسیقی بویراحمدی‌ غیرقابل انكار است. با این همه، بویراحمدی‌ها براساس بیت‌های رایج، آهنگهای خاصی دارند كه تحت عنوان «قِس» از آن نام می‌برند. همانند «قِس خوشگله»، «قِس برنو»، «قِس یاریار» و بسیاری دیگر. آلات موسیقی رایج در ایل بویراحمد عبارتند از : ساز (كرنا)، دهل، نی و بیشه كه آلت آخری از نی كوتاهتر است. در میان ایلات بویراحمد نوعی از موسیقی نیز رواج دارد كه به موسیقی عزا معروف است. این نوع موسیقی توسط «مِهتر» نواخته می‌شود و آهنگ آن به «تولِ چپ» معروف است. موسیقی عزا را بیشتر برای افراد جوان و جوانمرد و بزرگان ایل در روز فوت و یا هنگام شنیدن فوت كسی می‌‌‌نوازند. گریه و زاری برای متوفی به «شَربِه» مشهور است كه توأم با آواز مخصوص و غمناكی است و ابیاتی را زمزمه می‌كنند.
رقص در ایل بویراحمد عموماً نزد زن‌‌ها رایج است كه در مراسم شادی و جشن و سرور صورت می‌گیرد. از انواع رقص‌های رایج در بویراحمد می‌توان بهرقص دوپا، رقص سه‌پا، رقص چوبی، چوب‌بازی، صد دستمالی، یَلعبه، دستمال روسر، بختیاری، نرمه‌نرمه، دستمالی و تركی شاه فرهنگی نام برد.
هر كدام از رقص‌های یاد شده در مناسبت‌های خاص و معمولاً به صورت گروهی انجام می‌شود و قواعد ریتمیك خاص خود را دارند.