یک طواف بی‌دغدغه

امسال در نیمه‌های جان فصل پاییز دل میلیون‌ها ایرانی با اولین پرواز حجاج پرید. حجاجی که عاشق می‌روند و عاشق‌تر برمی‌گردند و تنها دغدغه‌ای که به جز حسرت برای خانواده می‌گذارند خبر سلامتی آنهاست. بنا بر آمار، طی پنج سال گذشته، سالانه ۷۵ درصد از زائران ایرانی به نوعی به گرفتاری تنفسی مبتلا می‌شوند. گزارش‌ها نشان داده که ۷۵ درصد از زائران یکصد هزار نفری ایرانی در طول سفر حج تمتع به انواع گرفتاری‌های تنفسی مبتلا می‌شوند، این گرفتاری‌های تنفسی به‌صورت سرماخوردگی ساده (common cold) و با علائم تب خفیف، گلودرد، آب‌ریزش و گرفتگی بینی یا سندرم شبه آنفلوآنزا و آنفلوآنزا با علائم کمر درد شدید، تب بالا، سرفه، ‌گرفتگی بینی و آبریزش شدید و پس از قطع تب سرفه‌های شدید و طولانی‌مدت تظاهر می‌کند. آخرین بررسی‌های نخستین کنگره سراسری بیماری‌های شایع حج، که با حضور ۳۵۰ تن از پزشکان و پرستاران مرتبط با حج در تالار ابن‌سینای مشهد برپا شد بیانگر آن است که اعضای کاروان‌های اعزامی به عربستان در معرض بیماری‌های عفونی و تنفسی قرار دارند. همچنین در این کنگره بیماری‌ها و عفونت‌های تنفسی، عضلانی، گوارشی و روحی و روانی از مهم‌ترین بیماری‌های شایع در میان حجاج در ایام حج اعلام شد. بنا به گفته پزشکان آلودگی محیط زیست، تغییر آب و هوایی، تجمع در محیط‌های شلوغ و ارتباط تنگاتنگ با اتباع سایر کشورها سبب شایع شدن بیماری‌ها و عفونت‌های مختلفی بین حجاج در عربستان می‌شود.
شاید روند بیماری تا دو ماه بعد نیز ادامه داشته باشد، از این‌رو با استراحت به‌مدت سه روز، شرکت نکردن در تراکم‌های غیرواجب نظیر طواف مستحبی، پرهیز از روبوسی و مصافحه، شست‌وشوی مداوم دست و پرهیز از اضطراب، مصرف فراوان میوه و سبزی و خودداری از مصرف بی‌رویه آنتی بیوتیک‌ها و کورتیکواستروئیدها (به‌منظور جلوگیری از افت سیستم ایمنی) می‌توان به بهبود سریع‌تر بیماری کمک کرد. اما همیشه پیشگیری بهتر از درمان است، پس واکسن بزنید. مننژیت هموفیلوسی، بیماری خطرناک و مرگباری است که همچون آنفلوآنزا در شرایط زندگی جمعی به سرعت گسترش می‌یابد، با تزریق واکسن از ابتلا به این آنفلوآنزا و این نوع مننژیت ایمن شوید.
● سرماخوردگی، یک مشکل شایع
تعریق ناشی از فعالیت بدنی در آب و هوای گرم به هنگام به جا آوردن مناسک حج و قرار گرفتن در معرض باد کولرها یا نوشیدن آب یخ به راحتی فرد را در معرض ابتلا به سرماخوردگی یا آنفلوآنزا قرار می‌دهد. در مرحله بعد، حضور بیماران در مراسم و عطسه و سرفه آنان موجب انتشار سریع ویروس و همه‌گیری سریع بیماری می‌شود. برای پرهیز از این عارضه توصیه‌های زیر را رعایت کنید: از قرار گرفتن در معرض باد کولر یا نوشیدن آب یخ بلافاصله بعد از فعالیت شدید بدنی و با تن عرق‌دار خودداری کنید. در صورت ابتلا به سرماخوردگی مصرف مایعات زیاد و استراحت و استفاده از ماسک به هنگام حضور در تجمعات را فراموش نکنید. در صورت شیوع سرماخوردگی، استفاده از ماسک، تاثیر چشمگیری در جلوگیری از ابتلای شما به سرماخوردگی خواهد داشت.
● مراقب غذای خود باشید
شرایط پخت و پز غذا در آشپزخانه‌های جمعی اگر با غفلت در رعایت نکات بهداشتی همراه شود، می‌تواند زمینه‌ساز ایجاد بیماری‌های گوارشی و مسمومیت‌های غذایی شود. رعایت دقیق نکات بهداشت فردی از جمله شستن مرتب دست‌ها با آب و صابون در پیشگیری از ابتلا به مسمومیت‌های گوارشی نقش مهمی دارد. همچنین رعایت نکات زیر را در ارتباط با بیماری‌های گوارشی توصیه می‌کنیم. اگر به هنگام صرف غذا متوجه تغییر رنگ یا بو و مزه خاص و نامطبوع غذا شدید بلافاصله از خوردن خودداری کرده و موضوع را پیگیری کنید تا از سالم بودن آن اطمینان حاصل نمایید. به محض بروز کوچک‌ترین نشانه‌ای از مسمومیت غذایی از جمله تهوع و استفراغ، درد شکم، اسهال و... موضوع را جدی گرفته و سریعا به پزشک کاروان خود مراجعه نمایید. اگر مبتلا به بیماری خاصی هستید یا تحت رژیم غذایی خاصی قرار دارید سعی کنید حتی‌الامکان رژیم خود را رعایت کنید. انجام فعالیت بدنی ممکن است موجب افزایش اشتهای شما شود. به یاد داشته باشید که صرف غذا بیش از اندازه معمول همیشگی، می‌تواند سبب فشار به دستگاه گوارش و بروز اختلالات گوارشی شود.
● داروی خود را فراموش نکنید
اگر تحت رژیم دارویی خاصی مثل مصرف قرص فشارخون یا داروهای قلبی قرار دارید، حتما مقدار کافی از داروی مورد نیاز خود را به همراه داشته باشید.
● لوازم شخصی خود را همراه داشته باشید
از آنجا که استفاده مشترک از وسایل برنده می‌تواند منجر به انتقال بیماری‌های منتقله از طریق خون از جمله هپاتیت شود، توصیه ما برای زائران حج عمره این است که حتما یک قیچی کوچک و تیغ یکبارمصرف برای انجام «تقصیر» همراه داشته باشند.
● بیماری‌های منتقله از طریق خون
معمولا دیده می‌شود که به دلیل خشکی شرایط آب و هوایی عربستان، استفاده مداوم از دمپایی و همچنین پیاده روی‌های طولانی با پای برهنه هنگام مناسک حج، زائران دچار ترک‌خوردگی و بعضا زخم‌های ناحیه کف و پاشنه پا می‌شوند. توصیه می‌شود با استفاده از کرم‌های چرب‌کننده از بروز این زخم‌ها و ترک‌خوردگی‌ها جلوگیری شود. اما در صورت بروز زخم، حتما نسبت به پانسمان زخم‌ها به ویژه هنگام راه رفتن در مسجدالحرام اقدام نمایید. در صورت بروز هرگونه سانحه یا بیماری وخیم، حتی‌الامکان از دریافت خون و فرآورده‌های خونی پرهیز کنید.

محمد ملکی

منبع : روزنامه کارگزاران