بدن و خاک

از نظر جوزف ایوت، داستان آلودگی آب شرب منطقه نیوانگلند،بیش از پانصد میلیون سال پیش شروع شده است.محققان دانسته های زیادی درباره آلودگی آرسنیکی آبهایی که از زمین می‌جوشند در قسمت بزرگی از این ناحیه دارند، مشکلی که هزاران نفر را تحت تاثیر قرار داد.
ارسنیک حتی در مقادیر کم می تواند اثرات مخربی روی بدن داشته باشد، فرایند رشد مغزی را مختل کند و باعث سرطان و دیگر مشکلات شود.
تا زمانی طولانی هیچ کس نفهمیده بود که واقعا ارسنیک از کجا وارد آب میشده اما در چند ساله اخیر، ایوت و همکارانش در دفتر نیوهمپشایر از سازمان زمین‌شناسی ایالات متحده، علت را در سنگهای زیر پایشان یافتند.یکی ازعلتها بستر سنگی گسترده ای است که نیم میلیون سال پیش زیر اقیانوس قدیمی تشکیل شده است.این بستر سنگی توسط یک سلسله طولانی مدت از حوادث زمین شناسی، گرم، به هم پیچیده و شکسته شده.تحمل این تغییرات بستر سنگی را پذیرای کانیهای حاوی ارسنیک نموده است.
همانطور که آب باران راهش را از میان شکافهای صخره به سمت پایین ایجاد می‌کند بعضی از کانیها را در خود حل می‌کند و در شرایط معینی، ارسنیک حل شده را رها می‌کند. ایوت که هم اکنون روی نقشه‌های تفصیلی تهدیدهای ارسنیک کار می‌کند، عضو یک تشکیلات علمی است که به نام "زمین شناسی پزشکی" شناخته می‌شود.
مطالعات زمین‌شناسی ممکن است به وضوح در پزشکی نمود داشته باشند و دانشمندان در روند فزاینده‌ای رابطه‌های مهم بین این دو را می‌یابند. از فلزات و مواد معدنی موجود در آب آشامیدنی گرفته تا غباری که در سراسر این سیاره توسط باد‌ها در ارتفاعات زیاد حمل می‌شود،تا روشهای اثر متقابل باران، خاک و آب و هوا بر گسترش یافتن بیماری لایم و نیز ویروس نیل غربی.
با ابزارهای جدید در زمین‌شناسی مدرن،به خصوص تهیه نقشه با کمک رایانه این دانشمندان با مطالعه روی گرانیتها و یخچالها ، نقش جدیدی را در سلامت عمومی ایفا می‌کنند.
ایوت که یک هیدرولوژیست از سازمان زمین‌شناسی و مسئول تیم تحقیقات ارسنیک است می‌گوید: یافتن چیزهای جدید در زمینی که مال خودمان است خیلی جالب است. اما این حقیقت که ما می‌توانیم این کشفیات را انجام دهیم و نیز این یافته‌ها را بی‌درنگ در مجموعه‌ای از روشهای وابسته و مربوط به هم استفاده کنیم شگفت انگیز است.
ظاهرا زمین شناسی پزشکی موضوعی است که از دیر باز مطرح بوده. دو میلیون سال پیش، ارسطو درباره بیماری‌هایی نوشته است که مربوط به معادن سرب می‌شدند اما اکنون این علم با ابزارهای جدید زمین شناسی مثل نرم‌افزارهای پیشرفته تهیه نقشه که به نام سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS" " شناخته می‌شوند، رونق دوباره‌ای گرفته است. زمین شناسی پزشکی در خود یک رنسانس را گذرانده است. دانشمندان می‌گویند :فعالیتهای میدانی و روی زمین، در اغلب نشستهای علمی بیشتر مطرح می‌شوند. مجامع حرفه‌ای مثل انجمن زمین شناسی آمریکا در حال کار بیشتر هستند تا شاخه‌های آن را مشخص کنند.
مجله معتبر ساینس ، اخیرا مقاله‌ای را در عناوین خود آورده است که توسط زمین‌شناسی که در سریلانکا کار می‌کند نوشته شده و نشریات زمین‌شناسی پزشکی در سراسر جهان توسعه یافته چاپ می‌شوند.
بدن انسان و زمین در بسیاری از موارد پایه‌ای باهم ارتباط نزدیکی دارند. کانیهایی که در صخره‌ها تشکیل شده‌اند، وارد خاک می‌شوند و این توسط گیاهان اتفاق می‌افتد. سلولهای بدن انسان نیازمند عناصری مثل فسفر هستند تا متابولیسم‌هایی که ما را زنده نگه می‌دارند ونیز گستره متنوعی از وظایف دیگر را اجرا کنند. خود بدن هم مسیری است برای عناصری که اول در صخره ها و سنگها حبس بوده‌اند، عناصری مثل کلسیم، آهن، پتاسیم، منگنز و خیلی ‌های‌دیگر.
"ما چیزی هستیم که می‌خوریم" این را، ه.کاترین و . اسکینر، دانشمندی از دانشگاه ییل می‌گوید. او از اساتید شورای تحقیقات بین‌المللی برای یافتن اولویتهای ضروری و فوری در علوم زمین که مرتبط با سلامت عمومی هستند، می‌باشد.
خیلی از عناصر می‌توانند در مقادیر بالا بیش از آنچه در دهه گذشته برای زندگی بحرانی تلقی می‌شدند مشکلاتی را ایجاد کنند.برای مثال محققان دریافته‌اند که فلزات مثل ارسنیک، سرب و کادمیوم پس از آزاد شدن، حتی خطرناک‌تر هستند و اینکه بعضی از آنها مطابق یافته‌های دکتر هوارد هو، پروفسور پزشکی محیطی و حرفه‌ای، از مدرسه سلامت عمومی هاروارد، در ایجاد شرایط سخت و مزمن مثل فشار خون و پوکی استخوان نقش دارند.
درک این مسئله که چطور این مواد با مردم ارتباط می‌یابند به این معنی که چطور به وجود آمده‌اند و چطور وارد محیط زیست شده‌اند چالشها و سوالاتی برای علم هستند مثلا ایوت می‌گوید سنگهای زیادی حاوی کانیهای ارسنیک دار هستند، اما فقط در شرایط معینی این فلز آنقدر انباشته شده که به عنوان یک تهدید مطرح شود.
بسیاری از بسترهای سنگی در نیوانگلند شکسته شده‌اند و همانطور که فرسایش آنها را در سطح نمایان کرده، یخچالهای سنگین از روی آنها عبور کرده‌اند و سپس عقب نشینی کرده‌اند. این شکافها مسیر های باریکی را برای آب ایجاد می‌کنند که می‌تواند ارسنیک را از آنها بیرون بکشد، اما به عقیده ایوت آب برای حل کردن و نگه‌داشتن ارسنیک در خود لازم است قلیایی باشد و اکسیژن کمی داشته باشد. این بستگی به واکنشهای شیمیایی در آب باران فرورونده دارد که در مسیرش از خاک سطحی تا سطوح عمیق زیرین انجام می‌شود. در حالی که تیم او به درک بهتر این فرایند مشغول بودند، یافته‌های آنان و تهیه نقشه‌هایی از تهدید ارسنیک در اطراف منطقه ، خطر بزرگتری را به آنها اعلام کرد.
این تیم هم اکنون روی نقشه دقیق‌تری کار می‌کند و نیز با انستیتو ملی سرطان در مطالعاتی در مورد سرطان مثانه در شمال شرق همکاری می‌کند. ایوت امیدوار است بتواند پیش‌بینی کند چه مقدار ارسنیک در آبهایی که از زمین می‌آیند هست، تا اپیدمیولوژیست ها بتوانند ببینند آیا رابطه‌ای بین آن و سرطان هست یا نه؟
تهیه نقشه از موارد مختلف زمین‌شناسی همچنین می‌تواند اسلحه‌ای کلیدی در مقابل بیماری‌های واگیر که توسط حیوانات منتقل می‌شوند باشد. نوعی بیماری که باعث درد مفاصل، خستگی و ناهنجاری‌های قلبی و عصبی می‌شود توسط گونه‌ای کنه آهوی کوهی منتقل شده و به انسان سرایت می‌کند (بیماری لایم). سرانجام این حیوان و به دنبالش گستره این بیماری به طور معنا‌داری به شرایط محیط گره خورده است. این را جوزف.ای.بانل، یک بیولوژیست محقق سلامت عمومی از USGS می‌گوید. در مطالعه‌ای که دو سال پیش منتشر شد، بانل و دیگر دانشمندان کنه‌ها را از ۳۲۰ محل در پنج ناحیه آتلانتیک میانی جمع آوری کردند و میزان آلودگی آنها را تعیین کردند.
آنها دریافتند که تعداد کنه آهو با عوامل مختلفی مثل نوع خاک و ارتفاع محل ارتباط دارد. در تحقیقی دیگر که سال گذشته منتشر شد، بانل، تعداد موارد بیماری لایم انسانی را با مقدار بارانی که در آخرین بهار و تابستان گذشته آمده بود مرتبط دانست. بانل امیدوار است سیستمی را بنا کند که با صحت بیشتری ، تهدید بیماری لایم را شهر به شهر نشان دهد و در نتیجه موارد ابتلا را کاهش دهد و این سیستم همزمان می‌تواند برای مطالعات در مورد بیماریهایی که با انواع موجودات زنده سراسر جهان جابه‌جا می‌شوند از پشه‌ها گرفته تا خفاش‌ها، استفاده شود.
در جهانی گسترده و با ارتباطات نامحدود، زمین‌شناسی پزشکی حتی بیشتر نمود دارد. یک دلیل ساده آن ارتباط بسیار نزدیک مردم با محیطشان است، این را چاندرا دیسنیاک، پروفسور ارشد زمین‌شناسی دانشگاه پرادنیا در سریلانکا می‌گوید.
او اخیرا مقاله‌ای را در مجله ساینس نوشته است که در آن خرابی دندان‌ها و استخوانها را در مقادیر بالای فلوئور در آب طبیعی بررسی کرده است (مقدار فلوئور بسیار بیش از آن است که بتوان گفت عمدا وارد منابع آبی شده است). او هم اکنون در مورد بیماریهای کلیه در سریلانکا تحقیق می‌کند و گمان دارد رابطه‌ای بین آن و مقدار فلورید و دیگر مواد در آب آشامیدنی وجود دارد.
مشکلات در هر جای جهان باشند می‌توانند به سایر مناطق منتقل شوند. غبارها توسط طوفان‌های ناحیه خشک شمال آفریقا عرض اقیانوس اطلس را می‌گذرانند، کیفیت هوا را تحت تاثیر قرار می‌دهند و بالقوه حاوی باکتری هستند.
محققان دیگری دریافته‌اند که منبع اولیه آلودگی در دریاچه دهانه آتشفشان پارک ملی اورگان، غبارهایی از آسیا هستند که از اقیانوس اطلس گذشته‌اند.
مطابق گفته کوین د.پری، دانشمند متئورولوژی در دانشگاه یوتا، بادهای مشابهی نیز آلودگی را از آمریکای شمالی به اروپا می‌برند و آلودگی اروپا را به آسیا می‌رسانند. پروفسور پری می‌گوید: ما همه ماهیانی هستیم که در یک آب شنا می‌کنیم!

منبع : سازمان آموزش و پرورش استان خراسان