ابوالحسن کوشیار گیلانی

جنسیت: مرد
نام پدر: لبان باشهری گیلی
تولد و وفات: ( ... )چهارم و پنجم قمری
محل تولد: مشخص نیست.
شهرت علمی و فرهنگی: عالم و منجم و ریاضیدان
چون عالمی بزرگ بود به کیا ابوالحسن نیز مشهور است. وی منجم و شمگیر و قابوس ‌بن وشمگیر بود. سعدی در باب چهارم بوستان او را دانای گردن فراز خوانده و پند گران‌‌بهاء خود را دربارهٔ ضرورت فروتنی از زبان کوشیار بیان می‌کند. وی از نخستین کسانی بود که تابع ضل (تانژانت) را به کرا برد. کوشیار در ابداع شکل معنی (قضیهٔ سینوس‌‌ها) سهیم بوده و بنا به گفتهٔ بیرونی نام شکل مغنی را او برای این قضیه اختیار کرده است. کوشیار علم مثلثات را که توسط بوزجانی و بتانی پایه‌ریزی شده بود گسترش داد و جدول‌‌های مثلثاتی آنان را تکمیل کرد. از دیگر آثار وی: "اصول حساب‌الهند" ، به زبان عربی ، که یکی از قدیمی‌ترین کتاب‌هائی است که در این زمینه به جای مانده است"؛ "زیج جامع" ، در نجوم؛ "زیج بالغ" درنجوم ، که به آوردهٔ "زندگی‌‌نامهٔ ریاضیدانان دورهٔ اسلامی" و "کتاب گیلان" برخی از پژوهشگران غربی این دو "زیج" را یکی دانسته‌اند وصاحب "کشف‌الظنون" میز این دو را تحت یک عنوان آورده است؛ "مجمل‌الاصول فی احکام‌النجوم" به نام "المدخل فی صناعهٔ احکام‌النجوم" یا "اربع مقالات"؛ "کتاب الاسطرلاب و کیفیهٔ‌ عمله و اعتباره علی‌التمام و الکمال"؛ "رسالهٔ فی‌الابعاد والاجرام".

منبع : مطالب ارسالی