سید احمد کسروی

جنسیت: مرد
نام پدر: سید قاسم تبریزی
تولد و وفات: (۱۲۶۹ -مقتول ۱۳۲۴) شمسی
محل تولد: ایران - آذربایجان‌شرقی - تبریز
شهرت علمی و فرهنگی: مورخ ، ادیب ، نویسنده ، استاد دانشگاه
در خانواده‌ای روحانی به دنیا آمد. مقدمات علوم و ادبیات عرب را در مدارس قدیم و زبان انگلیسی را در مدرسهٔ آمریکائی تبریز فرا گرفت. وی بعدها در همان مدرسه به تدریس پرداخت ، و در آنجا با مبلغان مسیحی ، در دفاع از اسلام ، مباحثات می‌کرد.بعد از اعضاء حزب دمکرات شد و به تهران تبعید گردید. او مدتی به کار در دادگستری پرداخت و مناصبی را نیز عهده‌دار بود. از ۱۳۱۲ تا ۱۳۲۰ش مجلهٔ "پیمان" را غیر مرتب منتشر می‌کرد و بعد از شهریور ۱۳۲۰ش به نشر روزنامهٔ "پرچم" پرداخت. در دانشکدهٔ الهیات نیز به تدریس تاریخ اشتغال داشت ولی به سبب بدگوئی‌هائی که از شهر و عرفان و ادب ایرانی کرده بود با استادی او موافقت نشد. وی با زبان پهلوی و ارمنی و فرانسه آشنائی داشت. کسروی در زمینه‌های مختلف ادب ، تاریخ ، اجتماع ، اقتصاد و مذهب عقاید مخصوص به خود داشت. آنجه او در باب نقا ادبی و بررسی شعر شاعران ایرانی و بخصوص ادب و شعر صوفیه ، بویژه حافظ و مولوی ، نوشته از نوعی خشکی طبع و عدم آگاهی از جوهر هنر و زیبایی‌های آثار ادبی سرچشمه گرفته است و بر روی هم دیدگاه نقد او با اینکه دیدگاهی اجتماعی است ، اما در مجموع نمایندهٔ ضعف تشخیص او در شناخت آثار ادبی است. آرای او در نقد مذهب شیعه مسایلی بود که پیش از وی بر قلم بعضی از نویسندگان اهل سنت جاری شده بود و علماء شیعه نیز پاسخ آنها را داده بودند اما او با زبانی که از بی‌نزاکتی و هتاکی خالی نبود همان انتقادها را رواج داد. وی عضویت انجمن آسیائی همایونی و انجمن جغرافیائی آسیائی و عضویت آکادمی آمریکا را داشت. کسروی یکی از پرکارترین نویسندگان دوره اخیر است که متجاوز از هفتاد کتاب و رساله ، علاوه بر مقالات بسیار ، از وی منتشر شده است. او سرانجام در یکی از محاکم وزارت دادگستری به وسیلهٔ گروهی از فدائیان اسلام به قتل رسید. از آثار او در زمینهٔ تاریخ: "تاریخ مشروطهٔ ایران"؛ "تاریخ هجده‌سالهٔآذربایجان"؛ "تاریخ پانصد سالهٔ خوزستان"؛ "شیخ صفی و تبارش" ، "شهریاران گمنام"؛ "تاریخچهٔ شیر و خورشید"؛ "تاریخچهٔ چپق و قلیان"؛ "نادرشاه". در زمینهٔ مذهب: "آئین کژی"؛ "ورجاوند بنیاد"؛ "در پیرامون اسلام"؛ "در پیرامون روان"؛ "صوفیگری". در زمینهٔ مسایل سیاسی و اجتماعی: "کارو پیشه و پول"؛ "در راه سیاست"؛ "فرهنگ چیست؟ "؛ "افسران ما". در زمینهٔ مسایل مربوط به زبان‌شناسی و دستور: "آذری یا زبان باستان آذربایگان"؛ "زبان پاک"؛ دستور زبان؛ "زبان فارسی"؛ "نام‌‌های شهرها و دیه‌های ایران". زمینهٔ نقد ادبی و مباحث هنری: "حافظ چه می‌گوید"؛ "در پیرامون ادبیات"؛ "در پیرامون شعر و شاعری".

منبع : مطالب ارسالی