اصول پیشگیری از آتش‌سوزی در مدارس

نیاز به ایمنی فطری است. نیازهای ایمنی كه در سلسله مراتب نیازهای مازلو (۱۹۰۸-۱۹۷۰) پس از نیازهای فیزیولوژیكی قرار دارد، پایه‌ای برای نیازهای اجتماعی مانند احترام، عزت نفس و خودشكوفایی است.
در جوامع اولیه مقابله انسان با حوادث و خطرات همچون ماهیت زندگی انسان ساده بود اما با گسترش زندگی شهری و صنعتی شدن جوامع، بروز حوادث پیچیده‌تر شد و حفاظت از جان و مال به عنوان یكی از مهم‌ترین موضوعات زندگی بشری مطرح شد.
● به طور كلی حوادث به دو دسته تقسیم می‌شوند:
۱) حوادث طبیعی كه ناشی از نیروی طبیعت است مانند زلزله، سیل و ....
۲) حوادث غیرطبیعی كه محصول فعالیت‌های انسان است مانند آتش‌سوزی، تصادفات و...
عمق گستردگی سوانح طبیعی و عوارض آن در قرن حاضر به گونه‌ای است كه ضرورت عزم جهانی برای مقابله با سوانح را به وجود آورده است. دهه آخر قرن بیستم به نام دهه بین‌المللی كاهش بلایای طبیعی، توسعه همكاری‌های بین‌المللی را تا حدودی جامه عمل پوشانید.
یكی از مهم‌ترین فعالیت‌ها در زمینه مقابله با سوانح طبیعی و غیرطبیعی، توجه روز افزون دولت‌ها به مساله آموزش همگانی است كه به عنوان یكی از شاخص‌های اصلی پیشگیری است.
● تعریف ایمنی
ایمنی عبارتست از رهایی و مصونیت از خطر و مطالعه و شناخت عوامل خطرساز محیط و اتخاذ روش صحیح در زمان و مكان معین.
آموزش ایمنی به عنوان یك عامل اساسی پیشگیرانه، كاهش دهنده عوارض ناشی از حوادث طبیعی و غیرطبیعی است. توجه به آموزش ایمنی به ویژه در مدرسه زمینه‌های تعمیق دانش و مهارت مقابله با حوادث و حفاظت از خود را در دوره‌های اولیه زندگی فراهم می‌كند.
یكی از حوادث غیرطبیعی كه مدارس را تهدید می‌كند، وقوع آتش‌سوزی به علل گوناگون است. توجه مسوولان آموزش و پرورش، مدیران، كاركنان، دانش آموزان و اولیای آنان به آتش‌سوزی و آگاهی از روش‌های پیشگیری می‌تواند موارد این حادثه را به صفر كاهش دهد.
● اصول ایمنی در برابر آتش‌سوزی
▪ لازم است كه بخشی از راه خروجی كه از دیگر فضاهای ساختمان مستقل بوده و ساختاری مقاوم در برابر حریق داشته باشد، كاملا با فلش رنگی و با نشان كلمه خروج مشخص شده باشد و هیچ‌گونه مانعی در سر راه آنان قرار نگیرد.
▪ مجهز كردن مدارس به وسایل اعلام و اطفای حریق.
● وسایل آتش‌نشانی ضروری برای اطفای حریق شامل:
▪ لوله‌ تر آب آتش‌نشانی: شبكه لوله‌كشی آب آتش‌نشانی باید در داخل ساختمان قرار داشته باشد. در حالت عادی آب در درون لوله‌ها جریان داشته و به تلمبه خانه متصل است یا حداقل تعبیه یك شلنگ مناسب با فضای مدرسه كه مادام به یك شیر آب نصب باشد.
▪ لوله خشك آب آتش‌نشانی: شبكه لوله‌كشی آب آتش‌نشانی در داخل ساختمان است كه در حالت عادی درون لوله‌ها آب جریان ندارد و فاقد تلمبه خانه در مسیر است. در موقع اضطراری خودروهای منبع‌دار آتش‌نشانی از طریق دهانه ورودی شبكه كه در بیرون ساختمان و مجاور در ورودی تعبیه می‌شود از آن برای اطفای حریق استفاده می كنند.
▪ كپسول‌های آتش‌نشانی: یك وسیله دستی كه درون آن ماده‌ای خاموش كننده تحت فشار قرار دارد و برای خاموش كردن آتش در لحظات ابتدایی استفاده می‌شود. این خاموش كننده‌ها حتی در ساختمان‌هایی كه مجهز به سایر وسایل اطفای حریق هستند مورد نیازند. محل نصب خاموش‌ كننده‌ها در داخل اتاق‌ها و كلاس‌ها باید نزدیك در خروجی باشد و حداكثر ۱.۴ متر بالاتر از سطح زمین یا كف طبقه قرار گیرد.
تمامی تجهیزات و وسایل آتش‌نشانی مدارس می‌باید مطابق با استانداردهای ملی یا استانداردهای معتبر بین‌المللی باشند. مدیران محترم مدارس باید به بخشنامه‌های صادر شده در خصوص مسایل ایمنی مدارس توجه لازم را داشته باشند تا از بروز حوادث كوچك و بزرگ پیشگیری كنند.‌

ناهید جلالی

منبع : روزنامه سلامت