زندگی در قرن رنسانس مذهبی

<روز حسرت> هم به پایان خود نزدیک می‌شود، سریالی تلویزیونی که به مناسبت ماه مبارک رمضان ساخته شد و در آن بازیگرانی چون فرامرز قریبیان، افسانه بایگان و ... ایفای نقش کردند. لا‌بد می‌پرسید که سریال تلویزیونی چه ارتباطی به صفحه دین دارد، خب سوال بیراهی نیست اما تصور کنید که مفاهیم دینی چه نقش پررنگی در این سریال دارد! تصاویر برزخ چشم مخاطبان سریال را خیره می‌کند، بحث‌های مربوط به سقط جنین آنها را به فکر وامی‌دارد و... آیا این دلا‌یل کافی نیست تا ما به سریال روز حسرت بپردازیم؟ گفت‌وگو با سیروس مقدم کارگردان این سریال را بخوانید.
▪ مساله سقط جنین در زمانی که مشخص شود جنین ناقص است از جمله چالش‌برانگیزترین بخش‌های تخصصی- فقهی سریال شما است. در حال حاضر حتی پزشکی قانونی نیز پس از مشخص شدن نقص در جنین اجازه سقط می‌دهد...
ـ واقعیت ماجرا این است روحانی‌ای که دراین‌باره جواب می‌دهد پاسخ شرعی را ارائه داده و نه جواب قانونی را. همانطور که می‌دانید این سریال مشاور مذهبی دارد که روی این نکات پژوهش زیادی کرده فکر می‌کنم در این زمینه باید با نویسنده کار صحبت کنید.
▪ پس به نظر شما بدعت‌گذاری خاصی صورت نگرفته؟
ـ به هیچ‌وجه. جواب خودتان را به راحتی می‌توانید در خود سریال پیدا کنید. قطعا این نقطه‌نظر برگرفته از نظریات عده‌ای از علماست. به هیچ وجه قصد بدعت‌گذاری نداشتیم. اگر دقت کرده باشید روحانی مسجد می‌گوید: <خداوند فرموده فرزندان خود را نکشید.> خب همین برگرفته از متون فقهی و قرآن است.
▪ در پاسخ ابتدایی‌تان به جواب شرعی اشاره کردید. آیا جواب شرعی مغایرت با پاسخ‌های قانونی دارد؟
ـ مطلقا، مغایرتی وجود ندارد. بخش زیادی از قوانینی که در مجلس شورای اسلا‌می مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد برای منطبق ساختن همین مسائل است و مهم‌تر از همه شورای نگهبان تمامی قوانین را از نظر شرعی مورد بررسی قرار می‌دهد. اما به یاد داشته باشید که نقطه‌نظرات فقهی متفاوت است و این تفاوت‌ها هیچ اشکالی ندارد. بدین‌معنی که در برخی موارد مسیرهای متفاوتی وجود دارد، اما هدف و کلیت ماجرا یکی است. شما اگر به رساله‌های عملیه علمای عظام توجه کنید، می‌بینید که تفاوت‌هایی وجود دارد.
مساله دیگر اینکه فضاهای ماورائی مانند برزخ که به تصویر کشیده شده کمی شعاری و ظاهری است و از نشانه‌های مستقیمی استفاده شده است.
این یک برداشت کاملا‌ شخصی است. آمارها نشان می‌دهد که مخاطبان استقبال خوبی از این تصاویر کرده‌اند. ما تصویر مشخصی از عالم برزخ نداریم. گروه پژوهشی تلویزیون با حوزه علمیه در تماس بوده و منابع مطالعاتی ما در زمینه معادشناسی از این طریق است. اما نکته دیگر اینکه به نظر من نباید مخاطب را سردرگم کرد. نباید به وسیله نشانه‌های رازآلود باعث پیچیدگی کار شد. ‌
جنگل، آبشار و برهوت نشانه‌های مستقیم هستند. در آینده نیز بخش برزخی جهنم به نمایش گذاشته می‌شود. ‌
▪ شما نوعی کمبود معنویت را در جامعه احساس کرده‌اید که به ساخت اینگونه سریال‌ها علا‌قه‌مند شده‌اید؟
ـ مطمئن باشید اگر مسائل و ناهنجاری‌هایی وجود دارد از کمبود ایمان و معنویت و اخلا‌قیات است. طبیعتا آثاری که به مخاطبان با یادآوری شب اول قبر و روز معاد هشدار می‌دهند می‌توانند جامعه را یاری کنند. جامعه در این زمینه‌ها کمبود شدید دارد. این قرن به عقیده بسیاری از صاحب‌نظران قرن رجعت و رنسانس معنوی است. ‌
در این سریال کمک می‌شود که پدیده ربا را بشناسیم، خیانت را بشناسیم. شاید یک سخنرانی یا یک سمینار نتواند به جذب مخاطب در زمینه‌های مذهبی کمک کند، اما یک قصه جذاب، با بازیگران خوب و تمامی عناصر هنری مطلوب با زبانی ساده می‌تواند مخاطب را در زمینه‌های معنوی یاری کند. ‌

علیرضا امیرحاجبی

منبع : روزنامه اعتماد ملی