برآورد امید زندگی مردم ایران به روش مستقیم در سال ۱۳۸۲

● مقدمه:
امید زندگی یکی از اندازه های خلاصه سلامت جمعیت است که مقادیر و روند تغییرات آن در طول زمان نتیجه اصلی عملکرد نظام سلامت را نشان می دهد. برآورد امید زندگی به روش های مستقیم و یا مبتنی بر مدل صورت می گیرد. در این بررسی برآورد امید زندگی مردم ایران به روش مستقیم در سال ۱۳۸۲ صورت گرفته است.
● روش کار:
در یک مطالعه اکولوژیک، جهت محاسبه جدول عمر دوره ای خلاصه سال ۱۳۸۲ برای ۲۳ استان از ۲۸ استان کشور، تعداد موارد مرگ ثبت شده برای گروه های سنی و جنسی در این ۲۳ استان در سال ۱۳۸۲ از نظام ثبت مرگ وزارت بهداشت مورد استفاده قرار گرفت. کم شماری مرگ بالای ۴ سال به روش تعادل رشد براس برآورد و اصلاح شد. برای میزان مرگ زیر یک سال و ۴-۱ سال از مقادیر آنها با مخرج موالید زنده طبق مطالعه جمعیت و سلامت سال ۱۳۷۹ استفاده شد. برای مقدار کل جمعیت ۲۳ استان از اطلاعات وزارت بهداشت استفاده شد. توزیع جمعیت بر حسب سن و جنس یک بار مشابه با توزیع جمعیت سال ۷۹ مطالعه جمعیت و سلامت و بار دیگر براساس پیشبرد جمعیت کل کشور از سرشماری سال ۷۵ در نظر گرفته شد. جمعیت ۲۳ استان معادل ۷۳ درصد جمعیت کل ۲۸ استان کشور در سال ۱۳۸۲ بود. با استفاده از جمعیت و مرگ به دست آمده، امید زندگی بر حسب سن و جنس برای ۲۳ استان برآورد شد. فرض شد که توزیع جمعیت و مرگ ۲۳ استان با کل ۲۸ استان کشور در سال ۱۳۸۲ برابر است و بنابراین امید زندگی به دست آمده برای ۲۳ استان برابر با امید زندگی کل کشور است. حساسیت نتایج نسبت به فرض های مطالعه سنجیده شد. حدود اطمینان ۹۵ درصد به روش مونت کارلو محاسبه شد.
● نتایج:
امید زندگی در بدو تولد برای مردم ایران در سال ۱۳۸۲ بر اساس داده های وزارت بهداشت، ۷۱.۵۶ سال برای کل جمعیت (حدود اطمینان ۹۵ درصد: ۷۰.۰۹, (۷۱.۵۲-۷۱.۶۲ سال برای مردان (۷۰.۰۲-۷۰.۱۶) و ۷۳.۱۷ سال برای زنان (۷۳.۱۰-۷۳.۲۴) برآورد شد. حساسیت نتایج نسبت به فرض های مطالعه کمتراز نیم درصد بود.
● نتیجه گیری:
برآورد امید زندگی برای جمعیت ایران در سال ۱۳۸۲ به روش مستقیم از مقادیر برآورد با روش های مبتنی بر مدل توسط مرکز آمار ایران ۰.۸ سال و توسط آژانس های سازمان ملل ۱-۲.۵ سال بالاتر می باشد که به دلیل تفاوت در روش برآورد میزان های اختصاصی سنی و جنسی مرگ می باشد.

فرشاد پورملک
فرید ابوالحسنی
محسن نقوی
کاظم محمد
سیدرضا مجدزاده
کورش هلاکویی نایینی
اکبر فتوحی

منبع : پایگاه اطلاعات علمی