سه شنبه, ۱۶ بهمن, ۱۴۰۳ / 4 February, 2025
مجله ویستا
نمایشگاه بین المللی کتاب تهران
این نمایشگاه كه در محل دائمی نمایشگاه بین المللی تهران برگزار می شود، همواره شاهد حضور چهره های درخشان جهان در خود بوده است و معمولا در حضور چهره های فرهنگی كشور و هزاران نفر از علاقمندان با سخنان ریاست محترم جمهور، وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی آغاز به كار می كند.
دراین نمایشگاه امكان تبادل تجارب نمایشگاهی، افكار مختلف و مذاكرات بین ناشران بوجود می آید. صنعت چاپ و نشر، تجهیزات كتابخانه ای، بازرگانی وبسیاری از حرف و مشاغل مختلف متأثر در این نمایشگاه فرصت رونق می یایند. میزبان اصلی نمایشگاه بین المللی كتاب تهران كه مهمترین واقعه نشر در خاورمیانه بشمار می رود، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است و هرسا ل با هدف كمك به رونق عرصه اندیشه با پرداخت یارانه از میهمانان فرهنگی خویش حمایت می كند.
● تاریخچه نمایشگاه بینالمللی كتاب تهران
نمایشگاه بینالمللی كتاب تهران برای اولین بار در سال ۱۳۶۶ آغاز به كار كرد و تاكنون هفده دوره از آن به شرح ذیل برگزار شده است :
▪ اولین نمایشگاه
در سالن ناشران خارجی، بیشترین عناوین كتاب، اختصاص به رشته‌های پزشكی و فنی ومهندسی داشت و ۵۹ درصد كتابهای شركت داده شده متعلق به سه كشور انگلیس، آمریكا و لبنان‌بود. از كشور انگلیس ۴۴ ناشر، آمریكا ۱۵ ناشر و لبنان ۳۹ ناشر در این نمایشگاه شركت داشتند.
▪ دومین نمایشگاه
در نمایشگاه دوم، نزدیك به ۳۳۰ ناشر خارجی از ۲۹ كشور جهان در حدود ۲۲ هزار عنوان كتاب‌در شاخه‌های مختلف علوم عرضه كرده بودند.
▪ سومین نمایشگاه
در این نمایشگاه ۳۴۱ ناشر داخلی و ۳۰۵ ناشر خارجی، ۲۸ هزار عنوان كتاب را به علاقه‌مندان‌عرضه داشتند. در میان كشورهای خارجی شركت‌كننده در نمایشگاه، بیشترین مساحت را انگلیس با ۷ ناشر و آمریكا با ۲۱ ناشر در اختیار داشتند و با ارائه مجموعاً ۱۳ هزار عنوان كتاب نزدیك به ۵ / ۲ ازكل كتابهای خارجی كه بالغ بر ۳۴ هزار عنوان كتاب بود را به خود اختصاص داده بودند. از میان‌كشورهای اروپای شرقی فقط شوروی با یك ناشر و از كشورهای غربی، علاوه بر انگلیس، فقط دانمارك و هلند در نمایشگاه شركت كرده بودند.
▪ چهارمین نمایشگاه
۱۶۰ ناشر خارجی از كشورهای مسلمان و عرب و ۱۷۰ ناشر از كشورهای اروپا و آمریكا، به همراه‌ناشران داخلی، ۵۴ هزار عنوان كتاب را به علاقمندان عرضه كردند كه از این مجموع سهم ناشران‌داخلی ۱۲ هزار عنوان و سهم ناشران خارجی ۴۲ هزار عنوان بود.
▪ پنجمین نمایشگاه
در این نمایشگاه ۵۶۵ ناشر خارجی از ۲۶ كشور با ۴۵ هزار عنوان كتاب شركت داشتند.
▪ ششمین نمایشگاه
در این نمایشگاه ۷۰۰ ناشر خارجی از ۲۸ كشور با ۴۲ هزار عنوان كتاب و ۵۰۰ نشر به شركت‌داشتند. قابل ذكر است كه ۱۶ هزار عنوان از ۴۲ هزار عنوان كتاب خارجی ارائه شده به زبان عربی‌بود.
▪ هفتمین نمایشگاه
در این نمایشگاه، فروش مستقیم كتب خارجی جایگزین سیستم ثبت سفارش گردید. در بخش‌ناشران خارجی نیز ۵۲۰ مؤسسه انتشاراتی از ۲۶ كشور جهان با ۳۵۰۰۰ عنوان كتاب در نمایشگاه‌شركت داشتند كه از این تعداد ۱۰۵ ناشر عرب به عرضه ۱۲ هزار عنوان كتاب به زبان عربی‌پرداختند و ۲۳ هزار عنوان كتاب دیگر نیز به زبانهای مختلف و لاتین ارائه گردید.
▪ هشتمین نمایشگاه
در نمایشگاه هشتم ۴۷۰ ناشر خارجی از ۳۸ كشور جهان (۹۰ ناشر عرب و ۳۸۰ ناشر اروپایی وآمریكایی ( حضور داشتند كه به عرضه ۳۵ هزار عنوان كتاب (۳۳ هزار عنوان لاتین و ۱۱ هزار عنوان‌عربی) در چهار سالن پرداختند.
▪ نهمین نمایشگاه
در بخش خارجی نمایشگاه ۳۴۵ ناشر از ۲۷ كشور جهان (۲۰۵ ناشر لاتین و ۱۴۰ ناشر عرب) درفضایی به مساحت ۱۰ هزار و ۵۰۰ متر مربع و در ۸ سالن و ۴۰ هزار عنوان كتاب را (۲۵ هزار عنوان‌لاتین و ۱۵ هزار عنوان عربی) به نمایش گذاشتند.
▪ دهمین نمایشگاه
در بخش ناشران خارجی، ۳۶۰ ناشر از ۲۸ كشور جهان (۲۶۰ ناشر لاتین و ۱۰۰ ناشر عرب)با ۴۰هزار عنوان كتاب در نمایشگاه شركت كرده بودند كه سهم كتابهای عربی از كل كتاب ارائه شده توسطناشران خارجی، ۱۳ هزار عنوان بود.
▪ یازدهمین نمایشگاه
در بخش خارجی نمایشگاه، ۳۴۵ مؤسسه از ۲۳ كشور عرب و مسلمان و اروپایی و آمریكایی‌شركت كردند. از تعداد فوق ۱۱۶ ناشر عرب و ۲۲۸ ناشر لاتین بودند كه جمعاً ۳۶ هزار عنوان كتاب(۱۵ هزار عنوان عربی و ۲۱ هزار عنوان لاتین) را به نمایش گذاشتند.
▪ دوازدهمین نمایشگاه
در نمایشگاه دوازدهم، در بخش لاتین ۱۷۵ ناشر از ده كشور فرانسه، هلند، انگلستان، آمریكا،سوئیس، كانادا، اسپانیا، قبرس، سنگاپور و هند با ۳۱ هزار عنوان در ۵۱ غرفه و در فضایی به مساحت۸۵۰ متر مربع برای نمایش و ۶۵۰ متر مربع برای انبار، شركت نمودند. بیشترین شركت‌كننده در این‌نمایشگاه از انگلستان و آمریكا و كمترین آنها از سنگاپور و اسپانیا بودند. چند ناشر ایرانی نیز در این‌بخش از نمایشگاه شركت كرده بودند.
در بخش ناشران عرب ۱۱۰ ناشر از یازده كشور عربستان، مصر، سوریه، لبنان، مغرب، تونس،فلسطین، عراق، اردن، كویت و انگلستان با ۲۰ هزار عنوان كتاب در ۵۵ غرفه و در فضایی به مساحت۱۰۵۰ متر مربع برای نمایش و ۹۵۰ متر مربع برای انبار شركت نمودند. بیشترین ناشران شركت‌كننده‌در این بخش از كشور لبنان بودند.
در نمایشگاه دوازدهم شش سیاست اصلی در برگزاری نمایشگاه توسط هیئت رئیسه اعلام شد كه شامل موارد ذیل است :
۱- رعایت صرفه جویی
از جمله كارهای انجام شده تقبل هزینه مرجوع كتب به فروش نرفته برخلاف سنوات گذشته به عهده ناشران گذارده شد، بانك رفاه كراگران نیز هزینه قرارداد اجرایی نرم افزار فروش كتب خارجی و اجرای آن را بر عهده گرفت. از سویی نیروی انسانی كمیته ناشران خاجی تقلیل یافت و به جبران آن عقد قرارداد با پیمانكاران مدنظر قرار گرفت، كه این حركت موجب فراهم آمدن فرصتهای شغلی برای افراد خارج از چارچوب سازمان شد. همچنین فروش ریالی كتب خارجی از بار هزینه های گمركی، بانك، نرم افزار فروش و غیره كاست.
۲- حفظ شور و نشاط نمایشگاه
روند انتخاب و پرداخت وجه و تحویل كتاب به خریدار تسریع شد. در كنار آن واحدهای اطلاع رسانی به صورت جداول طبقه بندی موضوعی، نیروی انسانی حاضر در غرفه های اطلاع رسانی و از همه مهمتر برنامه های رایانه ای كه بصورت دیسكت فشرده در اختیار بازدید كنندگان قرار گرفت و در سایت نمایشگاه كتاب برای بازدید كنندگان قابل رؤیت بود.
۳- كم كردن نقش ارز
برای كم كردن نقش ارز بخش فروش ریالی كتب خارجی نسبت به سالهای قبل گسترش بیشتری یافت. پس از مطالعه و تحقیق كتابهای غیر ضروری و غیر دانشگاهی از حوزه دریافت یارانه خارج گردید. نحوه خرید مؤسسات و كتابخانه ها تمركز یافت. تعداد نسخ كتب خارجی از ۱۰۰ دوره به ۴۰ دوره كاهش یافت و در مقابل ناشران برای ارائه عناوین متنوع تر تشویق شدند. در كنار این ها تشریفات و مراحل اجایی زائد و هزینه بر تا حد ممكن حذف شد.۴- ارتقاء كیفیت نمایشگاه
با محدود كردن سال نشر برای كتب لاتین به سه سال اخیر و كتب عربی به چهارسال اخیر از حضور كتب علمی قدیمی به ویژه در مباحثی كه به روز بودن دانش در آنها از حساسیت خاصی برخوردار است گام بزرگی در جهت ارتقاء كیفیت و حفظ وجهه علمی نمایشگاه برداشته شد. در این راستا از ناشران برای ارائه نمونه كتب قبل از نمایشگاه دعوت به عمل آمد. ایجاد رقابت با معرفی ناشران نمونه، انجام امور تبلیغی در نمایشگاههای بین المللی و در تداوم آن، تكاپو برای حفظ وجهه جهانی از عوامل مهمی برای برآوردن هدف فوق به شمار می آمد.
۵- اهتمام در واگذاری بخش هایی از نمایشگاه
واگذاری بخشهایی از نمایشگاه با هدف كاهش هزینه برای دولت، استفاده از همكاری تخصص و سرمایه بخش خصوصی، تدارك فرصت های شغلی جدید برای آحاد جامعه و بهره گیری از ایده و نظر اشخاص در ارائه هرچه بهتر خدمات صورت گرفت. به همین منظور ناشران در امور اجرایی دعوت به همكاری شدند و بخش اطلاع رسانی تدارك نرم افزارهای رایانه ای، گمرك و ارزشیابی به بخشهای خصوصی واگذار شد.
۶- تسهیل در گردش كار نمایشگاه
تدوین جدول زمانی در امور اجرایی، شرح وظایف، تعیین شیوه و دستور العمل ها منجر به لحاظ شدن تصمیم گیری به جای اعمال سلیقه های شخصی در مقررات ثبت نام، ایجاد كمیته ویژه، كمیته انظباطی برای بررسی و رسیدگی به امور ناشران خارجی گردید كه جملگی موجبات تسهیل در گردش كار عرضه كتاب را فراهم آورد.
▪ سیزدهمین نمایشگاه
در این نمایشگاه، ۴۳۰ ناشر خارجی، ۲۷۰ ناشر در بخش لاتین و ۱۶۰ ناشر در بخش كشورهای‌عربی آثار خود را ارائه دادند. ناشران ۳۵ كشور حهان به نمایشگاه آمدند كه از این میان شركت ناشران آلمانی با ۱۵ ناشر قابل توجه بود. ۳۰۰۹ متر مربع از فضای نمایشگاه در اختیار ناشران خارجی بود.در بخش ارزی ۳۰ هزار و در بخش ریالی ۲۰ هزار عنوان كتاب از سوی ناشران خارجی عرضه شده‌بود كه به عبارت دیگر تعداد كتب لاتین به ۵۰ هزار نسخه رسید.
▪ نمایشگاه چهاردهم
در چهاردهمین نمایشگاه بین المللی كتاب تهران، ۴۸۰ ناشر عرب و لاتین از ۲۲ كشور در فضایی‌بالغ بر ۲۰۰۰۰ متر مربع كتابهای خود را به نمایش گذاشتند. در نمایشگاه امسال ۵۲۰۰۰ عنوان كتاب‌در بخش ارزی و در حدود ۱۵۰۰۰ عنوان اثر در بخش ریالی عرضه شد.
در بخش لاتین ۳۰۰ ناشر از كشورهای انگلستان، هلند، آمریكا، اسپانیا، تركیه، سوئیس، هند، كانادا،فرانسه، آلمان و ایتالیا شركت داشتند.
در بخش كتب عربی، ۱۸۰ ناشر از كشورهای لبنان، مصر، سوریه، عربستان، كویت، تونس، قطر،اردن و فلسطین شركت كردند. از كشورهای عرب شركت كننده در نمایشگاه لبنان و سوریه حضورگسترده‌ای داشتند.در حوزه كتابهای عربی نیز بیشترین عنوان مربوط به بخش علوم دینی و معارف‌بود.
در نمایشگاه چهاردهم توزیع جزوه مقررات و دعوت نامه برای ناشران خارجی نسبت به دور قبل زودتر، سریع تر و گسترده تر انجام شده بود به همان نسبت ثبت نام ناشران نیز زود تر آغاز شد. یكی از مهمترین دستاوردهای كمیته ناشران خارجی در نمایشگاه چهاردهم حضور تعداد بیشتر ناشران از كشورهای مختلف بود. تعداد ناشران خارجی در این دوره ۴۹۰ مؤسسه نشر بود كه از این میان ۳۲۱ مؤسسه نشر در حوزه كتب لاتین و ۱۶۸ مؤسسه انتشاراتی از كشورهای عربی حضور داشتند. نمایشگاه چهاردهم با حضور ۹۳ ناشر جدید ۳۰% رشد در حزه ناشران لاتین و همین طور با حضور ۳۸ ناشر كه برای اولین بار در نمایشگاه كتاب شركت می كردند، ۲۰% رشد در ناشران عرب، نسبت به دوره قبل داشت.
▪ نمایشگاه پانزدهم
در پانزدهمین نمایشگاه بین المللی كتاب تهران، ۲۸۰ ناشر عرب و ۴۲۰ ناشر لاتین از حدود ۳۶ كشور جهان ، ۶۵۰۰۰ عنوان كتاب را در معرض نمایش و فروش گذاشتند.
اطلاع رسانی كتب و ناشران امكان جستجو ، خبر رسانی به روز در نمایشگاه ، به سه زبان فارسی ، عربی و انگلیسی ، امكان دریافت نظرات و پیشنهادات عموم مردم از طریق پست الكترونیكی بر روی پایگاه (www.tibf.co.ir ) در تمام مدت برگزاری نمایشكاه و پس از آن در تمام طول سال دایر بود.
ارزشیابی كمی و كیفی كتب قبل از آغاز نمایشگاه، در راستای پاسداری و صیانت از اصول و ارزشهای اسلامی ، اخلاقی و اجرای قوانین و مقررات ، توسط كمیته نظارت و ارزشیابی پیش از آغاز نمایشگاه بینالمللی كتاب فعالیت خود را آغاز نمود. به منظور نهادینه كردن فرآیند ارزشیابی كتب بخش خارجی نمایشگاه ، نهادهایی چون دفتر مطالعات و تحقیقات سیاسی وزارت كشور ، حوزه علمیه قم مركز مطالعات و متحقیقات هنری ، دارالحدیث قم، مركز پژوهش های اعتقادی قم ، مركز مطالعات انقلاب اسلامی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و مدیر كمیته ناشران خارجی ، جهاد دانشگاهی ، كتاب ماه دین و معاونت اجتماعی و حقوق و سازمان بازرسی مشاركت داشتند. به طور كلی ارزشیابی كتب خارجی بر حول چهار محور زیر تبیین گردیده است:
۱- ارزشیابی محتوایی : بر اساس حدود قانونی نشر
۲- ارزشیابی كیفی : بر اساس سال نشر یا مرجع بودن
۳- ارزشیابی كمی: بر اساس تعداد نسخ مصوب در كمیته نظارت و ارزشیابی
۴- ارزشیابی قیمت كتاب: بر اساس قیمت پشت جلد كتب ، بنیه علمی كتاب و بنیه مالی خریداران
▪ نمایشگاه شانزدهم
شانزدهمین نمایشگاه بین المللی كتاب تهران، همزمان با دهمین جشنواره مطبوعات، با شعار:"كتاب، كودك و خانواده" از ۱۴ لغایت ۲۴ اردیبهشت در محل دائمی نمایشگاه ها برپاشد. آنچه از معنای این شعار به عنوان سرلوحه فعالیت های نمایشگاه شانزدهم در ذهن انسان متبادر میشود، تلاش مضاعف مسئولان و دست اندركاران حوزه نشر به ویژه كتاب كودك بود كه با بسیج تمامی امكانات خود، كوشیدند تا با این شیوه ها رونقی به كتاب كودك بخشیده و توجه خانواده ها را به این امر معطوف سازند و كودكان را هر چه بیشتر به كتاب خوانی تشویق و ترغیب نمایند.
نام گذاری دهه ۸۰ با عنوان " كتاب، كودك و خانواده" از سوی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، نشانگر اهمیت نقش خانواده در گسترش فرهنگ كتاب خوانی در جامعه است.
نمایشگاه كتب تهران طی سالیان اخیر، بستری مناسب برای طرح چالش های فرهنگی و مسائل مبتلا به نشر كشور شده است و از این جهت موقعیت و جایگاهی ویژه یافته است. در ایام برپایی نمایشگاه، بسیاری از مباحث فرهنگی و ملی محالی برای مطرح شدن یافتند و در واقع نمایشگاه جایگاهی بود كه نظریه های گوناگون و نتایج مترتب بر هریك را می شد در آن تجربه كرد. موضوعاتی كه طرح آنها تا چندی پیش تنها محدود به نشست های خاص و یا میزگرد های مطبوعاتی بوده، در سال های اخیر بخشی از فعالیت های نمایشگاه و از جمله مباحث و موضوعات مطروحه در آن شده است.
بر اساس اظهارات رئیس محترم شانزدهمین نمایشگاه بین المللی كتاب تهران تعداد ۱۲۰ هزار عنوان كتاب در نمایشگاه شانزدهم عرضه شد كه از این تعداد ۱۵ هزار عنوان كتاب های چاپ اول داخلی و فارسی و ۵۰ هزار عنوان كتاب های عربی و لاتین بوده است. همچنین نمایشگاه شانزدهم، میزبان ۱۹۰۰ ناشر ایرانی و بیش از ۱۱۰۰ ناشر غیر ایرانی از ۳۵ كشور جهان بوده است.
در مراسم افتتاحیه كه در روز ۱۳ اردیبهشت برگزار شد، طبق روال هرساله، ناشران برگزیده در حوزه های زیر معرفی شدند:
۱- ناشران كتاب بزرگسال در بخش دولتی و عمومی.
۲- ناشران كتاب بزرگسال در شهرستان ها.
۳- ناشران كتاب بزرگسال در بخش دولتی و عمومی.
۴- ناشران كتاب كودك و نوجوان در شهرستان ها.
۵- ناشران كتاب كودك و نوجوان در بخش خصوصی.
در نمایشگاه شانزدهم علاوه بر نمایش كتب در بخش های فارسی، لاتین و عربی، همچون سالهای گذشته فعالیت های فرهنگی گسترده ای در قالب فعالیت های جنبی نمایشگاه برنامه ریزی و در بخش های مختلف اجرا شد.
منبع : سایر منابع
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلا‌ل لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست