تعیین جنسیت در طیور

● تعیین جنسیت جوجه‌های یكروزه از روی پرها
در برنامه اصلاح نژاد از ژنهای پردرآوری كند و پردرآوری سریع برای تعیین جنسیت جوجه‌های یك روزه از روی پرها استفاده كرده‌اند، ذیلا" این نوع وراثت را توضیح می‌دهیم:
چگونه آمیخته گری صورت می‌گیرد. وقتی یك خروس با صفت پردرآوری سریع kk با یك مرغ كه صفت پردرآوری كند – K دارد (صفت پردرآوری روی ژن وابسته به جنس است) آمیخته گردد، در نسل بعدی سرعت پردرآوردن در فرزندان به این ترتیب خواهد بود كه جوجه خروسها پردرآوری كند Kk و جوجه مرغهای پردرآوری سریع – k خواهند داشت . به بخش ۲۱ – ث توجه كنید .
نكته مهم . حالت عكس این آمیزش ، یعنی آمیزش خروس با پردرآوری كند و مرغ با پردرآوری سریع، امكان تعیین جنسیت از روی پرها را در جوجه های نتایج بوجود نمی آورد . همچنین بخاطر داشته باشید كه والد نر باید از نظر صفت پردرآوری سریع هموزیگوس مغلوب ، kk ، باشد .
لاینهای خاصی لازم هستند . برای بوجود آوردن امكان تعیین جنسیت جوجه های یك روزه لازم است كه لاینهای خاصی داشته باشیم . لاین پدری باید از نظر پردرآوری سریع هموزیگوس و لاین مادری نیز باید از نظر پردرآوری كند هترزیگوس (خالص) باشد .
جوجه های گوشتی با پردرآوری كند
هنگامی كه آمیزشی همانند آنچه توضیح داده شد انجام گیرد تعیین جنسیت جوجه های گوشتی در زمان خروج از تخم مرغ امكان پذیر می گردد . جوجه خروسها پردرآوری كند Kk داشته در حالیكه جوجه پولتها پردرآوری سریع – k دارند . اگرچه اغلب سویه هائی كه خروسهای با پردرآوری كند تولید می كنند در سن ۵ یا ۶ هفتگی تمام پرهایشان رشد خواهد كرد ، ولی اغلب اوقلت بخاطر استرس و هوای گرم بعضی از خروسها میزان ناچیزی پر داشته و در زمان فروش تعداد پرهای ریز سوزنی آنها زیادتر می باشد . به این ترتیب در این موارد اصلاح نژاد برای تعیین جنسیت از روی سرعت پردرآوری بعنوان یك عدم مزیت به شمار خواهد آمد .
تعیین جسیت با توجه به رنگ جوجه ها
ژنها مسئول رنگ نقره ای ، s ، بیشترین اهمیت اقتصادی را دارا هستند ، چون برای تعیین جنسیت جوجه های یك روزه استفاده می شوند . ذیلا" تعیین جنسیت سویه های تخمگذار و گوشتی را با توجه به رنگ پرهایشان بررسی می كنیم .
۱- تعیین جنسیت سویه های تخمگذار با توجه به رنگ آنها.آمیزش بین خروسهای طلائی رنگ ، ss ، و مرغهای نقره ای رنگ ، - s ، برای تولید جوجه های تخمگذار میان وزن كه تخم مرغهای با پوسته قهوه ای تولید می كنند استفاده می شود . به بخش ۲۱ – ج توجه كنید .
۲- تعیین جنسیت سویه های گوشتی با توجه به رنگ آنها . در بسیاری از گله های اجداد گوشتی بری تعیین جنسیت جوجه های یكروزه از ژنهای نقره ای ، s ، و طلائی ، s ، استفاده می كنند و اغلب گله های اجدادی كه در این آمیزش استفاده می شوند سنتتیك هستند . لاین پدری بیشترین صفات كورنیش را داراست و رنگ طلائی دارد و لاین مادری نیز معمولا" سفید مغلوب است و حامل ژنهای نقره ای می باشد .
جوجه مرغهای یك روزه حاصل از این آمیزش طلائی یاقهوه ای رنگ هستند و گاهی پشت آنها خط دار است . جوجه خروسهای حاصله سفید یا زرد روشن می باشند . جوجه گوشتی های ماده بالغ طلائی و سفید می باشند كه بیشتر رنگ طلائی در بخش خارجی پرها است . رنگ پرهای زیرین و رنگ شهپرها معمولا" سفید است كه باعث می شود در مراحل پركنی لاشه در كشتارگاه یك فاكتور منفی تلقی نگردد .
جوجه خروسهای گوشتی سفید و یا اغلب سفید هستند .

منبع : مؤسسه مرغداری ایران