دفتر یادداشت - THE NOTEBOOK

سال تولید : ۲۰۰۴
کشور تولیدکننده : آمریکا
محصول : مارک جانسن و لین هریس
کارگردان : نیک کاساویتس
فیلمنامه‌نویس : جرمی لیون، بر مبنای اقتباس جان ساردی از رمانی نوشتهٔ نیکلاس اسپارکس
فیلمبردار : رابرت فریس
آهنگساز(موسیقی متن) : جری هی
هنرپیشگان : رایان گازلینگ، ریچل مک‌آدامز، جیمز گارنر، جینا رولندز، جیمز مارسدن، کوین کانولی، دیوید تورنتن، جیمی آن براون، سام شپارد و جون آلن
نوع فیلم : رنگی، ۱۲۳ دقیقه


کارولاینای شمالی. زمان حال. در یک خانهٔ سالمندان، پیرمردی، داستان دو عاشق و معشوق جوان را برای یکی از خانم‌های مقیم آن‌جا می‌خواند. معلوم می‌شود که نام مرد ̎نوآ کلهون̎ (گارنر) و آن زن، همسرش، ̎آلی̎ (رولندز) است که حالا از آلزایمر رنج می‌برد. ̎نوآ̎ حکایت زندگی خودشان را برایش می‌خواند و بدین‌ ترتیب امید دارد که شاید زن یادش بیاید کیست. فیلم که به گذشته نقب می‌زند و هرازگاه دوباره به زمان حال برمی‌گردد، رابطهٔ آن دو را از اوایل دههٔ ۱۹۴۰ تا به امروز توصیف می‌کند. ̎نوآ̎ (گازلینگ)، پس از آن‌که ̎آلیِ̎ نوجوان (مک‌آدامز) را به‌طور گذرا می‌بیند، به او پیله می‌کند و قرار ملاقاتی می‌گیرد. رابطه‌ای بین آن دو آغاز می‌شود ولی والدین ثروتمند ̎آلی̎ راضی نیستند دخترشان با پسری از خانواده‌ای فقیر معاشرت کند و نقشه‌ای می‌چینند تا آن دو را از هم جدا کنند. پیش از آن‌که آن دو به هم بپیوندند، ̎آن̎ (آلن)، مادر ̎آلی̎، دخترش را به شهر مجاور می‌برد. وقتی آمریکا وارد جنگ می‌شود، ̎نوآ̎ به ارتش ملحق می‌شود. او نامه‌هائی محبت‌آمیز برای ̎الی̎ می‌نویسد ولی ̎آن̎ نامه‌ها را ضبط می‌کند و ̎نوآ̎ نیز پس از یک سالی انتظار و پاسخ نگرفتن، رابطه را تمام شده تلقی می‌کند. جنگ تمام می‌شود. ̎آلی̎ با ̎لان هاموند̎ (مارسدن)، جوان متین جنوبی که پدر و مادر ̎آلی̎، خانواده‌اش را نیز تأیید می‌کنند، نامزد می‌کند. در همین حال، ̎نوآ̎ کلبه‌ای قدیمی را تعمیر کرده و حالا در آن زندگی می‌کند و غصهٔ دوری از ̎آلی̎ را می‌خورد. وقتی ̎آلی̎ موقع روزنامه خواندن چشمش به نام ̎نوآ̎ می‌افتد، به سراغ او می‌رود. هر دو دوباره، دل‌باختهٔ هم می‌شوند ولی ̎آن̎ بار دیگر، مانع رابطهٔ آنان است. سرانجام ̎آن̎ نامه‌هائی را که ضبط کرده به ̎آلی̎ می‌دهد و ̎الی̎، ̎لان̎ را ترک و با ̎نوآ̎ ازدواج می‌کند. در زمان حال، تعریف داستان جرقه‌ای در ذهن ̎آلی̎ زده است. اما وضع جسمی‌اش وخیم‌تر می‌شود و او را در بخش ویژه بستری می‌کنند. ̎نوآ̎ که از سکته‌ای قلبی بهبود یافته به سراغ ̎الی̎ می‌رود که یک‌بار دیگر او را بازشناخته است.
● فیلمی عاشقانه، پُرانرژی و جذاب، ساختهٔ کاساوتیس که اساساً بچهٔ سینماست و در خانواده‌ای سینمائی (پدرش جان کاساوتیس بود و مادرش جینا رولندز) بزرگ شده است. فیلم، از روی نخستین رمان اسپارکس ساخته شده که یکی از پُرفروش‌ترین رمان‌های عامه‌پسند در ایالات متحد شد و مورد استقبال قرار گرفت و زمانی که قرار شد نسخه‌ای سینمائی براساسش بسازند، اسپارکس با خوشحالی اجازهٔ این کار را داد. فیلم به شیوهٔ رجعت به گذشته روایت می‌شود و راوی داستان ̎نوآ̎ی سالخورده است که شرح دل‌دادگی خودش را با ̎آلی̎ (که حالا اسیر فراموشی است) به زبان می‌آورد. و این شرح، البته، قرار است خاصیتی درمانی داشته باشد و آلی را درمان کند و حافظهٔ از دست رفته‌اش را به او بازگرداند. دفتر یادداشت، شباهت چندانی به کارهای قبلی کاساوتیس ندارد. فیلم، بسیار ساده است. علاوه بر فیلم‌برداری درخشان فریس، فیلم مدیون انتخاب درست بازیگرها هم است. گازلینگ به نقش جوانی‌های ̎نوآ̎ عالی بازی می‌کند و رولندز و گارنر هم در نقش دلداده‌های پیر فوق‌العاده هستند. نکتهٔ فرعی قابل تأمل این‌که رمایس اسپارکس هرچند کتابی پرفروش بود، اما در زمان نمایش عمومی، فیلم فروشی دور از انتظار پیدا کرد.