یورش ایرباس به بوئینگ

این سوپر جمبو جت 380 A اروپایی كه دیروز طی مراسمی معرفی شد بعد از ورود به بازار در سال 2006‌انحصار طولانی مدت 747 را در بازار جت‌های غول‌پیكر می‌شكند. همه چیز این هواپیمای جدید، عظیم است، از ظرفیت 555‌نفری و برد 15‌هزار كیلومتری آن تا محل ساخت و تولیدش كه یكی از بزرگ‌ترین فضاهای بسته اروپا در نزدیكی تولوز در جنوب فرانسه است. برنامه‌ریزی برای ساخت نمونه‌های بزرگ‌تر و دور برد‌تر آن انجام شده و تاكنون برای فروش 149‌فروند از این سوپر جمبوجت سفارش گرفته شده است.بزرگی این طرح در حقیقت مطابق با تخمین‌هایی است كه درباره آینده تقاضا برای مسافرت ‌هوایی صورت گرفته‌ است. به‌رغم تحولات اخیر خطوط هوایی بزرگ، بوئینگ و ایرباس هر دو پیش‌بینی كرده‌اند كه ترافیك مسافرت هوایی در 20 سال آینده سه برابر شود. اما آمریكا و اروپا درباره چگونگی پاسخ گفتن به این نیاز با هم اختلاف‌نظر دارند. ایرباس فكر می‌كند، هواپیماهای بزرگ جدید این مشكل را حل می‌‌كند و پیش‌بینی می‌كند تعداد متوسط صندلی‌های این هواپیما با 20‌درصد افزایش به 215‌نفر افزایش یابد. اما بوئینگ فكر می‌كند فروش هواپیمای كوچك‌تر بیشتر خواهد بود.ایرباس امیدوار است كه 380A به حفظ برتری سال 2003 این شركت بر بوئینگ كمك كند. در سال 2003، ایرباس برای اولین بار از زمان ظهورش به عنوان رقیب بوئینگ در اوائل دهه 1970، بیشتر از رقیب آمریكایی‌اش هواپیما فروخت. این برتری در سال 2004 نیز ادامه یافت به طوری كه تعداد هواپیماهای فروخته شده ایرباس 320‌فروند و بوئینگ 285‌فروند بود. برتری بوئینگ نسبت به ایرباس به دلیل موفقیت هواپیمای مدل 747‌بود كه در سال 1970‌وارد بازار شد. گنجایش مسافر این جمبو جت دو برابر بزرگ‌ترین هواپیمایی كه در آن زمان وجود داشت و برد آن هم بیشتر بود، به طوری كه یك مسیر طولانی بر فراز اطلس را بدون نیاز به سوخت‌گیری دوبار طی می‌كرد. هزینه سرانه مسافر آن به نسبت مسافت، یك سوم دیگر رقبایش بود.بازار بسیار بزرگی هم برای آن وجود داشت به طوری كه تا امروز 1400 فروند VEV فروش رفته است.با این حال سال گذشته فقط 15فروند از این هواپیما به بازار مصرف عرضه شد. با پیر شدن این جمبوجت، سلطه بوئینگ بر خطوط هوایی نیز كمرنگ شده است .خط تولید این هواپیمای غول‌پیكر دچار مشكل شده و تلاش برای احیای آن موفقیت چندانی نداشته است. خطوط بزرگ هوایی علاقه چندانی به بوئینگ پیشرفته ندارند و بوئینگ مجبور شد طرح ساخت مدل صوتی خود را كه قرار بود سرعتی نزدیك صوت داشته باشد پس بگیرد، چرا كه خطوط هوایی گفتند مسافران پول هنگفتی برای این سرعت زیاد را نمی‌پردازند.جدیدترین اقدام بوئینگ برای سر و سامان دادن به اوضاع خود، <خط رویایی> VEV با ظرفیت ۲۵۰نفر مسافر است كه نوآوری آن پرواز مستقیم بین مناطق و شهرهای كوچك و متوسط است. این برخلاف پروازهای بین‌المللی قدیمی است كه فقط بین چند فرودگاه بزرگ جهان انجام می‌شود. موتورهای پیشرفته VEV هزینه سوخت را تا ۲۰درصد كاهش می‌دهد. بوئینگ تاكنون ۵۶سفارش برای ساخت و فروش این مدل هواپیما دریافت كرده است.اما ۳۸۰A برای پرواز بین شهرهای بزرگ طراحی شده. منتقدان آن می‌گویند، پروازهای این هواپیما برای مسافرانی كه مقصد بعدی‌اشان شهرهای كوچك است بسیار طولانی است. اما ایرباس می‌گوید قصد دارد مانند طراحان VEV یك تغییر كوچك در گام بعدی درون ۳۸۰A ایجاد كند، به طوری‌كه هزینه این هواپیما ۱۵ تا۲۰درصد كمتر از دیگر هواپیماها خواهد شد. ایرباس همچنین اعلام كرده است كه هواپیمای ۳۵۰A را در رقابت مستقیم با <خط رویایی> با همان ویژگی‌ها، وارد بازار می‌كند.بیم بوئینگ از عقب ماندن از ایرباس، این شركت را واداشت تا دست به حمله دیگری بزند. در ماه اكتبر آمریكا در شكایتی رسمی به سازمان تجارت جهانی ادعا كرد كه ایرباس‌ها میلیاردها دلار یارانه <غیرعادلانه> دریافت می‌كنند. بوئینگ ادعا كرد كه این كمك‌ها ایرباس را قادر كرده تا 5 محصول جدید در 10 سال گذشته وارد بازار كند.این در حالیست كه بوئینگ فقط در تولید یك محصول موفق بوده است. اتحادیه اروپا در واكنشی فوری به ثبت شكایتی متقابل درباره كمك‌های هنگفت دولتی به بوئینگ از طریق روابط با ناسا و پنتاگون، اقدام كرد. البته دو طرف چند روز پیش توافق كردند كه به جای پیگیری شكایات، از طریق گفت‌وگو این مشكل را حل كند.بازار بزرگ جت‌های مسافرتی در سال‌های آینده، به هر دوی این شركت‌ها امكان فروش تعداد هواپیمای جدید به اندازه كافی را می‌دهد.گذشته از 380A، بوئینگ و ایرباس هم اندازه هم هستند. اما میزان موفقیت این سوپرجمبوجت‌های جدید وضعیت رقابت اروپا و آمریكا را در سال‌های آینده مشخص می‌كند و معلوم می‌شود كه اروپایی‌ها چقدر می‌توانند بلندتر از آمریكایی‌ها بپرند.

منبع : خبرگزاری ایلنا