دوره اردویسین

نام اردویسین از نام قبیله اردیشیا که در شهر گال (در انگلستان) زندگی می کردند گرفته شده است.
● مشخصات دوره اردویسین
طول این دوره از ۵۱۵ تا ۴۳۸ میلیون سال قبل است. در پایان دوره کامبرین عده‌ای از موجودات زنده از جمله تریلوبیتها منقرض شوند. تریلوبیتها در دوره کامبرین تنوع و گسترش داشتند، ولی در اثر انقراض تعدادی از جنسها و گونه‌های آنها در پایان این دوره از بین رفته و از تعداد آنها در دوره بعدی کاسته شد. یکی از خصوصیات این دوره آن است که آب و هوا از کامبرین گرمتر بوده بطوری که رسوبات آهکی و دولومیتی بیشتری ته نشین شده‌اند. وجود نفت در رسوبات اردویسین نشان دهنده فراوانی و توسعه موجودات ریز شناور در آب دریاهای آن زمان می‌باشد.
● حدود اردیسین
به عقیده مولفین انگلیسی ، بطور کلی قاعده سیلورین با زون گراپتولیتی به نام گلیپترگراپتوس (Glyptograptns) مشخص است. ضمنا تقسیم بندی اردویسین در مقاطع تیپ مشکل به نظر می رسد، چون این مقاطع از نظر جغرافیایی از یکدیگر جدا بوده و رخساره‌های آنها نیز مختلف است. ضمنا حد بین اشکوبهای اردیسین معمولا با فسیل گراپتولیتها مشخص شده است.
ناگفته نماند مقیاس چینه شناسی که برای اردیسین انگلستان بکار می‌رود عملا در محلهای دیگر به آسانی قابل استفاده نیست. مثلا در اروپای مرکزی ، جنوبی و آفریقای شمالی (نواحی مدیترانه) مجموعه موجودات جانوری اردویسین از موجودات جانوری اروپای شمالی متمایز و یا با آنها تفاوت دارد و به همین دلیل زوناسیون فسیلهای کنودونت می‌تواند کمبود گراپتولیت را در نواحی مدیترانه جبران نماید.
● اردویسین زیرین
▪ اشکوب ترمادوسین:
که رسوبات آن برای اولین بار در شهر ترمادوک (Temadoc) در ایالت ولز واقع در جنوب غرب انگلستان مطالعه شده است.
▪ اشکوب آرنیگین (Arenigian):
نام آن از کوههای آرنیگ در ایالت ولز گرفته شده و رسوباتش سیلت و آهکهای با لایه بندی نامنظم است.
● اردویسین میانی
▪ اشکوب خلانویرنین (Llanvirnian):
شامل شیلهای گراپتولیت دار و نام آن از ناحیه خلانویرن در جنوب ولز گرفته شده است.
▪ اشکوب خلاندیلین (llandeilian):
اولین بار به آهکهای رنگی و تیره تریلوبیتدار ناحیه خلاندیلو اطلاق گردیده است.
▪ اشکوب کارادوسین (Caradocian):
نام آن از ناحیه کارادوک در ولز مشتق گردیده و رخساره‌اش ماسه سنگ است.
● اردویسین بالایی
▪ که اشکوب آشگیلین (ashgillian) را شامل می‌شود. این اشکوب نامش از شهر آشگیل در ایالت ولز گرفته شده است و رخساره‌اش بیشتر سیلتی است.
● فسیلهای شاخص در اردویسین
سه گروه از جانوران در کامبرین ظاهر شده‌اند، اما تنوع آنها مربوط به دوره اردویسین است. این جانوران عبارتند از: بازوپایان لولادار ، گراپتولیتها و کنودونتها. این سه گروه از مهمترین فسیلهای شاخص اردویسین به شمار می‌روند.
● جغرافیای دیرینه اردویسین
بعد از پیشروی کلی دریا در دوره کامبرین ، سطح آب دریاها تا پایان اردویسین همچنان بالا بوده و سطح وسیعی از خشکیها را نیز می‌پوشانیده است. بزرگترین پسروی دریایی در آخر دوره اردویسین بوقوع پیوست، ولی اثر چندانی در زندگی موجودات زنده نداشت.
لازم به ذکر است که شواهد زیادی دال بر انقراض تعدادی از موجودات زنده در پایان دوره اردیسین وجود دارد. علت این انقراض را سرد شدن سریع و ناگهانی آب و هوا در پایان این دوره می‌دانند. در اردویسین خشکی بالتیک و خشکیهای کوچک بریتانیا از جنوب به طرف استوا تغییر مکان یافتند. در اثر این حرکت بود که بالتیک به حاشیه شرقی آسیا - اروپا منتقل شد.