شاعر در قفس آمریکایی گوریل‌ها!

به زبان رسانه‌ای امروزه می‌توان گفت كه ازرا پاوند، شاعر، مترجم و منتقد آمریكایی، یک طالبان در خدمت فاشیسم ایتالیایی بود. حدود شصت سال پیش، در ماه‌های آخر جنگ جهانی دوم، آمریكائی‌ها پاوند را در ایتالیا دستگیر كردند و بیش از یک سال در قفس سیمی معروف به قفس گوریل‌ها نگه‌داشتند. عكس‌های سلول زندان موقت پاوند، تماشاچی را بیاد قفس‌های بازداشتگاه امروزی اعضای طالبان در كنار جزیره‌ی كوبا می‌اندازد. سرودهای بیزان، از جمله اشعار سال‌های حبس پاوند هستند.
ازرا پاوند در آن سال به اتهام خیانت به وطن، همكاری با دشمن، و تبلیغات ضد صهیونیستی به سیزده سال زندان محكوم گردید، ولی نویسندگانی چون همینگوی، الیوت، ویلیامز، و جویس كه اكثراً از شاگردان او بودند، توانستند با واسطه‌گی خود، زندان پاوند را تبدیل کنند به اقامت در تیمارستان روانی‌ها.
برای شناخت تاریخ شعر نو كشورهای انگلیسی زبان، باید با زندگی فرهنگی و اجتماعی پاوند و آثارش آشنا شد. او را می‌توان نیمای شعر نو در كشورهای انگلیسی زبان نامید. پاوند نظریه پرداز شعر نو، معروف به شعر تصوری است. او ورود شعر نو كشورهای آنگلوساكسون به عصر مدرنیته‌ی اروپا را هدایت نمود.
پاوند در سال ۱۸۸۵ در خانواده‌ای متوسط در آمریكا بدنیا آمد و در هشتاد و سه سالگی بعد از سی سال مهاجرت در ایتالیا در گذشت. پدر و پدر بزرگش به دلیل علاقه‌مندی به موضوعات اقتصادی، از اصلاحگرایان مالی و پولی و بانكی جامعه آمریكا در پایان قرن نوزده بودند. پاوند تحت تأثیر جنبش سیاسی ـ اقتصادی اوایل قرن بیستم، به گروه‌های معترض اروپایی پیوست كه ضد صهیونیسم جهانی و رباخواری یهودیان در سیستم بانكی بودند.
پاوند می‌گفت، آمریكا به یک رنسانس فرهنگی نیاز دارد و رنسانس، طوفانی نیست كه در كتری آب روی دهد. هنرمند مانند كارگر، تولیدكننده كالایی بنام ارزش فرهنگی است.
او طرفدار فلسفه نوافلاتونی، افكار شرقی كنفوسیوس، و جانبدار مكتب رواقیون بی‌خیال و خونسرد یونانی بود. پاوند مبلغ آثار ادبی ـ فلسفی كنفوسیوس، متفكر چینی، در اروپا نیز شد. جنگ جهانی اول سبب شد كه پاوند به خطرافتادن هنر به علت بحران و مسایل اقتصادی را احساس كند. او می‌گفت، سرمایه‌داری، شاعر و هنرمند را مجبور می‌كند كه خود را با مقولاتی سرد و ملال‌آور مانند پول و اقتصاد سرگرم كند.
پاوند قادر بود لهجه‌های گوناگون بعضی از ایالات و سرحدات آن‌زمان آمریكا مانند: شهرستانی‌ها، مزرعه‌داران، پشت كوهی‌ها، سیاهان، یهودی‌ها، بازرگانان، تجار نیویوركی و زنان بستونی را وارد ادبیات نماید.
پاوند می‌گفت، شعر ساختمانی است از واژه‌ها و ملودی موسیقی، شعر نباید جوری باشد كه خواننده احساس كند باید جدول یا معمایی را حل نماید، شعر باید به زیبایی و سادگی نثر باشد و احتیاج به فرهنگ لغت نداشته باشد. شعر باید به سادگی نثر موپاسان و به سختی جملات استاندال باشد. تعداد اصول هنری و اخلاقی شاعر نباید بیشتر از انواع سلیقه‌هایش باشند.
پاوند غیر از كنفوسیوس زیر تأثیر اشعار دانته نیز بود. او یكی از مبلغان شعر شرقی، مخصوصاً شعر چینی در اروپا گردید. پاوند با كمک دیگران، در سال ۱۹۱۳ رابیندرایانت تاگور، شاعر هندی را نامزد دریافت جایزه ادبی نوبل نمود. او را معلم ادبی الیوت، جویس، همینگوی، ویلیامز و گینزبرگ می‌دانند. غالب این افراد برنده جایزه ادبی نوبل شدند. به نقل از دوستان، پاوند در تمام عمرش به شاعران جوان و اهل قلم مفلوک، كمک‌های مادی و معنوی شایانی نمود.
الیوت همیشه مطالعه‌ی اشعار پاوند را به شاعران جوان اروپایی توصیه می‌كرد، او می‌نویسد: هرگاه كه به بهترین اشعارم رجوع می‌كنم تأثیر هنری پاوند را در آن‌ها می‌بینم.
پاوند همچون جویس در آثارش به مونتاژ واژه‌ها و جملات دیگران می‌پرداخت. او می‌گفت: من كسی نیستم، نامم چیزی نیست، فقط شاعری كه برای دیدن آفتاب، خود حاضر به غروب كردن، باشد.
پاوند در طول عمر بلند خود همیشه علاقه‌مند به مسایل اجتماعی، و به رسم آن دوره، مخصوصا علاقمند به موضوعات اقتصادی بود. او می‌گفت، آمریكایی‌ها نباید گوشت دم توپ دمكراسی و یا فشنگ سلاح‌های صهیونیستی شوند.
بعد از ده‌ها سال، هنوز آمریكا برای قضاوت درباره پاوند به توافق نرسیده. هنوز سؤال می‌شود كه پاوند یک نابغه‌ی ادبی، یا بیمار روانی، شارلاتان اجتماعی، خائن یا وفادار به قانون میهن، فاشیست ضد یهود یا دیوانه، شاعر یا مونتاژكار بود؟
ویلیام كارلوس ویلیامز، ادیب آمریكایی می‌نویسد: آشنایی با پاوند مانند این است كه انسان با دو دوره، قبل از میلاد و بعد از میلاد در ادبیات غرب، آشنا شود.
نوستالژی‌گرایان رومانتیک امروزه می‌گویند، پاوند از معلمی به شاعری و از آمریكا به اروپا پناه برد.

ناصر مستشار