پنجشنبه, ۱۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 2 May, 2024
مجله ویستا
جهان خانم مهدعلیا
جهان خانم فرزند محمدقاسم خان قاجار قوانلو در ۱۲۲۰ق متولد و در ۱۵ سالگی به حکم فتحعلی شاه و بنابه وصیت آقامحمدخان قاجار به عقد محمدمیرزای ولیعهد درآمد. حاصل این ازدواج ۲ فرزند یکی دختر به نام عزتالدوله و دیگری پسری به نام ناصرالدین میرزا بود که از سوی محمدشاه به ولیعهدی برگزیده شد. پس از فوت محمدشاه قاجار، جهان خانم که در تهران بود تا رسیدن فرزندش از تبریز به تهران قدرت را در دست گرفت و طی نامهای به حکام ولایات اعلام کرد که تا رسیدن ناصرالدین شاه به تهران او حکومت میکند. فرامین این دوره با مهر وی تأیید میشد. عبارت یکی از مهرهای وی چنین است : « شه جم نگین را مهین مادرم».
او بلافاصله پس از در دست گرفتن قدرت، حاج میرزا آقاسی را از صدارت برکنار و به انتخاب خود صدراعظمی برگزید. پس از به سلطنت رسیدن ناصرالدین شاه جهان خانم ملقب به مهدعلیا شد و در دربار، صاحب قدرت بسیار بود. لیدی شیل، همسر وزرمختار انگلیس در ایران پس از املاقات با مهدعلیا چنین ترسیم میکند: « او خیلی باهوش است و در اغلب امور مملکتی دخالت دارد... مادر شاه از من سوالات متعددی درباره ملکه [ویکتوریا] نمود و ازجمله میخواست بداند که او چگونه لباس میپوشد و چند پسر دارد. از من خواست تصویری از ملکه را به او نشان دهم ولی من از اینکه تصویری از ملکه را به همراه نداشتم خیلی متأسف شدم. مادر شاه در ضمن در مورد وضع تئاتر در انگلستان نیز خیلی کنجکاوی کرد.» ۱ مهدعلیا نتوانست با داماد خود امیرکبیر رابطه مناسبی برقرار کند و دربار ناصری، عرصه مطلوبی برای جولان این دو نبود چرا که هر دو خواهان آن بودند که از اقتدار شاهانه استفاده کنند. این منازعه تا پایان صدارت امیر ادامه داشت و سرانجام تدابیر مهدعلیا بود که حکم مرگ امیر را صادر کرد.
او در نامهای خطاب به شاه که عازم نخستین سفر خود به فرنگستان بود نوشت: « خداوند عالم ان شاءالله وجود مبارک شما را از جمیع بلیات حفظ کند. این روزها دیگر رسیدن انزلی و نشستن به دریا نزدیک است همه را به گرفتن ختم و دعا مشغولم، ان شاءالله به شما خوش خواهد گذشت، از تماشاها و سیاحتها، ولی ان شاءالله به فراموشخانه تشریف نخواهید برد اگر ببرید شیر هشت ماه داده را حلال نخواهم کرد. ان شاءالله فراموش نخواهید کرد». ۲
جهان خانم مهدعلیا در سال ۱۲۹۰هـ . ق. در تهران درگذشت. شاه در این خصوص نوشت : « امروز معلوم شد که بیچاره والده ما اوقاتی که من برلن بودم فوت شدهاند و نعش هنوز در مسجد شاه است... دود از کله آدم برمیخیزد انا لله و انا الیه راجعون...» ۳
فاطمه معزی
۱. خاطرات لیدی میشل، ترجمه حسین ابوترابیان. تهران، نشرنو، ۱۳۶۲. صص ۷۴-۷۱ .
۲. روزنامه خاطرات ناصرالدین شاه در سفر اول فرنگستان. به کوشش فاطمه قاضیها. تهران، سازمان اسناد ملی ایران، ص ۴۳۴ .
۳. همان، ص ۳۹۲ .
منبع : موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
خرید بلیط هواپیما
ایران رژیم صهیونیستی آمریکا روز معلم رهبر انقلاب معلمان بابک زنجانی مجلس شورای اسلامی مجلس خلیج فارس دولت دولت سیزدهم
تهران زلزله آتش سوزی شهرداری تهران پلیس آموزش و پرورش قوه قضاییه سیل بارش باران فضای مجازی سلامت سازمان هواشناسی
قیمت خودرو بازار خودرو خودرو قیمت دلار قیمت طلا دلار بانک مرکزی ایران خودرو سایپا کارگران تورم قیمت
فیلم سینمایی مسعود اسکویی تلویزیون رضا عطاران سریال سینمای ایران سینما رسانه ملی دفاع مقدس فیلم
دانشگاه علوم پزشکی انتخاب رشته مکزیک
فلسطین غزه جنگ غزه اسرائیل حماس روسیه چین نوار غزه ترکیه عربستان یمن اوکراین
پرسپولیس فوتبال استقلال سپاهان تراکتور باشگاه استقلال لیگ برتر ایران رئال مادرید لیگ قهرمانان اروپا بایرن مونیخ لیگ برتر باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی همراه اول دبی اینستاگرام اپل گوگل تبلیغات وزیر ارتباطات ناسا
خواب فشار خون کاهش وزن دیابت بیماری قلبی ویتامین کبد چرب قهوه