محاسبه اوراق

مـایلـم همکاران مطبوعاتی من، این نوشته را به عنوان یک توصیه حـرفـه‌ای و اخلاقـی تلقـی کننـد و نـه مقـاله‌ای که قصد دارد موضوعی سیاسی را بیان کند. سخن از اعتماد به تیترها و اخباری است که در برخی مـطبـوعـات مشاهده می‌شود و خواننده را در پای پیشخوان در مقایسه تیترها و مطالب سرگردان و حیران باقی می‌گذارد که حقیقت کدام است. حتـی نـویسنـده کـه دستـی در مطبوعات دارد؛ گاهی عاجز از فهم درست اخباری می‌شود که در مطبوعات می‌خواند و چاره‌ای ندارد جز آنکه اصل خبر را در منبع اصلی آن جستجو کند. خوشبختانه دو روزنامه صبح تهران به کلمه اعتماد مزینند و یکی دیگر به آفتاب سایت دیگری نیـز آفتـاب نـامگـذاری شده.دیگری نواندیش است و .. اما آیا واقعیت سیـاسـت خبری آنها نیز با این نامها که همگی مبین حقیقت و وضوح ونور و تفکر زیباست تطابق دارد؟ ‌ ‌
به نظر نویسنده زیرپاگذاردن اخلاق حرفه‌ای و حتی سیاسی دردرج اخبار و انتخاب تیترها نتیجه‌ای جز از دست دادن اعتبار برای رسانه‌های جمعی نخواهد شد. اگر مقایسه‌ای بین شمارگان برخی روزنامه‌ها که در ابتـدای روی کـارآمـدن دولـت مـوسـوم بـه اصلاحات وجود داشته‌اند و شمـارگـان بـرخـی دیگر که امروزه منتشر می‌شوند داشته باشیم، کاهش شدید این شمارگان پیام واضحی را به اصحاب مطبوعات منتقل می‌کند. روزنامه صبح امروز با مدیر مسئولی سعید حجاریان که با شعار دانستن حـق مردم است و در سالهای ۷۷ تا ۷۹ منتشر می‌شد از شمارگانی در حدود سیصد هزار نسخه برخوردار بود، ولی اکنون شمارگان هیچ یک از روزنامه‌های مدعی اصلاح‌طلبی از پنجاه هزار نسخه فراتر نمی‌رود. این مـوضـوع در حالی است که تعداد روزنامه‌های زنجیره‌ای قبل، از تعداد فعلـی آنهـا بیشتـر بـود و اگـر بخـواهیم این موضوع را در نظربگیریم و افزایش جمعیت را نیز مدنظرقرار دهیم باید انتظار امروزمان از شمارگان روزنـامـه‌هـای مـدعی اصلاحات به یک میلیون بالغ شود. دلیل کاهش شدید شمارگان، همان کاهش سطح اعتماد عمومی به مطبوعات است که مسبب آن کسی جز دست‌اندرکاران مطبوعات نیست. ‌ ‌ دوستان همکار مطبوعاتی می‌دانند همه ماباید برای افزایش کیفیت کالای خود فعالیت کنیم و وضعیت نامطلوب فعلی مطبوعات هشداری به همه ماست.
در اخلاق عملی برای انسانهایی که می‌خواهند به تطهیر خود بپردازند محاسبه نفس توصیه شده است تا اگر در طول شبانه‌روز عملـی ناصواب از آنها سرزده است ودر مقام مراقبه موفق به اصلاح آن نشـده‌اند، در هنگام محاسبه به آن واقف شوند و از تکرار آن جلوگیری کنند. محاسبه نفس برای اصحاب مطبوعات کاری آسان است. مراجعه به مطالبی که منتشر شده است برای نویسنده و تهیه کننده آن می‌تواند به معنای محاسبه نفس در اخلاق مطبوعاتی باشد. آنها اگر در مقام مراقبه و در هنگـام نـوشتـن و صفحـه بستـن ونـظـارت به سهو یا عمد مطلب نـاروایـی را باقی بگذارند در هنگام محاسبه مطالعه مجدد می‌توانند به سادگی محصول عمل خود را ببینند. وقتی یک روزنامه، از بین تمامی سخنان یک خطیب، این موضوع را برای تیتر انتخاب می‌کند که <احمدی نژاد ناهارش را از منزل می‌آورد> چه تصوری به خواننده منتقل می‌کند؟ واقعا در سخنان آیت‌الله خزعلی مطلب مهمتری از این تیتر وجود نداشت که مسئول صفحه یا سردبیر یا مدیر مسئول آن را بکار گیرد؟ آیا انگیزه‌ای جز تخریب می‌توان برای این تیتر متصور شد؟ ‌ ‌ نمـونـه‌ای دیگـر؛ آقـای الهـام در جلسـه هفتگـی خـود بـا اصحـاب مطبوعات، در پاسخ به سئوال خبرنگاری در باره اظهارات مختلفی که در بـاره تورم بیان می‌شود توضیح می‌دهد که در مورد تورم نمی‌دانم مقصود این افراد چیست رئیس جمهور گزارش مبسوطی در باره تورم و عوامل آن داده‌انـد. آیـا انـتـخـاب تـیـتـر در روزنامه اعتماد ملی به این شکل الهام: نـمـی‌دانم مـنظور از تورم چیست؟ چه میزان دلبستگی ایجاد می‌کند که می‌توان از قالب تیترهای این روزنامه به اخبار و اطلاعاتی صحیح دست یافت؟ نمونه دیگر برخورد سراسر کذب چند روزنامه مدعی اصلاحات با خبر نشست اصولگرایان باآیت‌الله مهدوی کنی بود و... ‌ ‌ از ایـن دسـت نمونه‌ها در میان سایتها و روزنامه‌های زنجیره‌ای زیاد اسـت. محاسبه اوراق مطبوعاتی، کاری بس آسان است. این محاسبه را اگر برای آخرت خود انجام نمی‌دهیم برای دنیای خودمان انجام می‌دهیم که از دست دادن اعتماد مردم در بازار مطبوعات خسارتی فراگیر خواهد بود. اگر امروز در محاسبه ورقه‌هایی که تهیه و چاپ می‌کنیم دقت نکنیم، بـایـد نگران ورقه‌هایی باشیم که روز جزا به دست ما خواهند داد و همه خطاهای ما در آن ثبت است.

‌مجتبی همدانی

منبع : سایت خبری شما