۲۸ سال انتظار برای خصوصی سازی

محمدحسن انصاری فرد چنان از روند خصوصی سازی برای آینده پرسپولیس و استقلال در راستای تحقق اصل ۱۴۴ قانون اساسی حرف می زند که انگار نه انگار، پرسپولیس سال های ۸۳ و ۸۴، دو سال را برای رسیدن به مرز خصوصی سازی سپری کرده و مدیریت جدید مجموعه از مهم ترین عوامل اتلاف انرژی و سرمایه ذهنی این باشگاه بوده است. پرسپولیس چنان پشت پایی به اهداف مدرن دو سال گذشته زد که سابقه نداشت. درست مثل همان سیر تاریخی و معروف حرفه یی گری در سال ۱۳۵۱ و خرید ورزشگاه و تاسیسات، سیری که چون با هماهنگی و همیاری مسوولان سازمان و تیم های دیگر توام نشد، روند حرفه یی گری را در فوتبال ایران تا ۲۹ سال به تاخیر انداخت.
علی عبده- مدیر پرسپولیس- بعد از حضور درخشان و استثنایی سرخپوشان در لیگ منطقه یی کشور، اقدام به حرفه یی کردن پرسپولیس کرد. او اعلام کرد؛ پرسپولیس از ابتدای سال ۱۳۵۱ به بعد رسماً حرفه یی است و بازیکنانش را فقط در بازی های حرفه یی شرکت می دهد. عبده برای نیل به هدف خود پرسپولیسی ها را دو گروه کرد. تیم حرفه یی با حضور مودت، همایون بهزادی، علی پروین، حسین کلانی، صفر ایرانپاک، جعفر کاشانی، ابراهیم آîشتیانی، فریدون معینی، رضا وطنخواه و... شکل می گرفت و در تیم آماتور، بیوک وطنخواه، کاظم رحیمی، اکبر افتخاری، تورج ایازپور، امیر عابدینی و... حاضر بودند.
اگر تیم حرفه یی در لیگ ۵۱-۵۰ با اختلاف بسیار نسبت به رقیبان، قهرمان مطلق و بلامنازع شد، تیم آماتور در رتبه نهم مسابقات فوتبال باشگاه های تهران ایستاد. این در حالی بود که تاج، عقاب، پاس، گارد، برق، بانک ملی، قصر یخ و آتش نشانی ۸ تیمی بودند که بالاتر از پرسپولیسی های آماتور در مسابقات باشگاه های تهران قرار گرفتند. علی عبده برای فعال ماندن یاران حرفه یی تیم های بزرگ بسیاری را به ایران آورد و برای تیم حرفه یی آنها را فعال کرد. براین اساس، اسلوبودای یوگسلاوی روز ۲۸ مهرماه ۵۱، بولد کلوین دانمارک روز ۵ آذر ۵۱، گوارانی برزیل روز ۱۱ آذر ۵۱ و کریستال پالاس انگلستان روز ۱۸ آذر ۵۱ به ایران آمدند. پرسپولیس حرفه یی، هرگاه بازیکن کم آورد، از دو، سه یار آماتور خود کمک گرفت.
آنها در دی ماه سال ۵۱ برای برگزاری سه دیدار دوستانه به کویت رفته و برابر العربی، السالمیه و القادسیه بازی کردند. حرفه یی های پرسپولیس روز ۲۱ بهمن ۵۱ با تیم اسپارتاپراگ چکسلواکی سابق بازی کردند، سپس در اسفند ۵۱ به یک تور عربی رفتند و ضمن بازی برابر تیم ملی قطر، تاج بحرین و راسینگ لبنان، در ریاض با النصر ریاض روبه رو شدند. آنها در نوروز ۵۲ به زیارت خانه خدا نائل شدند.
بازگشت حرفه یی ها با ۴ بازی درجه اول دیگر توام شد. به این ترتیب که سائوپائولوی برزیل روز ۱۷ فروردین ۵۲، چلسی انگلستان روز ۲۸ اردیبهشت ۵۲ ،پورتسموث انگلستان روز یکم خرداد ۵۲ و هندون انگلستان روز ۱۱ خرداد سال ۵۲ بازی های دیگر حرفه یی ها بود که باعث شد آنها حسابی آماده و پخته شوند. پرسپولیس در زمین اختصاصی خود یعنی ورزشگاه آپادانا تمرین می کرد تا تیم های دیگر را با اصول حرفه یی فوتبال آشنا کند. حریفان به جای تشویق مانع حرکت پرسپولیس می شدند. پرویز خسروانی مدیر استقلال طی نامه یی به کامبیز آتابای رئیس وقت فدراسیون می نویسد؛ «ببینید این علی عبده و دار و دسته اش چه جنجالی به پا کرده اند؟ آنها برای خودشان باندی درست کرده و بی نظمی می کنند. درست است که پرسپولیس با اجازه از شاه مبادرت به حرفه یی کردن نموده اما حداقل باید به عنوان رئیس فدراسیون فوتبال از شما اجازه می گرفتند،»
صدای حرفه یی گری در نطفه خفه شد. بازیکنان درجه اول پرسپولیس یک سال تمام فقط با خارجی ها بازی کرده بودند. قابل تحمل نبود. به همین دلیل علی عبده انگیزه های خود را از دست داد. او وقتی دید فوتبال ایران قصد ندارد حرفه یی شود، ورزشگاه آپادانا را به راه آهن فروخت غورزشگاه اکباتان فعلیف و اعلام کرد که به سطح آماتوری بازگشته است. ۲۸ سال بعد از اعلام ورشکستگی تیم حرفه یی پرسپولیس، فوتبال لیگ در ایران حرفه یی شد.
سیر خصوصی سازی در ایران از سال ۱۳۸۳ با فعالیت دکتر پورمحمدی رئیس وقت هیات مدیره پرسپولیس و معاونت حال حاضر بیمه، بانک و شرکت های خصوصی وزارت دارایی آغاز شد. پرسپولیسی ها ابتدا به عنوان یک شرکت نام خود را ثبت کردند، سپس در سازمان خصوصی سازی طی طریق کردند و وقتی نوبت ارزش گذاری سهام رسید، مدیریت عوض شد و آنها اعلام کردند در این فوتبال خصوصی سازی امکان ندارد. حالا حکم بر اجرای اصل ۱۴۴ تعلق گرفته است. آیا برای خصوصی سازی هم مثل حرفه یی گری باید ۲۸ سال انتظار بکشیم؟

مهدی حدادپور

منبع : روزنامه اعتماد