درباره امر تشخیص در شناسایی برخی قطعات و دستگاه‌ها

سازندگان محترم قطعات و تجهیزات دیجیتال به دفعات درباره استفاده از قطعات فاخر در محصولات خود داد سخن داده و خریداران بینوا را به آن دعوت کرده‌اند. غافل از اینکه بیشتر متقاضیان این قبیل دستگاه‌ها یا چگونگی تشخیص قطعات فاخر را نمی‌دانند یا راهی برای بررسی پیدا نمی‌کنند. سازندگان مادربرد‌ها،‌ دوربین‌های عکاسی دیجیتال و نمایشگرهای LCD در این‌باره بسیار فعال هستند. همچنین برخی از سازندگان در اقدامی تجاری‌مآبانه، نام برخی تکنولوژی‌ها را تغییر داده و طوری به مخاطب القا می‌کنند که انگار آن را از اول خود ابداع کرده‌اند. در ادامه به‌ شکلی مختصر درباره برخی از این موارد خواهیم پرداخت.
● موضوع پانل در نمایشگرهای LCD
از قدیم گفته‌اند که هیچ ارزانی بی‌علت و هیچ گرانی بی‌حکمت نیست یا بالعکس!
از این‌رو بدانید که اگر شرکت‌ها آتش به مالشان زده‌اند و نمایشگرهای جدید خود را ارزان عرضه می‌کنند، علتی در پس ماجرا نهفته است و خیراتی در میان نیست!
نمایشگرهای LCD از پانل‌های مختلف با تکنولوژی‌های متفاوتی استفاده می‌کنند که تکنولوژی TN ارزان‌ترین آن‌ها محسوب می‌شود، زیرا هم هزینه تولید کمتری نسبت به دیگر رقبا دارد و هم از تکنولوژی ابتدایی‌تری بهره می‌برد. استاندارد ISO برای نمایشگرها تبیین کرده است که از هر رنگ (پیکسل رنگی) باید به‌ صورت ۸ بیتی پشتیبانی شود. هر پیکسل کامل در نمایشگرها شامل سه رنگ قرمز، سبز و آبی است. بنابراین تکنولوژی پانل LCD به ‌طور طبیعی از هر پیکسل کامل باید به‌ صورت ۲۴ بیتی پشتیبانی کند تا قادر به ارایه ۷/۱۶ میلیون رنگ باشد.
پانل‌های TN از هر پیکسل رنگی به‌ صورت ۶ بیتی و از پیکسل کامل به ‌صورت ۱۸ بیتی پشتیبانی می‌کنند. این در حالی است که این پانل‌ها الگوریتم‌های پیشرفته‌ای را به کار می‌گیرند و به ‌نوعی رنگ‌های یک پانل ۲۴ بیتی را شبیه‌سازی می‌کنند. به ‌بیان دقیق‌تر پانل‌های معمولی TN به‌ جای ۷/۱۶ میلیون رنگ، فقط ۲۶۰ هزار رنگ واقعی تولید می‌کنند. چشم انسان به ‌سهولت نمی‌تواند تمایزی بین رنگ‌های ۶ و ۸ بیتی قایل شود، اما در سطوح بالا و کاربردهای پیشرفته این موضوع غیرقابل اغماض است!
تکنولوژی دیگری با نام اصلی IPS توسط Hitachi توسعه داده شده است که در مدل‌های ۲۰ اینچ به بالا و قدری گران‌قیمت مورد استفاده سازندگان قرار می‌گیرد. البته این IPS شامل گونه‌های مختلفی است. در حال‌ حاضر Hitachi در تلویزیون‌ها و شرکت‌های LG.Philips، NEC و Apple در تولید نمایشگرهای LCD فاخر از این تکنولوژی بهره می‌برند. شرکت Fujitsu نیز ترکیبی از تکنولوژی‌های TN و IPS را تحت عنوان MVA استفاده کرده و راستش چندان مورد استقبال قرار نگرفته است. شرکت Samsung نیز برای نمایشگرهای سطح بالا از تکنولوژی انحصاری PVA و S-PVA بهره می‌برد. شرکت Sharp نیز تکنولوژی فاخر ASV را ارایه کرده است. این‌ها را گفتم تا بدانید که در قیمت‌گذاری نمایشگرها نباید فقط به اندازه و سازنده توجه کرد.
● در حوالی مادربردها
چند سال پیش بود که استفاده از خازن‌های الکترولیتی چنان بلایی بر سر Universal Abit و MSI آورد که تا عمر دارند فراموش نخواهند کرد. مایع الکترولیت داخل این خازن‌ها بر اثر فشار محیط و کار مداوم به بیرون نشت می‌کرد و مادربرد بینوا را از تکاپو انداخت. نتیجه آن شد که استفاده از خازن‌های جامد (Solid State Capacitor) آن‌ هم از نوع ژاپنی‌ مرسوم شد. این خازن‌ها علاوه بر عمر بیشتر، پایداری بالاتری در هنگام فشار دارند.
دیگر اینکه، برخی سازندگان مادربرد چند سالی است که توجه مخاطب را به‌ موضوع فاز (Phase) در مادربردها جلب کرده‌اند و بسیار شنیده‌ام که درباره تعداد بیشتر فاز روی مادربردهای خود جولان می‌دهند. همچنین موضوع خنک‌سازی اجزا‌ مادربرد با لوله‌های مسی و بدون استفاده از فن نیز چند صباحی است که متداول شده!
درباره موضوع اول باید بگویم که تشخیص خازن‌های الکترولیتی از خازن‌های جامد چندان آسان نیست، اما با قدری دقت می‌توان راهی برای آن کشف کرد. خازن‌های جامد جثه کوچک‌تر و ظاهر شیک و تر و تمیزی دارند، اما توجه داشته باشید که برخی سازندگان بی‌انصاف همچنان از خازن‌هایی استفاده می‌کنند که شباهت بسیاری به خازن‌های جامد دارند، اما الکترولیتی هستند!
در باب موضوع دوم باید گفت که هر چه سیستم برق پردازنده، پایداری بیشتری داشته باشد،‌ کارایی پردازشی کل سیستم افزایش پیدا خواهد کرد. از این‌رو در مدل‌های فاخر سعی شده است برق پایدار موردنیاز پردازنده توسط کانال‌ها یا فازهای متعددی تأمین شود تا علاوه بر پایداری جریان برق، میزان گرما و استهلاک قطعات نیز کاهش یابد. برای این‌کار باید مجموعه قطعات بیشتری مانند مقاومت القایی، ‌خازن‌ها، ترانزیستورها و چیپ‌های کنترلی روی مادربرد نصب شوند. برخی سازندگان شیطنت می‌کنند و قطعات کنترلی مربوط به چیپ‌ست اصلی و حافظه را در کنار قطعات مربوط به پردازنده نصب می‌کنند تا خریدار دچار اشتباه شود!
درباره سیستم خنک‌ساز قطعات مادربرد نیز باید بگویم که تمامی این سیستم‌ها که با نام‌های مختلف معرفی می‌شوند در اصل از تکنولوژی OTES شرکت Universal Abit نشأت گرفته و در طی زمان دچار تغییرات شده‌اند. به ‌بیان دیگر تفاوت چندانی بین تکنولوژی خنک‌سازی ارایه شده در مادربردهای Gigabyte، Asus، DFI و مرحوم abit وجود ندارد. هر چند میزان تغییراتی که MSI در سیستم خنک‌سازی مورد استفاده در کارت‌های گرافیکی خود اعمال کرده است از شیوه OTES تبعیت می‌کند، اما تفاوت‌های بسیاری نیز با آن دارد. در هر حال همگی سر و ته یک کرباس هستند!
● آخر اینکه...
این مطالب شاید برای سازندگان و نمایندگان محلی آن‌ها مطلوب نباشد، اما خواننده حق دارد بداند که مقصود از بیان این گفته‌ها نه تخطئه سازندگان، بلکه آشنایی بیشتر مخاطب با حال و هوای استفاده از تکنولوژی‌های گوناگون در تولید قطعات و تجهیزات است!
یک سالی است که شرکت‌های Sony و JVC در تولید ویدیوپروژکتورهای خود از تکنولوژی‌های انحصاری SXRD و D-ILA استفاده می‌کنند. این تکنولوژی‌ها در اصل گونه‌هایی توسعه یافته از تکنولوژی اصلی LCoS هستند. از این دست بسیارند!

منبع : هفته‌نامه بزرگراه فناوری