جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
مجله ویستا

آخرین سامورائی - THE LAST SAMURAI


آخرین سامورائی - THE LAST SAMURAI
سال تولید : ۲۰۰۳
کشور تولیدکننده : آمریکا
محصول : ادوارد زوئیک، پولا واگنر، اسکات کروپف، تام انگلمن و تام کروز
کارگردان : زوئیک
فیلمنامه‌نویس : مارشال هرسکوویتس، جان لوگان و زوئیک، برمبنای داستانی نوشتهٔ لوگان
فیلمبردار : جان تال
آهنگساز(موسیقی متن) : هانس زیمر
هنرپیشگان : کن واتانابه، کروز، ویلیام اترتن، چاد لیندبرگ، ری گادشال سینیور، بیل کانلی و تیموتی اسپال
نوع فیلم : رنگی، ۱۵۴ دقیقه


̎کاپیتان نیتان آلگرن̎ (کروز) مردی پریشان است. نبردهائی که در آن شرکت داشته حالا دور و بی‌معنا به نظر می‌رسند. در همان چند سال پس از جنگ‌های داخلی، دنیا تغییر کرده است. عمل‌گرائی جایگزین شجاعت شده و منفعت‌طلبیِ فردی جای ایثار را گرفته است. آن طرف دنیا، سرباز دیگری، سبک و سیاق زندگی‌اش را در شرف فروپاشی می‌بیند. اسم او ̎کاستوموتو̎ (واتانابه) است؛ آخرین رهبر سلسلهٔ سلحشوران سامورائی که زندگی خود را وقف خدمت به امپراتور و کشورشان کرده بودند. همان‌گونه که روش زندگی مدرن، سرخ‌پوستان آمریکائی را در تنگنا انداخت و محکوم کرد، همان عامل نیز زندگی سنتی ژاپن را در شرف نابودی قرار داده است. وقتی امپراتور جوان ژاپن ـ که به دنبال جلب سرمایه‌های آمریکائی است که چشم به بازار مهم ژاپن دوخته ـ ̎آلگرن̎ را استخدام می‌کند تا نخستین سربازان وظیفهٔ ارتش مدرن ژاپن را آموزش دهد ـ مسیر این دو سلحشور با یک‌دیگر تلاقی می‌کند. اما در حالی‌که مشاوران امپراتور برای پدید آوردن دولتی به سبک غربی و اهل داد و ستد، به فکر ریشه‌کن کردن سامورائی‌ها افتاده‌اند، ̎آلگرن̎ به‌طور پیش‌بینی نشده‌ای خود را مجذوب و متأثر از سبک و سیاق سامورائی‌ها می‌بیند.
● ملودرامی پُرسوزوگداز و شمشیر، که محکم و استوار جلو می‌رود، افت نمی‌کند، هدفش را می‌شناسد و از مایه‌های عامه‌پسند ـ به‌خصوص در صحنه‌ٔ نهائی جنگ و رزم دو رفیق تا دم مرگ ـ به غلیظ‌ترین شکل استفاده می‌کند. توجه سازندگان اثر هم به فرهنگ شرقی، برعکس اغلب موارد این مدلی، ریاکارانه به نظر نمی‌رسد. تلاش شخصیت‌ها برای کسب شرف و افتخار و مردانگی، خنده‌دار نیست و این عجیب است. تأثیر فیلم بیش‌تر شاید به این خاطر باشد که از آن چیزی که انتظار داریم، بهتر از آب درآمده است. منبع الهام فیلم و کانون انرژی‌اش اما کروز است. کروز در نقش سربازی آمریکائی که به فرهنگ سامورائی علاقه‌مند می‌شود، با تمام وجود در فیلم حضور دارد و تا لحظهٔ آخر وانمی‌دهد. تماشاگر با بازی او باور می‌کند که آخرین سامورائی، داستان مردی است که می‌خواهد زنده بماند: ̎زندگی در هر نفس، این را و رسم سامورائی است.̎ اگر فیلم به هدف و نتیجه‌اش پای‌بند است، به خاطر تلاش و ایمانی است که کروز خرج داستان می‌کند. واتانابه هم به نقش سامورائی ژاپنی میان‌سالِ خوش‌صورت، آن‌قدر شخصیت دارد که با کروز، زوج مردانهٔ باورپذیری‌ بسازد. فیلم زیاد نفروخت، اما شکست هم نبود و بعداً بین سینمادوست‌های اینترنتی، جای خودش را باز کرد. تدوینِ ویکتور دو بوآ و استیون رُزنبلوم نقش اصلی را در زنده ماندن فیلم دارد.