مزیت رقابتی

مایكل پورتر توضیح می دهد كه شركتها چگونه می توانند مزیت رقابتی در صنعت مربوط به خود ایجاد و از آن حفاظت كنند. مزیت رقابتی به مدیران شركتها نشان می دهد كه چگونه موقعیت رقیبانشان را ارزیابی كنند و در مراحل مختلف واكنشهای لازم را نشان دهند. تئوری ها مفاهیم و ابزارهایی را ارائــه می دهد كه برای ایجاد مزیت رقابتی در دو قسمت هزینــــــه و متنوع سازی مورداستفاده قرار می گیرد. این تئوری ها نشان می دهد كه چگونه انتخاب قلمرو رقابتی - گستردگی فعالیت شركت - نقش حساسی را در ایجاد مزیت رقابتی بازی می كند.
همچنین نشان می دهد كه چگونه استراتژی شركت با استراتژی واحد بازرگانی SBU دریك جهت عمل كرده تا با استفاده از هماهنگی استراتژی در صنعت مربوطه به افزایش مزیت رقابتی منجر گردد.
مــزیت رقابتی ابزار قدرتمندی را معرفی می كند كه استراتژیست ها جهت تشخیص و افزایش مزیت رقابتی شركت به آن نیاز دارند كه این ابـــــزار قدرتمند زنجیره ارزش نامیده می شود. تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش به مدیران فرصتی ارائه می دهد كه فعالیتهای شركتشان را در زمینه طراحی تولید بازاریابی و توزیع كالا و خدمات مجزا كنند. با استفاده از زنجیره ارزش پورتر محورهای ذیل را نشان می دهد:
چه عاملی برای خریدار ارزش و تنوع ایجاد كرده و چگونه اجرای یك استراتژی موفق به تنوع محصول می انجامد؛
روش شناسایی رفتار هزینه و ایجاد و حفظ استراتژی هزینه؛
چگونگی انتخاب استراتژی تكنولوژیك كه هدف تكنولوژی های شركت را جهت
ایجاد مزیت رقابتی منعكس می كند؛ چگونه جایگاه رقابتی شركت را ازطریق شناخت رقیبان خوب و بد بهبود دهیم
و همچنین تصمیم گیری كنیم كه كدام سهم و آمیخته بازار سودآوری بلندمدت شركت را بهینه خواهدساخت؛ چگونه یك صنعت را به بخشهای مختلف تقسیم كنیم و نقاط سودآور و قابل حفظ را در این تقسیم بندی مشخص كنیم؛
چگونه تهدیدات بالقوه یك صنعت را تجزیه و تحلیل كنیم و اینكه در مقابل این تهدیدات بالقوه مدافع باشیم یا انفعالی؛
چگونه یك مزیت رقابتی؛ از طریق استراتژی شركت با استفاده از روابط داخلی قوی بین چند شركت در یك صنعت ایجاد كنیم؛
چگونه یك شركت متنوع را مدیریت كنیم به طوری كه مقاومت دردستیابی روابط داخلی استراتژیك میان واحدهای كسب و كار برطرف گردد؛
چگونه از عهده شرایط نامطمئن محیطی با استفاده از سناریوی صنعت جهت تعریف دامنه رقابت محیطی آینده شركت برآییم؛
چگونه از جایگاه رقابتی شركت موقعی كه موردچالش قرار می گیرد دفاع كنیم و چگونه و چه وقت با رهبر یك صنعت درگیر شویم.
برای مدیرانی كه می خواهند یك قدم در صنعت به پیش بروند و راهبرد مشخصی برای توسعه استراتژی و كاربرد آن معین كنند مزیت رقابتی به عنوان یك مرجع غیرقابل اجتنابی است كه از سال ۱۹۸۰ مورداستفــــاده قرار می گیرد.

علی باغبان

منبع : ماهنامه تدبیر