دوشنبه, ۲۲ بهمن, ۱۴۰۳ / 10 February, 2025
مجله ویستا
فرهنگ و آداب تلفن
![فرهنگ و آداب تلفن](/mag/i/2/n6r9d.jpg)
روزگار گذشت تا اینکه امروز تمام آنچه در آن شهرفرنگها دیده میشد و خیلی چیزهای عجیبتر و غریبتر، به شهر ما آمد. خلاصه شهر ما، یک پا «شهرفرنگ» شده، توپ و تانک و طیاره و تلفن و تلویزیون و ماهواره، با اجازه و بیاجازه، با نامهای خودشان یا نامهای خودمان، خوشمان بیاید یا خوشمان نیاید، آمدهاند.
روزی که آمدند، لوکس و تزئینی و تفننی بودند و مایه پُز و تفاخر، اما امروز نیاز مبرم هستند و در ردیف نان شب. سرعت ورود فنّاوری [تکنولوژی] با سرعت ایجاد فرهنگ، یکی نیست.
ابزار و وسایل جدید به هر سرعتی که میخواهند اختراع بشوند، ما به آن کاری نداریم، ولی سرعت استفاده ما از این نوع وسایل به پول ما بستگی دارد. هرچه را که ساختند و فروختند، ما اگر پول داشتیم، میخریم و میآوریم و میگذاریم داخل خانهمان و از آن استفاده میکنیم. اما آیا همزمان فرهنگ استفاده از این کالاها و ابزارها را به ما میفروشند؟
● آیا فرهنگ فروختنی و قابل حمل است؟
حال که از نعمت استفاده از این وسایل بهرهمند هستیم، زحمت ایجاد و فراگیری فرهنگ استفاده از آنها را هم منطبق با فرهنگ بومی و ملی خودمان تدوین کنیم و به کار ببندیم. مثالی بزنم. رانندگان اولیه در کشور ما عدهای قلدر بودند و طبیعتاً رانندگی آنها نیز قلدرمآبانه بود. این میراث هنوز بعد از قریب هفتاد سال برای ما باقی است و بسیاری از مردم ما فکر میکنند زمانی که پشت فرمان ماشین نشستهاند و رانندگی میکنند، اصول ادب و احترام تغییر میکند. فکر میکنند پیچیدن جلوی فردی با موهای سفید که راننده ماشین کناری ماست زشت نیست!
ذهنیتی شبیه ذهنیت ورود به زمین فوتبال. ما اگر یک روز جمعه به اتفاق پدرمان و عدهای از دوستان تصمیم بگیریم فوتبال بازی کنیم و اگر پدرمان در تیم مقابل ما باشد، عیب نیست اگر بدون خطا، توپ را از پدرمان بگیریم یا اگر در حین بازی به او تنهای بزنیم، ولی خیابانها چنین عرصهای نیست و اصول ادب و احترام در آنجا موقتاً تعطیل نمیشود و نباید بشود.
تلفن هم مثل ماشین یا هر وسیله وارداتی دیگر، فرهنگش همراهش نیست و کارخانه سازنده در توصیهنامه [بروشور] همراه آن فقط طریقه استفاده و شمارهگیری را میگوید و هیچ اشارهای به فرهنگ استفاده از تلفن نمیکند و نمیتواند هم بکند. بهتر است تلاش کنیم آنچه را که با پول میخریم، با عقل و فکر صاحب فرهنگش شویم و این در سایه تلاش من و شماست.
● تلفن
واژه تلفن از ترکیب دو واژه یونانی «تله» به معنی دور و «فن» به معنی صدا ساخته شده. هنگامی که فردی با تلفن صحبت میکند، امواج صوتی به دستگاه تلفن میرسد. دستگاه امواج صوتی را به جریان الکتریکی تبدیل میکند. جریان الکتریکی از راه خطوط ارتباطی و مراکز تلفن به تلفن مقصد منتقل میشود.
در آنجا گوشی دستگاه تلفن، جریان الکتریکی را به امواج صوتی تبدیل میکند تا شنونده صدا را بشنود.
هنگامی که گوشی تلفن را برمیداریم، از دستگاه تلفن علامتی به مرکز تلفن فرستاده میشود. مدارهای کنترل یا کامپیوتر و مرکز تلفن، علامت دیگری را به صورت بوق آزاد به تلفن درخواستکننده میفرستند. پس از شنیدن این بوق میتوان شمارهگیری کرد.
به هنگام شمارهگیری، مجموعهای از علائم الکتریکی، به مرکز تلفن فرستاده میشود.
در سامانههای امروزی، این علائم بیشتر به صورت امواج الکتریکی ارسال میشود و موج مربوط به هر شماره، بسامد [فرکانس] خاصی دارد. این علائم را «تن» مینامند. در سیستمهای پیشین، این علایم از قطع و وصل ولتاژ الکتریکی به وجود میآمد که به آنها «پالس» میگفتند.
ارتباط تلفنها با یکدیگر از طریق مراکز تلفن و به وسیله کابل، فیبر نوری [الیاف نوری] یا امواج رادیویی برقرار میشود.
تلفن در سال ۱۸۷۶ [۱۲۵۵ش] توسط الکساندر گراهام بل اسکاتلندی در آمریکا و در شهر بوستون ساخته شد. وی در سوم مارس ۱۸۴۷ در اسکاتلند به دنیا آمد و در اول اوت ۱۹۲۲ در «بادک» کانادا، درحالی درگذشت که صاحب چندین شرکت مخابراتی بزرگ از جمله AT&T بود.
جالب است بدانید، مجلس قانونگذاری آمریکا در یازدهم ژوئن ۲۰۰۲، قطعنامهای را به تصویب رساند مبنی بر اینکه مخترع تلفن شخصی است به نام «آنتونیومیوچی». میوچی مهاجری بود که از ایتالیا به کوبا و از کوبا به آمریکا رفته و از سال ۱۸۵۶ تا ۱۸۷۰ چندین نوع تلفن مختلف ساخته بود.
وی به علت ورشکستگی و حراج اموالش نتوانست عوارض ۱۰ دلاری ثبت اختراع تلفن را در ۱۸۷۴ بپردازد و بل در ۷ مارس ۱۸۷۶ پروانه تأییدیه اختراع تلفن را به نام خود دریافت کرد.
بل مثل پدر و پدربزرگش معلم ناشنوایان بود. نام بل در جهان بسیار پرآوازه است. نام وی بر روی واحد بدون ابعادی قرار گرفته که بلندای صوت را میسنجد و از آنجا که این واحد بزرگ است، در عمل از «دسیبل» که یک دهم «بل» است، استفاده میشود.
تلفن از نظر فنی دنبالة تلگراف شمرده میشود. ۱۴ سال پس از مخابره اولین پیام تلگرافی در سال ۱۸۴۴م، سیستم تلگراف در ایران زیر نظر علیقلی میرزا اعتضادالسلطنه (فرزند فتحعلی شاه) به وسیله موسیو کرشش اتریشی در مدرسه دارالفنون و با حضور میرزاآقاخان نوری، صدراعظم با موفقیت آزمایش شد.
نخستین خط نسبتاً طولانی تلگراف مورس به مسافت حدود سیصد کیلومتر، یک سال بعد بین تهران و چمن سلطانیه در نزدیکی زنجان که اردوگاه تابستانی ناصرالدین شاه بود، دایر شد.
سیمکشی سلطانیه به زنجان و زنجـــان به تبـــریز هم بعد از آن انجــــام شد و در ۱۲۳۹ هجــری خورشیدی به بهره برداری رسید. ارتباط تلگرافی با خارج از کشور در سال ۱۲۴۲ خورشیدی، با اتصال خط تبریز به شبکه تلگرافی روسیه انجام شد.
در زمان سلطنت ناصرالدین شاه و در حدود سالهای ۶۰ـ۱۲۵۰ خورشیدی بر اثر توسعه و رونق شبکههای تلگرافی، اداره مستقل تلگراف به وزارت تلگراف تبدیل شد و علیخان مخبرالدوله که رئیس اداره تلگراف بود، به عنوان اولین وزیر تلگراف، منصوب شد.
حدود ده سال پس از اختراع تلفن، اولین ارتباط تلفنی در ایران بین سالهای ۶۵ـ۱۲۶۴ ش آغاز شد و صاحب امتیاز راهآهن تهران ـ ری برای ایجاد ارتباط بین دو ایستگاه تهران و ری و نیز بین گاز شهری و واگنخانه، سیمکشیهایی کرد و ارتباط تلفنی را برای نخستین بار در ایران دایر کرد.
کامران میرزا، نایبالسلطنه و وزیر جنگ وقت که «کامرانیه» شمیران نیز نام از او گرفته است، داستان تلفن را شنید و چگونگی آن را از صاحب امتیاز واگن اسبی استفسار نمود. اینگونه پرسشها را در ادبیات آن دوره «حسنطلب» میگفتند.
صاحب امتیاز قطار تهران ـ ری فکر کرد که اگر دل کامران میرزا را به دست آورد، میتواند امتیاز تلفن را در ایران یا حداقل در تهران صاحب شود. از اینرو بین کامرانیه و عمارت وزارت جنگ سیستم تلفن کشید.
اعتمادالسلطنه، روزنامهنگار معروف عهد ناصری در این خصوص در کتاب «المآثر و الاثار» مینویسد: «امتداد تلفن که عبارت است از مخابره لسانی و مکالمة شفاهی از مسافت بعیده به توسط ادوات تلگرافی، اولین امتداد این صنع عجیب از کامرانیه حضرت مستطاب والا کامران میرزا نایبالسلطنه وزیر جنگ بود به دارالحکومه شهر تهران...»
صاحب واگنخانه پس از ایجاد تلفن کامرانیه به تهران متوجه اشخاص بانفوذ دیگر و مخصوصاً شخص شاه شد و نخست بین مقر ییلاقی شاه (احتمالاً سلطنتآباد) و عمارات سلطنتی تهران یک رشته تلفن دایر کرد و سپس متوجه علیاصغرخان اتابک صدراعظم گردید.
و از منزل او، پارک اتابک [سفارت روسیه فعلی] به عمارات دولتی تلفن، دایر نمود. نخستین اقدام در جهت راهاندازی تلفن در خارج از تهران، امتیازی بود که در ۱۲۸۰ش به شرکتی واگذار شد که در شهر تبریز به شعاع ۲۴ کیلومتر اقدام به ایجاد ارتباط تلفنی نماید.
اما مهمترین امتیازی که درخصوص تلفن به کسی داده شد، امتیازی است که مظفرالدین شاه در سال ۱۲۸۲ش به دوست محمدخان معیرالممالک داد و سرانجام پس از چند بار دست به دست شدن، در سال ۱۲۹۲ش شرکتی به اعتبار آن به وجود آمد و اقداماتی در زمینه ایجاد شبکههای تلفنی انجام داد.
در ادامه تاریخچه ورود تلفن به ایران اشاره ای به فرهنگ تلفن می کنیم.
تلفن همراه تلفنی است سیار و بدون سیم که ارتباط آن با مرکز تلفن از طریق امواج رادیویی و آنتنهای فرستنده و گیرنده برقرار میشود. انرژی الکتریکی مورد نیاز این تلفنها از باتریهای قابل شارژ آنها تامین میشود. تلفنهای همراه از طریق آنتنهای زمینی یا ماهوارهها با مراکز تلفن ارتباط برقرار میکنند. رایجترین روش برقراری ارتباط از طریق آنتنهای زمینی، روش سلولی است. در روش سلولی، هر شهر یا منطقه به چندین قسمت تقسیم میشود و هر قسمت را سلول مینامند، هر سلول یک آنتن فرستنده ـ گیرنده دارد. هنگامی که تلفن از محدوده یک سلول به محدوده سلول دیگر انتقال مییابد، ارتباط به طور خودکار و بدون وقفه با آنتن فرستنده ـ گیرنده سلول بعدی برقرار میشود.
فکر متحرک و سیار کردن تلفن و به کارگیری آن به صورت سیار، از دهه ۱۹۶۰ میلادی در کشورهای اسکاندیناوی (سوئد، نروژ، فنلاند، دانمارک) پا گرفت و در اواخر آن دهه، اولین تلفن نقطه به نقطه به کار گرفته شد که نقطه عطفی در روند مخابرات به شمار میآید.
● فرهنگ تلفن
همهگیری و نفوذ تلفن، چه از نوع ثابت و چه از نوع سیار، ایجاب میکند که برای این وسیله کار آمد و کارآ و کارساز به فکر آداب و باید و نباید باشیم. از آنجا که روش استفاده از هر ابزاری، یک عملکرد فرهنگی است، ما نیز باید در این زمینه تلاش فرهنگی نموده و سعی کنیم آنچه براساس دید و تجربه در خصوص استفاده از تلفن به نظرمان میرسد مطرح کنیم.
▪ فرهنگ و آداب تلفن
یکی از مشکلات بزرگی که جامعه ما و بسیاری از جوامع با آن دست به گریباناند، مسأله فرهنگ استفاده از تکنولوژی است. دراین میان فرهنگ استفاده از تلفن همراه هم موضوعی است که از اهمیت ویژهای برخوردار است.
به تازگی مد زشتی به خصوص در میان جوانان رایج شده است که کسانی که توانایی مالی زیادی هم ندارند، به فواصل زمانی کوتاه گوشیهای موبایل خود را عوض میکنند. در کشورهای پیشرفته هر فرد بهطور متوسط حدود ۲۰ ماه یک گوشی را نگه میدارد ولی متأسفانه این رقم در میان برخی ایرانیان بیش از سه تا چهار ماه طول نمیکشد.
این موضوع زمانی اهمیت بیشتری پیدا میکند که ما بدانیم باتریهای موبایل آسیب زیادی به محیط زیست میرسانند و خریدن و کنار گذاشتن یا دور انداختن آنها در وهله اول برای فرد مصرفکننده زیان مالی به دنبال دارد و در درجه دوم برای محیط زیست خطرناک است.
● انواع تماسهای تلفنی
یک تماس تلفنی میتواند به یکی از دو دسته اصلی الف) تلفنهای «اخباری، کاری، تجاری» یا ب) تلفن «گپ و گفت و اختلاطی و دوستانه» تقسیم شود. گاهی پیش میآید که یک تماس تلفنی ترکیبی از این دو نوع است. به عنوان مثال به دوستی تلفن میکنیم و علاوه بر کاری که با او داریم، حال و احوالی هم میپرسیم و گپی هم میزنیم. یا به منظور کاری با ادارهای تماس میگیریم و از قضا علاوه بر صحبت در مورد آن کار، با شخص کارمندی که تلفن را جواب داده به اصطلاح گپمان میگیرد و کمی هم صحبت یا درددل میکنیم. ما در اینجا به دو گونه اصلی تلفن میپردازیم، یعنی تماسهای تلفنی «کاری» و تماسهای تلفنی «دوستانه» یا اختلاطی.
▪ تماسهای تلفنی کاری
این تماسها باید در ساعات کاری، یعنی بین ۸ صبح تا ۴ بعدازظهر انجام گیرد. مگر اینکه مخاطب، ساعت کاری غیر از این داشته باشد که تماس گیرنده باید آن را رعایت کرده و در همان محدوده زمانی تماس بگیرد.
ـ برای تماسهای تلفنی کاری نباید با منزل اشخاص تماس بگیریم مگر اینکه کار بسیار مهم و ضروری باشد، یا اینکه خود شخص به ما گفته باشد که در منزلش با او تماس بگیریم.
ـ در همه تماسهای کاری، طرفین، علیالخصوص تماس گیرنده، موظف هستند، خود را با نام و نشان و در صورت لزوم سمت معرفی کنند.
ـ اگر به تلفن، شخصی قبل از مخاطب اصلی و مورد نظر ما پاسخ داد، لازم است مجدداً به مخاطب اصلی خودمان را معرفی کنیم.
ـ زمان تماسهای تلفنی کاری حدود ۳ دقیقه باید باشد و نه بیشتر و طرفین علیالخصوص تماس گیرنده، باید تا حد امکان ایجاز و خلاصهگویی را رعایت کنند.
ـ اگر در زمان تماس با ادارهای چند سئوال داریم یا اگر پاسخی که به سئوالمان داده شده، روشن یا قانعکننده نیست، بهتر است در چند تماس تلفنی پیگیری کنیم.
توجه داشته باشیم، شخصی که در اداره پاسخگوی ماست، در ۳۰ ثانیه اول تماس تلفنی، بیشترین آمادگی را برای پاسخگویی دارد و به تدریج از آمادگی پاسخ دهنده کاسته میشود و این طبیعی است.
▪ هرگاه زنگ تلفنی که مربوط به ماست به صدا درمیآید، این وظیفه ماست که پاسخگو باشیم.
این اصل کلی استثنائاتی هم دارد. به عبارت دیگر، ما در چه مواقعی مجاز هستیم که به تلفن پاسخ ندهیم؟
۱) در زمانهایی که از طرف سازمان برای استراحت یا صرف نهاهار تعیین شده است.
۲) در زمانی که در حال پاسخگویی به یک ارباب رجوع حضوری هستیم. در این حالت باید گوشی تلفن را برداریم و پس از سلام، توضیح دهیم که در حال پاسخگویی به ارباب رجوع حضوری هستیم و از تلفنکننده بخواهیم که منتظر بماند تا نوبت پاسخگویی به او برسد.
البته ترجیح دارد که در سازمانها و ادارات طوری برنامهریزی شود که پاسخگویی به تلفنها و پاسخگویی به ارباب رجوع توسط کارمندان مختلف انجام شود.
۳) اگر در زمان انجام کار،شخصی تماس گرفت بهتر است در همان موقع پاسخ ندهیم و پاسخ را به زمان استراحت یا بعد از اتمام کار موکول کنیم.
۴) زمانی که در جلسات هستیم، پاسخگویی به تلفن (چه ثابت و چه سیار) نظم جلسه را بر هم می زند و باعث از بین رفتن وقت جلسه می شود. توجه داشته باشیم پاسخگویی به تلفن در حین یک جلسه، حتی میتواند توهین به حاضران جلسه تلقی شود.
۵) زمانی که زنگ تلفن ما به صدا درمیآید، بهتر است تا رسیدن به زمان سومین زنگ، یعنی حداکثر طی ۲۰ ثانیه به تلفن پاسخ دهیم. در تماسهای تلفنی کاری، پاسخگویی وظیفه است و موارد پاسخ ندادن موجه به تماس تلفنی، انگشت شمار و استثناء است.
پاسخگویی به موقع به تلفن علیالخصوص در زمانهایی که تعهد یا بدهی متوجه شخصی است که با او تماس گرفته میشود، وظیفهای جدی و انجام ندادن آن کاملاً غیرقابل قبول است.
۶) در صورتی که با محلی تماس گرفتیم و تلفن بیش از ۵ بار زنگ زد، بهتر است که تماس را قطع کنیم و مدتی بعد تماس بگیریم. چرا که ممکن است شخصی که آن سوی خط است، به علتی نتواند به تلفن پاسخ دهد و زنگهای مکرر و متوالی به اعصاب او فشار وارد خواهد کرد.
▪ پاسخگویی به تلفن یا گرفتن یک تماس تلفنی باید در فضایی ساکت و خلوت باشد و هر گونه سر و صدایی از محیط قابل قبول نیست. صحبت با دیگران، مشغول بودن به کار دیگر، خوردن یا نوشیدن و امثال آن از طرفین مکالمه تلفنی به هیچ عنوان پذیرفته نیست.
▪ خداحافظی و پایان دادن به تماس از وظائف تماس گیرنده است و باید با زمان مقتضی و در صورت لزوم پس از تشکر و قدردانی به تماس تلفنی خاتمه دهد. البته همواره خداحافظی دو سویه است، یعنی مخاطب هم به خداحافظی تماس گیرنده پاسخ شایسته، و غالباً کوتاه میدهد.
● تماسهای تلفنی اختلاطی یا دوستانه
این گونه از تماسهای تلفنی تشابهات و تفاوتهایی با تماسهای تلفنی «کاری» دارد. از آنجا که این تماسها عمدتاً از خانه و در حضور بچهها انجام میشود و از آنجا که بچهها بیشتر آنچه را که میآموزند از عملکرد ماست، پیشنهاد میکنیم این مکالمات با سنجیدگی کلام باشد و خالی از هرگونه کلمات بیادبانه، یا دروغ و ریا.
۱ ) ساعت مناسب برای این گونه تماسهای تلفنی ۹صبح تا ۹ شب است که باید ساعت یک تا ۴بعدازظهر را از آن کسر کرد. در تابستانها کمی به زمان شبانه میتوان اضافه کرد و در زمستانها باید کمی از آن کاست.
نکته دیگر اینکه ساعت مناسب برای افراد مختلف متفاوت است و باید ما براساس عادتهای افراد با آنها تماس بگیریم و اگر از این عادتها و برنامه زندگی آنها بیاطلاع هستیم، از ساعتهای عُرفی که در بالا اشاره شد، پیروی کنیم.
۲ ) در همه تماسهای تلفنی، تماس گیرنده و مخاطب هر دو باید مکالمه را با کلمات مهرآمیز آغاز کنند.
برای تماس گیرنده «الو، سلام»، یا «الو سلام عرض میکنم» و برای مخاطب «بفرمایید» یا «سلام، بفرمایید» میتواند عبارات مناسبی باشد.
۳ ) اگر با منزل شخصی تماس گرفتهایم و کسی غیر از مخاطب مورد نظر ما به تلفن پاسخ داد، مثلاً با منزل آقایی تماس گرفتهایم و همسر او به تلفن پاسخ داده است، باید در حد لازم سلام و احوالپرسی کنیم و احترام را به جا بیاوریم.
یادآور میشوم که استفاده سریع و سرد مهرانه از عباراتی مثل «هستن؟» یا «نیستن؟» به هیچ عنوان مطلوب نیست.حتی اگر فرزند خردسال، به تلفن پاسخ داد، باید به فراخور حال و سن او با او صحبت کنیم تا مخاطب مورد نظر ما پای تلفن حاضر شود. خانوادههایی که فرزندان کوچکی دارند که پاسخگویی به تلفن را دوست دارند، باید دقت کنید که تماسگیرندهای بیش از حد پشت تلفن و در حال صحبت با بچه کوچک معطل نماند و به طریقی با مهر و آرامش پس از چند لحظهای گوشی را از او بگیرند. ملاً بچه را مأمور کنند که خودش پدر، یا هر مخاطب مورد نظر دیگری را صدا کند. تا دل آزرده نشود.
نکته مهم اینکه، به هر ترتیب اگر با منزل شخصی تماس گرفتیم. باید خودمان را به طور کامل و لازم معرفی کنیم و هرگز مجاز نیستیم که از طرف مقابل هویتش را بپرسیم. بعد از معرفی ما، مخاطب اگر مایل بود خود را معرفی میکند. اگر به ما پاسخ دهند که مخاطب اصلی در منزل یا دفتر حضور ندارد، حق نداریم بپرسیم ایشان کجا هستند.
فقط میتوانیم بپرسیم، چه وقت دیگری، برای تلفن بعدی ما مناسب است. یا پیشنهاد کنیم که اگر مناسبتر است، او بین فلان تا فلان ساعت به ما زنگ بزند (این مسأله بستگی به سن و سال و موقعیت اجتماعی و شأن و مقام او دارد).
۴ ) در اینجا نیز مثل تلفنهای «کاری» طرفین موظف هستند که در فضایی ساکت و خلوت گفتگو کنند و این وظیفه متوجه اطرافیان دو طرف خط تلفن نیز هست.
۵ ) هرگونه خوردن، آشامیدن، تماشای تلویزیون، امر و نهی بچه، صدای بازی و گریه بچهها، صحبت با افراد در اطراف، مخاطب قرار گرفتن از طرف افراد حاضر در خانه و هر نوع عملی از این دست در زمان انجام یک تماس تلفنی ناپسند است.
۶ ) هر شخص یا هر خانوادهای موظف است به تلفنی که به او میشود، پاسخ گوید. اما این وظیفه در حد وظیفه پاسخگویی به تلفنهای «کاری» نیست. افراد و خانوادهها در خانه کاملاً مجاز هستند که در زمان خواب، استراحت، خوردن غذا یا در زمانهایی که حال مناسبی برای پاسخگویی به تلفن ندارند، از پاسخ به تلفن خودداری کنند، ولی توجه داشته باشیم که در مورد تلفن، اصل بر پاسخگویی است و زمانهای پاسخ ندادن به تلفن باید کوتاه و قابل قبول باشد.
در زمانهایی که بنابر وعده قبلی یا انجام یک کار مهم دسترسی به ما لازم است، پاسخ ندادن به تلفن به هیچ عنوان پذیرفته نیست. اگر بنا به دلایلی میخواهیم به تلفن پاسخ ندهیم، باید این مطلب را به افرادی که احتمالاً با ما کار واجب دارند، یا همکاران یا کسانی که با آنها سروکار داریم، اطلاع دهیم. حداقل باید به یک نفر اطلاع داد تا دیگران را مطلع کند.
۷ ) علیرغم اینکه مجاز هستیم در زمانهایی به تلفن پاسخ ندهیم اما اگر به تلفن پاسخ دادیم، باید کاملاً احترام تماس گیرنده را بجا آورده و در حد شئونات با او رفتار کنیم.
توجه داشته باشیم که ما مجاز نیستیم با دهان پر از غذا یا صدای خوابآلوده به تلفن پاسخ دهیم و تماسگیرنده را ناراحت و معذب کنیم. پاسخ دادن به تلفن کاملاً شبیه گشودن در منزل به روی مهمان است و آدابی کاملاً مشابه و نزدیک دارد.
۸ ) با این تفاصیل اگر این مورد پیش آمد که با شخصی تماس گرفتیم و متوجه شدیم او در حال خوردن غذا بوده یا خواب بوده و یا مثل اینها، باید سریع خداحافظی کرده و بگوییم تماس میگیریم یا تماس بگیرید.
۹ ) طول مدت تماسهای تلفنی «اختلاطی» یا دوستانه بیشتر از تماسهای کاری است. این تماسها میتواند ۱۵ تا ۳۰ دقیقه هم طول بکشد و جانشینی برای ملاقات تلقی شود.
باید در این مواقع در نظر داشت که کسی پشت خط تلفن یکی از طرفین منتظر نماند. یا شخصی از یکی از دو طرف لازم نباشد که تماسی بگیرد و مجبور باشد که مدتها منتظر شود تا این تماس تمام شود.
۱۰) از وظائف دیگر تلفنکنندگان اختلاطی این است که سعی کنند صدای آنها مزاحم سایر افراد خانواده نباشد. و ترجیحاً افراد، تلفنهای طولانی خود را در ساعات پایانی شب و در محلهای خلوت خانه مثل اتاق خواب انجام دهند
۱۱ ) تلفنکنندگان، باید دقت کنند که تلفنهای کاری یا تلفنهایی را که با تنش و مرافعه همراه است، تا حد ممکن در محیط خانه انجام ندهند، تا این تنشها و مشکلات، بیدلیل به داخل محیط خانه و خانواده وارد نشود، چرا که سودی نداشته و تنها سایر اعضای خانواده را با تنشی مواجه میکند که نه کمکی از عده آنها ساخته است و نه اطلاع دقیقی از کم و کیف آن دارند.
۱۲ )در خصوص تماسهایی که ممکن است در آنها مجبور باشیم خبر ناخوشایندی را به کسی بدهیم بهتر است این کار با مقدمه کافی و لازم باشد. بهتر است این نوع خبرها را در ساعات اولیه صبح و در ساعات پایان شب به کسی ندهیم. به نظر میرسد ساعت بهتر پیش از ظهر باشد.
۱۳) در مورد دعوتها به مهمانیها و جشنها، خصوصاً جشنهای بزرگ مثل عروسی، شایسته است که این دعوت یک یا دو هفته قبل صورت گیرد و قبل از رسیدن کارت به دست مدعوین از طریق تلفن، دورنگار یا پیام کوتاه، پیش دعوتی صورت گرفته باشد تا افراد بتوانند برنامهریزی کنند.
حتی به نظر میرسد که لازم است هر یک از اعضای خانواده همتایان خود را از طریق تلفن جداگانه دعوت کنند.
به عبارت دیگر مرد خانواده با مرد خانواده مدعو و همسر او با خانم مدعو صحبت و دعوت کند. حتی بچهها بعد از سنی خوب است که در این امور شرکت داده شوند تا برای فعالیتهای اجتماعی آیندهشان نیز مفید باشد.
گرچه چندان به بحث تلفن مربوط نیست، ولی یادآور میشوم که در این تلفنهای دعوت میتوان ساعت آغاز و پایان ملاقات و نوع پذیرایی را روشن کرد تا مهمانها نیز براین اساس برنامهریزی کنند. بهخصوص توصیهام تعیین ساعت پایان ملاقات است که متأسفانه هنوز در بین ما مرسوم نیست.
۱۴) اگر با خانهای تماس تلفنی گرفتیم و تلفن اشغال بود، شایسته است که برای تماس مجدد مدتی صبر کنیم، مثلاً ده دقیقه؛ چرا که این احتمال وجود دارد شخصی که تا به حال با تلفن صحبت میکرده، کار واجبی داشته باشد.
باید به او مهلت داد تا اگر کاری برای انجام دارد، انجام دهد یا حداقل استراحت کوتاهی بکند و ما بعد از ده دقیقه تماس مجدد را بگیریم. این قاعده در مورد تماس با ادارات که دائماً اشغال هستند، یا در زمانی که کار واجب و ضروری داریم و یا هنگامی که به پایان ساعتهای مجاز برای تماس نزدیک شدهایم، میتواند با حساسیت کمتری مورد توجه قرار گیرد.
۱۵ ) مهمانها به هیچ عنوان مجاز نیستند در منزل میزبان به تلفن پاسخ بگویند. مگر اینکه در شرایطی، میزبان به آنها به صورت موردی یا کلی اجازه بدهد یا از آنها درخواست کند که به جای او به تلفنها پاسخ دهند.
۱۶ ) شایسته است در زمانی که مهمان داریم، پاسخمان به تلفن در حدی باشد که پس از برداشتن گوشی و سلام و احوالپرسی مختصر، عذرخواهی کنیم و به تماس گیرنده بگوییم که مهمان داریم و بپرسیم که چه زمانی میتوانیم با او تماس بگیریم.
پاسخ به تلفنهای اضطراری از این قاعده مستثناست. ما در چند مورد مجاز هستیم تلفنمان را قطع، یا بیصدا کنیم، یکی از آنها زمانی است که مهمان داریم.
اگر یکی از اعضای خانواده میزبان با مهمان یا مهمانان ارتباطی ندارد یا ارتباط کمتری دارد و تماس گیرنده برایش چندان متفاوت نیست که با کدامیک از اعضای خانواده میزبان صحبت کند، صحبت این فرد خانواده میزبان با تماس گیرنده مجاز است، البته با صدایی که مزاحم نباشد.
۱۷ ) استفاده از پیامگیر برای تلفنهای ثابت (حتیهمراه) میتواند کمک بسیار مهمی باشد؛ به خصوص در مواقعی که بنا به هر دلیلی نمیتوانیم پاسخگوی تلفن باشیم، یعنی: زمانهایی که مهمان داریم، زمان خواب شبانه، زمان خواب نیمروز، زمان خوردن غذا یا در زمانهایی که برای پاسخ به تلفن حال مساعدی نداریم.
ناگفته پیداست که اگر در خانه در زمانهایی که ما به هر علتی نمیتوانیم پاسخگوی تلفن باشیم، کس دیگری هست و میتواند به تلفن پاسخ دهد، همواره ترجیح در پاسخ دادن به تلفن است و حداقل این پاسخ دستگاه پیامگیر است.
وسایل جدیدی هم که تازه رایج شده و شمارهتلفنهای از دست رفته را نمایش میدهد، میتواند کمک مؤثری در پاسخدادن به آن تماسها باشد.
این وسیله جدید با نمایش شماره تماس گیرنده، حتی قبل از برداشتن گوشی به ما آمادگی میدهد که بدانیم پس از پاسخدادن به تلفن با چه کسی صحبت خواهیم کرد.
از کارکردهای دیگر این دستگاه، کمک بسیار مؤثری است که در کمکردن مزاحمتهای تلفنی داشته و با نمایش شماره تماس گیرنده جلوی بسیاری از این نوع تماسها را که عمدتاً ناشی از مشکلات روانی است، میگیرد.
۱۸) استفاده از تلفن با زمان بین ۳ تا ۵ دقیقه برای موارد زیر میتواند بجا و شایسته باشد.
ـ دعوتها و پیش دعوتها؛ تشکرها، تبریک تولد یا دادن خبر ورود و یا خداحافظی برای سفر، هماهنگی برای دیدارها در هماهنگی تلفنی برای قرار ملاقات، اگر با ساعات ناهار یا شام تداخل میکند یا نزدیک میشود، روشن کنیم که شام خورده یا ناهار خورده میآییم و یا غذا به اتفاق صرف خواهد شد، یا اینکه به اتفاق برای صرف غذا به خارج از خانه میرویم.
۱۹ ) خداحافظی کردن وظیفه تلفن کننده است. اگر به هر دلیلی تلفن کننده این کار را در یک زمان مجاز براساس شرایط انجام نداد، ما با سکوتهای طولانی و شرکتنکردن در بحث یا استفاده از عباراتی مثل «انشاءالله سر فرصت صحبت میکنیم» یا «انشاالله حضوری صحبت میکنیم» به تماس گیرنده یادآوری میکنیم که باید به تماس پایان دهد. یعنی غیرمستقیم و مؤدبانه تلفن طولانی شده را به پایان هدایت میکنیم. اگر در یک مکالمه تلفنی، مخاطب، اقدام به خداحافظی کند، نشانه این است که:
الف) ما تلفنمان را بیش از حد عرف و عادت یا انتظار او طول دادهایم.
ب) و اگر این خداحافظیکردن از سر بی تابی و بیقراری مخاطب باشد، نشانهای از ضعف اخلاقی او خواهد بود.
۲۰ ) پاسخ به تماس تلفنی وظیفه جدی اعضای خانواده نیست، ولی اگر به تماس تلفنی پاسخ دادند، صحبت کردن با احترام با تماس گیرنده، صدازدن محترمانه عضو خانواده، همراه با معرفی محترمانه تماس گیرنده، یا رساندن پیام، در صورتی که مخاطب موردنظر در منزل نباشد، وظیفه جدی هر یک از اعضای خانواده از بزرگ تا کوچک است.
پیشنهاد میشود که در کنار تلفن کاغذ و قلم برای یادداشتها موجود باشد، تا تماسها و پیغامها برای افراد خانواده یادداشت شود و ذهن فرد پاسخگو را نیز مشغول نکند.
مراد این است که اگر تماس گیرنده فی المثل شماره تلفن خود یا چیزی نظیر آن را گفت، بتوان سریعاً آن را یادداشت کرد.
۲۱ ) بهتر است از منزل کسی تماس تلفنی برقرار نکنیم. ولی اگر مورد لازم و مهمی پیش آمد، باید از صاحبخانه اجازه گرفت و تماس باید کوتاه و حداقلی باشد. تماس با شهرستانها یا کشورهای خارجی از منزل دیگران به کلی مجاز نیست.
۲۲) در تماسهای تلفنی بین افراد میزان احوالپرسی طرفین تابعی است از میزان عمق ارتباط دو طرف. بهتر است احوالپرسیها گرم و صمیمانه و به دور از کلیشه باشد.اگر لازم شد و به شخصی دوبار به فاصله کوتاهی زنگ زدیم، در تماس دوم، غیر از سلام یا استفاده از عبارت «مجدداً سلام» تعارفات دیگر و احوالپرسی لازم است.
۲۳ ) اگر در حال مکالمه تلفنی بودیم و خطوط تلفن به یکدیگر ارتباط پیدا کرد و به اصطلاح «خط روی خط» شد، باید تلفن را قطع کنیم و تماس گیرنده باید مجدداً تماس بگیرد.
۲۴ ) در زمانی که کسی با تلفن صحبت میکند، وظیفه ماست که از او به اندازهای فاصله بگیریم که بتواند به راحتی حرفهایش را بزند، حرفهایی که امکان دارد او نخواهد که ما از آن مطلع باشیم.
در مقابل، شخصی که با تلفن صحبت میکند، باید در حدی آهسته صحبت کند که مزاحم افراد دیگر نباشد.
۲۵ )اگر در اطراف شخصی هستیم که با تلفن صحبت میکند و شخصی را که در آن سوی خط مخاطب اوست میشناسیم، شایسته است که از شخص در حال صحبت بخواهیم که از طرف ما نیز سلام برساند.
۲۶) گرفتن بیمقدمه گوشی تلفن از کسی که در حال صحبت است، صحیح نیست. باید به او بگوییم که بعد از اتمام صحبت با در جریان گذاشتن طرف دیگر، گوشی را به ما بدهد.
۲۷) خواستن شماره تلفن شخصی از شخص دیگر مجاز نیست و اگر هم از ما خواسته شد، نباید شماره را بدهیم. در این موارد میتوانیم شماره خودمان را بدهیم و خواهش کنیم شخص موردنظر با ما تماس بگیرد تا ما پس از گرفتن اجازه شماره را بدهیم، پیشنهاد دیگر این است که شماره همین شخص را بگیریم و به شخص موردنظر او برسانیم.
۲۸ ) در تماسهای تلفنی افراد باید خود را به طور کامل و لازم معرفی کنند؛ مگر در مواردی که لازم نباشد. بهتر است اگر با جایی تماس گرفتیم و قبل از مخاطب اصلی، شخصی به تلفن پاسخ داد و ما خود را به او معرفی کردیم مجدداً در ابتدای صحبت با مخاطب اصلی خودمان را معرفی کنیم.
۲۹ ) شوخی در معرفی، یا استفاده از عبارتهایی مثل «شناختی...؟» یا «نشناختی...؟» ناپسند است.
۳۰ ) در تماسهای تلفنی با اشخاص بزرگ و مهم، تعیین طول مدت تلفن با شخص بزرگتر است و شخص کوچکتر باید با رعایت ایجاز صحبت کند و شخص بزرگتر اگر وقت و تمایل داشت، زمان تلفن را طولانیتر کند.
۳۱ ) قطع کردن تلفن در زمانی که طرف دیگر هنوز به مکالمه ادامه میدهد با هیچ عذر و بهانهای پذیرفته نیست و کاری بسیار زشت و ناپسند است. مگر در مواردی که صحبت طرفین به جرّ و بحث تبدیل شده و احتمال دارد که از خط قرمزها عبور کنند و درآینده ترمیم رابطه سخت یا غیرممکن شود که در اینجا بهتر است با گفتن خداحافظی تلفن را قطع کرد؛ حتی اگر طرف دوم به صحبت ادامه میدهد. یادآور میشوم که این کار زشت و ناپسند است؛ اما میتواند از یک زشتی بزرگتر جلوگیری کند.
۳۲ ) پیشنهاد میشود که خداحافظی در تماسهای تلفنی فرآیندی تدریجی باشد و آرام آرام بسته به طول زمان مکالمه و میزان آشنایی، صحبت را با عباراتی مثل «خوب... خیلی خوشحال شدم از اینکه صدای شما را شنیدم.» یا «خوب... بیشتر از این مزاحم نشوم...» و مثل اینها به پایان ببریم.● تلفنهمراه
موبایل یا تلفنهمراه، از سال ۱۳۷۳ با تعداد ۹۲۰۰ خط در کشورمان فعال شد و امروز قریب به سی میلیون تلفنهمراه در کشور فعال است. [۷۲۲/۶۹۶/۲۷ مشترک تا تیرماه ۱۳۸۷] استفاده از تلفنهمراه همان طور که امکانات و ویژگیهای خاص خود را دارد، آداب خاصی را هم میطلبد که باید به آنها در حال و آینده بپردازیم و همواره در مورد همه ابزار و لوازمی که از آنها استفاده میکنیم، این فکر باید وجود داشته باشد که چگونه میشود از این وسیله بهتر و صحیحتر استفاده کرد.
تماسهای با تلفنهمراه تقریباً تمام نکاتی را که برای تماسهای با تلفن ثابت پیشنهاد کردهایم شامل میشود، به علاوه مطالبی که اختصاصاً به تلفنهمراه مربوط میشود و آن را در زیر میآوریم. شرکت مخابرات هم کتابچهای در خصوص استفاده از تلفنهمراه دارد که مطالعه آن را توصیه میکنیم.
۱ ) اینکه استفاده از تلفنهمراه مضر است یا خیر و اگر مضراتی دارد، چه میزان است گویا هنوز به نتیجهای قطعی نرسیده؛ اما از آنجا که محتمل است امواج این تلفنها برای انسان مضراتی، هر چند کم، داشته باشد، در هر زمان که میتوانید این تلفنها را از خود دور کنید و در حدود یک متری خود قرار دهید. لازم به توضیح است که برندهای مختلف گوشی تلفن همراه از این نظر اندکی با هم متفاوت هستند که اگر علاقه دارید اطلاعات دقیقی در این مورد داشته باشید، میتوانید از افراد متخصص در این زمینه توضیحات بیشتری بخواهید.
۲ ) در هر کجا که به تلفن ثابتی دسترسی داریم که متعلق به خودمان است، ترجیح دارد برای تماسهایمان از تلفن ثابت استفاده کنیم. هم از دید هزینه و هم از دید بهداشتی. اگر کسی هم از تلفن ثابت با تلفن همراه ما تماس گرفت و ما در مجاورت تلفن ثابت بودیم که میتوانستیم از آن استفاده کنیم، به تماس گیرنده خیلی کوتاه میگوییم با تلفن ثابت ما تماس بگیرد. پیام کوتاه یا پیامک (SMS) هم میتواند در خیلی از موارد به جای تماس تلفنی مورد استفاده قرار بگیرد که در بسیاری از موارد استفاده از آن به جای تماس تلفنی پیشنهاد میشود.
۳ ) هرگاه با تلفنهمراه کسی تماس گرفتیم، بعد از سلام شایسته است که بپرسیم آیا میتواند به مدتی که به آن اشاره میکنیم، مثلاً یک دقیقه، سه دقیقه یا پنج دقیقه، در حال حاضر با ما صحبت کند، یا هماهنگی میکنیم که کدام طرف و در چه ساعتی مجدداً تماس بگیرد. این موضوع در مورد تلفن ثابت هم، صادق است.
۴ ) پاسخگویی و صحبت با تلفن همراه در هنگام رانندگی درست نیست و البته تخلف هم تلقی میشود و شامل جریمه خواهد بود.
۵) اگر مجبور هستیم که در هنگام رانندگی به تلفنهمراه پاسخ دهیم، یا باید اتومبیل را به ترتیب صحیحی متوقف کنیم یا از ابزارهای کمکی و وسایل جانبی گوشی تلفنهمراه استفاده کنیم، البته بهترین توصیه توقف است.
۶) تلفنهمراه را باید در محلهای عمومی مثل تئاتر، سینما، کنسرت و... و در جلسات، خاموش یا حداقل ساکت کرد.
۷ ) در محلهای عمومی تا حد امکان نباید با تلفنهمراه صحبت کرد ولی اگر کار لازمی بود که مجبور به صحبت بودیم، میتوانیم با عذرخواهی، از جمع خارج شویم و پس از اتمام صحبت که باید کوتاه باشد، به جمع برگردیم.
۸ ) اگر با تلفنهمراه شخصی تماس بگیریم و او پاسخ ندهد و تماس ما جزء تماسهای بیپاسخ در تلفنهمراه آن فرد ثبت شود، بهتر است تماس مجدد نگیریم و منتظر بمانیم تا او با ما تماس بگیرد. شخصی نیز که چنین تماسی با او گرفته شده، باید در اسرع وقت به تماس گیرنده تلفن کند، علیالخصوص اگر تلفنکننده آشنا باشد.
۹ ) اگر گوش به زنگ نباشیم و به کسی وعده نداده باشیم که حتماً تماس او را همان موقع پاسخ خواهیم داد، میتوانیم برای استراحت یا خوردن غذا یا مثل اینها تلفنهمراه خود را خاموش یا ساکت کنیم.
۱۰ ) اگر در یک مهمانی تلفنهمراه ما زنگ زد، از جمع عذرخواهی کنیم اندکی از دیگران فاصله بگیریم و در یک مدت بسیار کوتاه، زیر ۳ دقیقه، با آن طرف خط صحبت کنیم و اگر حرفها بیشتر بود، برای آینده وعده بگذاریم.
۱۱ ) اگر در یک تماس تلفنی، یک سمت تلفن ثابت و سمت دیگر سیار بود، و این تماس به دلیلی قطع شد، طرفی که تلفن سیار دارد، باید مجدداً تماس بگیرد و عذرخواهی کند. این مسأله در مورد هرگونه تلفنی صادق است؛ یعنی هرگونه قطع و انقطاع یا خالی شدن شارژ تلفن که پیش آید، بهتر آن است که تماس گیرنده، در اولین فرصت ممکن برای برقراری تماس مجدد اقدام کند.
۱۲ ) اگر تلفن همراه کسی در اطراف ما بود و با آن تماسی گرفته شد، به هیچ عنوان مجاز نیستیم که پاسخ بدهیم و همین طور مجاز نیستیم که روی صفحه آن نگاه بکنیم تا متوجه شویم که تماس گیرنده چه کسی است، فقط میتوانیم بدون نگاه کردن به صفحه نمایش تلفن، آن را به صاحبش برسانیم.
استثنا این است که صاحب تلفن به ما بگوید جواب بدهیم که آن هم باید توجه داشت که فقط برای یک مورد یا یک زمان کوتاه است و بعد از آن مجدداً به حالت قبل بازمیگردیم و نباید پاسخ داد.
۱۳ ) استفاده از تلفنهمراه در حین پیاده روی تند یا بالا رفتن از سربالاییها که شخص اصطلاحاً به نفسنفس افتاده باشد، شایسته نیست. این گونه حرف زدن طرف دیگر مکالمه را خسته و در مواردی نگران میکند.
۱۴) هنگام عبور از عرض خیابان، استفاده از تلفنهمراه دقت و تمرکز را کم میکند و سلامت عابر در معرض تهدید قرار میگیرد.
۱۵ ) در هنگام کار با تمام دستگاهها و ماشینآلاتی که استفاده از آنها نیاز به دقت کامل دارد، استفاده از تلفنهمراه مجاز نیست.
۱۶ ) اگر در مهمانی ضرورتی دست داد که تلفنی بشود، باید از جمع اجازه گرفت و تا حد لازم در محلی دور از جمع و با صدای آهسته و تا حد امکان کوتاه صحبت کرد. لازم است یادآور شویم که بین فاصله گرفتن و آرام صحبت کردن به جهت رعایت ادب و فاصله گرفتن و آرام صحبت کردن به نیت اینکه کسی در جمع از حرف ما مطلع نشود، تفاوت زیادی وجود دارد. در هرحال هرکس مسائل خصوصی و شخصی دارد؛ اما بهتر است ما اگر حرفی داریم که نمیخواهیم کسی متوجه آن بشود، در اوقات تنهایی این نوع تماسها را بگیریم. مگر اینکه به ما وقتی در جمع هستیم تلفن بزنند، که در هر دو حال فاصله گرفتن از جمع برای ما و جمع و فردی که تلفنزده مناسبتر است.
۱۷ ) به هیچ عنوان مجاز نیست که از شخصی بخواهیم تلفن همراهش را حتی برای یک تماس دراختیار ما قرار دهد، مگر افرادی نزدیک که با آنها رودربایستی نداریم و البته این گونه تلفنها باید کوتاه باشد.
در پایان از عزیزان دفتر روابط عمومی و امور بینالمللی شرکت مخابرات ایران، بسیار سپاسگزارم.
امیررضا پوررضایی
منبع : روزنامه اطلاعات
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست