نفت سنگین یکی از مهمترین منابع انرژی در قرن ۲۱

در سایتSynergytechnology نفت خام سنگین مهمترین منبع انرژی قرن ۲۱ دانسته شده است. متن خلاصه زیر ابعاد اهمیت موضوع را نشان می­دهد.
با کاهش روزافزون دسترسی به منابع نفت رایج (نفت سبک)، منابع نفت سنگین جهان با ذخیره‌ای در حدود ۶ تریلیون بشکه، مهمترین منبع انرژی در قرن ۲۱ محسوب خواهد شد. در گذشته، کاهش قیمت نفت و هزینهٔ بالای برداشت نفت سنگین، تولیدکنندگان را به توسعهٔ میادین نفت سبک و بهره‌برداری از این منابع وادار می­کرد.
اما افزایش تدریجی قیمت نفت و روند رو به کاهش هزینه‌های اکتشاف و از طرف دیگر توسعهٔ میادین نفت سنگین، تولیدکنندگان نفت را به فعالیت در این حوزه ترغیب خواهد کرد. فعالیت‌هایی که در میادین نفت سنگین کشورهایی چون کانادا، ونزوئلا، چین و آمریکا انجام می‌شود، شاهدی بر این مدعا است که اهمیت و نقش نفت سنگین در تولید انرژی جهانی بیش از گذشته بر تولیدکنندگان نفت نمایان شده است.
اصولاً نفت سنگین به چه نفتی اطلاق می‌شود؟ طبقه‌بندی نفت به نفت سبک و سنگین با توجه به دو معیار اساسی صورت می‌گیرد:
۱) گرانروی (Viscosity)
۲) درجهٔ API نفت.
البته توافق واحدی در جهان در مورد دسته‌بندی نفت‌ها وجود ندارد، اما اغلب، نفت‌های با API بالای ۲۰ را نفت سبک و نفت‌های با API پایین­تر از ۲۰ را نفت سنگین تلقی می‌کنند.
پتانسیل توسعه‌ای منابع نفت سنگین به خاطر خواصی که دارد، پایین می‌باشد. یعنی گرانروی بالا، داشتن مقدار سولفور بیش از حد، وجود فلزات مختلف و داشتن اسید و نیتروژن از عواملی هستند که تولید، انتقال و پالایش آن را پرهزینه می‌کنند.
در بهره‌برداری از منابع نفت سنگین، فعالیت‌ها بیشتر روی کاهش گرانروی نفت متمرکز می‌شود، چرا که با کاهش گرانروی، حرکت سیال به سمت چاه تولیدی تسریع گشته و میزان برداشت افزایش می‌یابد. برای کاهش گرانروی، باید دمای سیال را افزایش داد، که این کار با فرآیند سیلابزنی بخار( Steam flooding ) و یا سیلابزنی آتش( Insitu- Combustion or fire flooding ) امکان‌پذیر است. همچنین طرح‌هایی در دست تهیه می‌باشد که از تکنولوژی‌های میکروویو و تولید بخار در مخزن، به‌خصوص در مخازن عمیق، برای کاهش گرانروی و تولید نفت سنگین استفاده گردد.
● تحلیل
شمار زیادی از مخازن نفتی ایران نیز جزء مخازن نفت سنگین محسوب می‌شوند که مخزن نفتی "کوه موند" نمونهٔ بارز این مخازن می‌باشد. در آینده‌ای نه چندان دور، منابع نفت سبک کشور، کاهش یافته و عده‌ای حتی بر این باورند که تا سال ۲۰۱۰ عمر بازیابی اقتصادی آنها به سر خواهد آمد. بنابراین باید فرصت را غنیمت شمرده و به فناوری‌های لازم و اقتصادی در زمینه‌های اکتشاف، تولید، انتقال و پالایش این ذخایر دست یابیم؛ کاری که در بسیاری از کشورهای دارای این منابع شروع شده و ادامه دارد.

ماخذ:
http://www.synergytechnologies.com/docs/heavyoil.pdf

منبع : شبکه تحلیلگران تکنولوژی ایران