هفت پاراگراف در زیر تیغ

۱) مهم این نیست که داستان یک اثر، تا به چه اندازه معمولی است، مهم این است که داستانی معمولی در برگیرنده نگاهی تازه باشد؛ نگاهی که بیننده را تا سرانجام داستان، پرشور و نگران به دنبال کشد. در زیر تیغ محور اصلی، معمولی به نظر می‌آید: فردی، دوست دیرینه و صمیمی خود را ناخواسته به قتل می‌رساند.
دسیسه برای بیکار کردن اوس محمود، تلاش “قدرت” برای اعدام اوس محمود، تلاش دخترعموی رضا برای از میدان به در کردن رقیب، تلاش مریم برای به پا داشتن زندگی مشترک خود را با رضا، ایستادگی دایی در برابر مطامع “قدرت”، رازی که قدرت مجبور است برای پنهان ماندن آن در برابر دایی انعطاف نشان دهد و... همه و همه باعث تازگی داستان زیرتیغ شده و موجب گشته بیننده نگران سرنوشت اوس محمود وخانواده‌اش، داستان را پی بگیرد.
۲) در زیر تیغ کنش‌ها و واکنش‌های شخصیت‌ها، متناسب با ماهیت و جایگاه آنها و نوع رفتارشان است. در نتیجه کنش و واکنش‌ها و رویدادهای حاصل از آن خارج از روابط علی و معلولی تلقی نمی‌شود و باورپذیر جلوه می‌کند. مثلا دایی با شناخت کامل از ماهیت قدرت رفتاری دارد که این نوع رفتار متوقعانه پنداشته می‌شود و وجود یک راز، “انعطاف” قدرت در برابر دایی را بجا تصویر می‌کند.
بنابر آنچه گفته شد بیننده کاملا خود را در میان آدم‌های مجموعه احساس کرده و همپای آنها مسیر داستان را پیش می‌گیرد.
۳) یکی از کارگردانان صاحب‌نام، طولانی بودن برخی صحنه‌ها و در کل روند کند روایت داستان را یک آسیب برای مجموعه معرفی کرده است اما از آنجا که همه داستان مبتنی بر دگرگونی شخصیت‌هاست (احساس گناه و معرفی کردن خود به عنوان قاتل توسط اوس محمود، تردید همسر اوس جعفر برای قصاص و...) روایتی با ضرباهنگ کند نیاز داستان است و درست به همین دلیل است که پلان- سکانس دادگاه اوس محمود، صحنه‌های مربوط به دایی و... کشدار و آزار دهنده از کار درنیامده است.
۴) زیر تیغ، آدم‌هایی را روایت می‌کند که طبقات فرودست جامعه را تشکیل می‌دهند. اندیشه و رفتار عینی آنها و درهم تنیدگی روابط اجتماعی و حرفه‌ای‌شان، نمونه‌ای از واقعیت جامعه ایرانی و طبقه مربوطه است و به دست دادن چنین نمونه‌ای از نقاط قوت زیر تیغ به شمار می‌آید.
۵) در زیر تیغ “نمای درشت” فراوان دیده می‌شود. انتخاب “نمای درشت” به دلیل درگیری حسی شخصیت‌ها [درونی و بیرونی] به انتقال حس آنها به بیننده کمک می‌کند.
۶) در زیر تیغ، پرویز پرستویی بنا به درگیری‌های درونی شخصیت اوس محمود کاری مشکل‌تر را نسبت به سایر بازیگران عهده‌دار بوده است. با این حال، بازی روان او بیش از بازی دیگران به چشم می‌آید.
۷) زیر تیغ را می‌توان نمونه‌ای از یک مجموعه جذاب و خانوادگی دانست که به راحتی هر فرد را به‌جای شخصیت‌هایی چون اوس محمود، همسر وی و... قرار می‌دهد و همدلی ودغدغه را بر می‌انگیزاند.

‌لیلا صالحی

منبع : روزنامه رسالت