سه شنبه, ۹ بهمن, ۱۴۰۳ / 28 January, 2025
مجله ویستا


پایان بحران میگو در بودجه ۸۴ (۱)


تاكنون این مواد تنها بهانه برای اجرا نكردن مصوبه دولت پس از ۸ ماه است، پس در صورت پیش بینی نشدن آن در بودجه سال ۸۴ یا تصویب نشدن ردیف بودجه ای پیش بینی شده این وضعیت ادامه پیدا می كند، حتی اگر به توجه بخش های مسئول مصوبه به برنامه كمیته بحران خوشبین بود، همچنان روند مورد پیش بینی تحقق پیدا نمی كند. البته هنوز وضعیت مشخص نیست. چهار روز از ورود لایحه بودجه به مجلس می گذرد. خبری قطعی مبنی بر تعیین ردیف بودجه ای برای مواد مصوبه داده نشده، گرچه احتمال زیادی دارد سازمان مدیریت پس از جلسه بحران برای مواد مصوبه دولت ردیف بودجه ای لحاظ كرده باشد كه در صورت صحت این موضوع جای مهر نهایی نماینده های مجلس باقی می ماند كه می توان با رویكرد آنها به این موضوع خوشبین بود كه ردیف بودجه ای لحاظ شده تصویب شود تا شرایط برای حل مشكلات میگو باز شود.
• مصوبه ۳۰ فروردین هیات دولت
برای حل مشكلات یك دهه اخیر صنعت میگو كه ناشی از ضعف برنامه و مدیریت مدیران دولتی و مدیران تشكل های پرورشی و صادراتی است به پیشنهاد جهاد كشاورزی هیات وزیران در آخرین روزهای فروردین ماه ۸۳ در جلسه ای به استناد اصل سی وهشتم قانون اساسی ایران مصوبه ای تصویب كرد كه در آن زنجیره تولید و صادرات میگوی پرورشی دیده شده بود پیش بینی می شد پس از ابلاغ آن در ۲۳ خرداد ۸۳ به اجرا درآید تا صنعت میگو از وضعیت بحرانی خارج شده و به حالت طبیعی برگردد اما چنین اتفاقی نیفتاد. صنعت همچون گذشته مشكلاتش را به یدك كشید. سازمان مدیریت، بانك مركزی، وزارت اقتصاد و دارایی، بازرگانی و جهاد كشاورزی، به عنوان بخش های مسئول اقدامی برای اجرای مصوبه ۸ بندی دولت انجام ندادند، اگر بندی از بندهای مصوبه اجرا شده ناقص بوده به طوری كه بعد از ۸ ماه از ابلاغ مصوبه تنها پیش نویس طرح جامع توسعه پایدار پرورش میگو تهیه شده كه بخش زیادی از آن توسط تشكل های پرورش دهنده میگو رد شده از طرفی طبق مصوبه از سال اول برنامه چهارم طرح باید به اجرا درآید. طبق مصوبه میزان یارانه صادراتی میگو از سوی وزارت بازرگانی اعلام شده اما هنوز سازمان مدیریت آن را بررسی نكرده تا بخواهد به تصویب شورای اقتصاد برسد. در خصوص اجرای بند ۸ مصوبه سازمان مدیریت اقدامی نكرد، هزینه سود و كارمزد تسهیلات بانكی پیشگامان صنعت پرداخت نشد، خسارت سال های ۸۱-۸۰ پرورش دهندگان خوزستان داده نشد، مجریان مصوبه شرایطی برای دریافت تسهیلات مالی و اعتبار ارزی از بانك ها و موسسات مالی خارجی طبق بند ۳ فراهم نكردند. بدین ترتیب آنها با این رویكرد برخلاف پیش بینی ها در مسیر نابودی صنعت حركت كردند تا این كه پرورش دهنده های میگو از این وضعیت شاكی و طی جلساتی كه با نماینده ها داشتند خواستار رسیدگی به این وضعیت شدند. به همین دلیل حدود دو هفته پیش كمیته بحران میگو به بررسی و ارائه راهكار اجرایی در خصوص مصوبه ۳۰ فروردین هیات وزیران پرداخت و تا حد زیادی توانست تشكل های صادراتی و تولیدی را به آینده امیدوار كند چون در جلسه تمام مسئولان بخش های مسئول در مصوبه حضور داشتند.بهادرانی معاون تولید سازمان مدیریت، سعیدی مدیرعامل شیلات، شیركوند معاون اقتصادی وزیر اقتصاد و دارایی، كعبی نماینده مردم آبادان و مدیران تشكل های دولتی و صادراتی میگو كه در جمع بندی پایانی جلسه راهكارهای اجرایی برای مصوبه پیش بینی كردند و اعلام كردند مصوبه در بهمن ماه به اجرا درآید تا بتواند از سقوط صنعت میگو جلوگیری كند. پیش بینی ای كه تحقق آن دور از ذهن است تا مسئولان كار را آغاز كنند سال پایان یافته، اجرای بخش زیادی از مصوبه به سال آینده موكول می شود. نتایج آن در سال بعد از آن قابل مشاهده است.
• راهكارهای اجرایی مصوبه ۳۰ فروردین
در جلسه ۶ دی برای سرعت بخشیدن به اجرای بند یك مصوبه كه «وزارت اقتصاد و دارایی و بانك مركزی طبق آن موظف بودند سالانه سرمایه در گردش مورد نیاز صنعت میگوی پرورشی را با نرخ تسهیلات بخش كشاورزی تامین كنند» مطرح شد شیلات اعتبارات مورد نیاز زنجیره تولید و صادرات را برآورد كند تا پس از بررسی توسط وزارت اقتصاد و دارایی و بانك مركزی برای تصویب نهایی به شورای پول و اعتبار فرستاده شود. در بند دوم دولت بدون تعیین محل و میزان اعتبارات مورد نیاز برای اجرای این بند سازمان مدیریت موظف می كند با هماهنگی جهاد كشاورزی مابه التفاوت نرخ كارمزد تسهیلات پرداختی به صنعت را با نرخ تسهیلات پرداختی حساب ذخیره ارزی در لایحه بودجه سنواتی پیش بینی و تامین كند.
بدین ترتیب در جلسه به دلیل نامشخص بودن محل و حجم اعتبارات پرداختی اعلام می شود ۴۵ میلیون دلار از بند «۵» ماده یك قانون برنامه چهارم به عنوان سرمایه در گردش در اختیار صنعت میگو قرار بگیرد. در بند بعدی كه مربوط به ارائه تسهیلات مالی و اعتبار ارزی از بانك ها و موسسات مالی خارجی است، مطرح می شود بانك مركزی پس از بررسی و ابلاغ وزارت اقتصاد و دارایی به بانك ها مجوز ارائه خدمات پیش بینی شده را بدهد. در صورتی كه تعهداتی را برای دولت ایجاد نكند.در كمیته درباره بند ۴ مصوبه طرح «جامع توسعه پایدار پرورش میگو» تصمیم گرفته می شود. شیلات با همكاری تشكل های پرورش میگو تا پایان دی طرح را نهایی كنند سپس برای بررسی نهایی به سازمان مدیریت ارائه كنند. سازمان پس از بررسی طبق بند بعدی كه آن را موظف كرده در تامین اعتبارات بر اولویت ها تاكید كند آن را برای اجرا به كمیته های برنامه ریزی استانی ها ارجاع دهد.اما در بند ۶ برای ساماندهی مدیریت نگهداری و بهره برداری از مجتمع های پرورش میگو توسط شیلات معین شده تفاهمنامه ای بین وزیر جهاد كشاورزی، نیرو و نفت تنظیم شود. اعضای كمیته در این جلسه چند ساعته به موضوع بازاریابی و تجارت میگو طبق بند ۷ اشاره كردند و سازمان مدیریت را مكلف نمودند میزان یارانه صادراتی میگو را تا پایان بهمن ماه بررسی و به شورای اقتصاد پیشنهاد دهد. ضمن این كه وزارتخانه های جهاد كشاورزی و بازرگانی بر مبنای مصوبه برای گسترش بازارهای هدف باید با یكدیگر همكاری كنند. در پایان این بحث برای اجرایی شدن بند ۸ مصوبه كمیته مقرر كرد هزینه سود و كارمزد تسهیلات بانكی سررسید سال های ۸۱-۸۰ پیشگامان صنعت را سازمان مدیریت بپردازد و بخشودگی جرایم دیركرد با پیشنهاد وزارت اقتصاد و دارایی با تصویب شورای پول و اعتبار نهایی شود. در همین بند تعیین از محل ۹۰۰ میلیون دلار كه برای رفع خشكسالی و سرمازدگی در مجلس تصویب شده خسارت پرورش دهنده های خوزستانی در سال های ۸۱-۸۰ را بپردازند.
منبع : باشگاه اندیشه