جمعه, ۱۴ دی, ۱۴۰۳ / 3 January, 2025
مجله ویستا

اصحاب امام مهدی علیه السلام


اصحاب امام مهدی علیه السلام
● پرسش: عدد اصحاب خاص امام زمان‏علیه‏السلام بعد از ظهور چند نفر است؟
▪ پاسخ: مطابق روایات مستفیض بلکه متواتر، عدد اصحاب امام زمان (ع) به تعداد لشکر پیامبر اکرم (ص) در غزوه بدر ۳۱۳ نفر است.
قندوزی در تفسیر آیه «وَلَئِنْ أَخَّرْنا عَنْهُمُ العَذابَ إِلی أُمَّةٍ مَعْدُودَةٍ» از امام باقر وامام صادق (ع) نقل کرده که فرمودند: «همانا امت معدوده ۳۱۳ نفر از اصحاب مهدی در آخرالزمان است همانند عدد اهل بدر، که در یک ساعت اجتماع می‏کنند...».( ینابیع الموده، ص ۵۰۹، چاپ نجف)
محمّد بن مسلم از امام باقر (ع) روایت کرده که فرمود: «پس اول کسی که از طرف خدا با او بیعت می‏کند جبرئیل است. ونیز از مردم ۳۱۳ نفر با او بیعت خواهند کرد...».
ونیز از امام باقر (ع) روایت کرده که فرمود: «قائم از ما با ترس یاری شده وبا نصرت تأیید خواهد شد. تا آنکه فرمود: پس هنگامی که خروج می‏کند بر کعبه تکیه می‏دهد. و۳۱۳ نفر به دور او گرد آیند...».( اعلام الوری، ص ۴۳۳)
● پرسش: آیا امام زمان‏علیه‏السلام غیر از ۳۱۳ نفر اصحاب دیگری نیز دارند؟
▪ پاسخ: از روایات استفاده می‏شود که اصحاب امام زمان (ع) بعد از ظهور از ده هزار نفر کمتر نیست.
محمّد بن مسلم از امام باقر (ع) نقل می‏کند که فرمود: «...هر گاه برای او حضرت مهدی (ع)- ده هزار مرد جمع شد، پس در روی زمین معبودی به جز خدا باقی نمی‏ماند...».( همان)
در اینکه مقصود از این روایات وروایاتی که اصحاب حضرت را ۳۱۳ نفر معین کرده چیست چند احتمال است:
۱) دو دسته کردن اصحاب حضرت به جهت اختلاف در درجات اخلاص آنها است، به این نحو که ۳۱۳ نفر از آنها در کمال درجه اخلاص‏اند، وبقیه تا ده هزار نفر یا ده هزار نفر دیگر در مرتبه‏ای پایین‏ترند.
۲) اختلاف دو دسته در سرعت ملحق شدن آنها ورسیدن آنان به حضرت مهدی (ع) است، به این نحو که ۳۱۳ نفر از دیگران زودتر به حضرت ملحق می‏شوند.
۳) اختلاف در سرعت ایمان وبیعت نمودن با حضرت است.
۴) اختلاف در دفاع نمودن از حضرت باشد به این معنا که ۳۱۳ نفر اولین دسته‏ای است که حضرت را یاری خواهند نمود.
۵) اختلاف به لحاظ وظایف وکارهایی است که به جهت اختلاف درجات اصحاب به آنها محوّل خواهد شد. مثلاً ۳۱۳ نفر از فرماندهان ورئیسانند، بر خلاف بقیه افراد.
● پرسش: اصحاب حضرت مهدی‏علیه‏السلام چگونه وارد مکه می‏شوند؟
▪ پاسخ: در مورد سؤال فوق چند احتمال وجود دارد:
۱) اینکه این جماعت به طور اعجاز وبا سرعت وارد مکه می‏شوند. این احتمال مطابق ظاهر برخی روایات وصریح برخی روایات دیگر است. در برخی روایات آمده که آنها در یک ساعت در جایی اجتماع می‏کنند: «یجتمعون واللَّه فی‏ساعة واحدة».( بحارالأنوار، ج ۵۲، ص ۲۸۸، باب ۲۶)
ولی در برخی روایات تصریح به اعجازی بودن آن شده است.
در روایت ابن صباغ آمده است: «فیصیر إلیه أنصاره من أطراف الأرض تطوی لهم طیّاً حتّی یبایعوه»؛ «پس انصار او از اطراف زمین به خدمت او می‏رسند در حالی که زمین برای آنها می‏چرخد تا اینکه با او بیعت کنند.»
ودر خبر طبرسی آمده است: «فتصیر شیعته من أطراف الأرض تطوی لهم طیّاً حتّی یبایعوه»؛ «پس شیعیان از اطراف زمین خدمت او می‏رسند در حالی که زمین برای آنها می‏چرخد، تا آنکه با او بیعت کنند.»
۲) احتمال دیگر اینکه مردم چند دسته شوند:
الف) برخی از راه طبیعی خدمت امام (ع) مشرّف می‏شوند.
ب) برخی نیز شب هنگام که در رختخواب خود آرمیده‏اند ناگهان خود را در مکه می‏یابند.
ج) برخی نیز بر ابر سوار در روز به خدمت حضرت مشرف می‏شوند.
۳) احتمال سوّم آن است که همگی با سفر عادی به خدمت حضرت مشرف می‏شوند؛ زیرا همان گونه که در روایات اشاره شده به اسم مهدی (ع) در ماه رمضان ندا داده می‏شود، وظهور حضرت نیز در دهم محرم است. در فاصله این مدّت مخلصین، خود را به حضرت می‏رسانند.
از میان این احتمالات، احتمال سوّم ترجیح دارد؛ زیرا گرچه مطابق زمان صدور این روایات حرکت سریع به سوی مقصدی دور تنها با اعجاز متصور بوده، ولی در این عصر بلکه عصر ظهور، حرکت‏ها به حدّی سریع شده که اجتماع افرادی را از اطراف عالم در یک ساعت ممکن ساخته است. ولذا ممکن است که مقصود از سیر در سحاب وابرها سفر با هواپیما، وپیچیده شدن زمین، سفر با ماشین وقطار سریع‏السیر باشد.
● پرسش: اصحاب امام زمان‏علیه‏السلام از چه کشورهایی هستند؟
▪ پاسخ: مطابق روایات، اصحاب امام زمان (ع) از کشورها وشهرهای مختلف هستند که خدمت حضرت مشرّف می‏شوند:
شیخ طوسی؛ به سندش از امام باقر (ع) نقل کرده که فرمود: «بین رکن ومقام سیصد وچند نفر به تعداد اهل بدر با قائم بیعت خواهند کرد، در میان آنها نجیبانی از اهل مصر، وشخصیت‏هایی از اهل شام، واخیاری از اهل عراق است...».( الغیبة، طوسی، ص ۲۸۴)
ونیز از امام علی (ع) نقل کرده که فرمود: «درود بر طالقان، پس همانا برای خداوند در آن گنج‏هایی است که از طلا ونقره نیست، ولکن در آن مردانی است که خداوند شناخت تمام به آنها دارد، وآنان یاوران مهدی آخرالزمان‏اند».(همان، ص ۱۶۱ ؛ البیان، گنجی شافعی، ص ۶۹ ؛ ینابیع المودة، ص ۵۸۹)
ونیز ابن طاووس در کتاب «الملاحم والفتن» اسامی بسیاری از اصحاب امام را با شهرهای آنان نقل کرده است.(الملاحم والفتن، ص ۱۱۹)
● پرسش: آیا در میان اصحاب امام زمان‏علیه‏السلام عرب وجود ندارد؟
▪ پاسخ: مرحوم مجلسی به سند خود از امام صادق (ع) نقل کرده که فرمود: «اتّقِ العرب فإنّ لهم خبر سوء، أما أنّه لم‏یخرج مع القآئم منهم واحد»؛ «از عرب بپرهیز، زیرا برای آنها خبر ناگواری است. آگاه باش که هیچ کس از عرب با قائم خروج نخواهد کرد.»( بحارالأنوار، ج ۵۲، ص ۳۳۳)
پاسخ:
۱) مجلسی این روایت را از کتاب «الغیبة» شیخ طوسی نقل کرده است. ولی سند آن به جهت وجود موسی‏الآبار واسباط بن سالم که مجهول الحالند وهیچ توثیقی ندارند، ضعیف است.
۲) با اغماض از سند این روایت، معارض با احادیث دیگری است که دلالت دارد بر اینکه برخی از انصار واصحاب امام زمان (ع) از عرب است.
از جمله آن روایات اینکه شیخ طوسی به سندش از جابر جعفی از امام باقر (ع) نقل کرده که فرمود: «یبایع القآئم بین الرکن والمقام ثلاثمائة ونیّف عدّة أهل بدر، فیهم النجبآء من أهل مصر والأبدال من أهل الشام والأخیار من أهل العراق، فیقیم ما شآء اللَّه أن یقیم»؛ «بین رکن ومقام سیصد واندی به عدد اهل بدر با قائم بیعت خواهند کرد، در میان آنها نجیبانی از اهل مصر، وابدالی از اهل شام، واخیاری از اهل عراق وجود دارد، آن گاه دین را تا مقداری که خداوند بخواهد برپا خواهد داشت.»( الغیبة، طوسی، ص ۲۸۴ ؛ بحارالأنوار، ج ۵۲، ص ۳۳۴)
● پرسش: آیا در میان اصحاب امام زمان‏علیه‏السلام زن نیز وجود دارد؟
▪ پاسخ: از برخی روایات استفاده می‏شود که در میان اصحاب حضرت مهدی (ع) تعدادی زن نیز وجود دارد:
نعمانی از امام باقر (ع) نقل کرده که فرمود: «به خدا سوگند! سیصد واندی خواهند آمد وپنجاه نفر زن نیز در میان آنان است».( الغیبة، نعمانی، ص ۲۷۹)
مفضل بن عمر می‏گوید: امام صادق (ع) فرمود: «همراه حضرت قائم سیزده زن هستند. عرض کردم: آنان چه می‏کنند وچه نقشی خواهند داشت؟ حضرت فرمود: «زخمی‏ها را مداوا می‏کنند واز بیماران پرستاری می‏نمایند، همچنان که همراه رسول خدا (ص) بودند...».( دلائل الامامه، ص ۲۵۹ ؛ اثبات الهداة، ج ۳، ص ۷۵)
● پرسش: آیا یاران زن حضرت از جمله ۳۱۳ نفرند؟
▪ پاسخ: مطابق برخی از روایات پنجاه نفری که از زنان در رکاب حضرت مهدی (ع) هستند از میان ۳۱۳ نفر یاران خاص حضرتند:
جابر بن یزید جعفی ضمن حدیث مفصّلی از امام باقر (ع) در بیان برخی نشانه‏های ظهور نقل کرده که فرمود: «ویجی‏ء واللَّه ثلاثمائة وبضعة عشر رجالاً فیهم خمسون امرأة یجتمعون بمکّة...»؛ «به خدا سوگند! سیصد و بالاتر از ده نفر می‏آیند که پنجاه نفر از این عده زن هستند و در مکه کنار یکدیگر جمع خواهند شد...».( مجمع الزوائد، ج ۷، ص ۳۱۵ ؛ معجم الإمام مهدی (ع)، ج ۱، ص ۵۰۰)
از کلمه «فیهم» که در روایت آمده استفاده می‏شود که این پنجاه زن از جمله ۳۱۳ نفرند. وتعبیر به «رجلاً» به جهت تغلیب است. همان گونه که در آیه تطهیر ضمیر «کم» که برای جمع مخاطب مذکر است به کار رفته وبه طور حتم حضرت زهرا (ع) نیز مشمول آیه است واگر مقصود امام (ع) از وجود آن پنجاه زن، همراهی آنان با آن ۳۱۳ نفر بود باید از تعبیر «معهم» استفاده می‏کرد، نه «فیهم».
واگر اشکال شود که: پس چرا اسامی این پنجاه نفر در بین نام ۳۱۳ نفر نیامده است؟ در جواب گوییم: با مراجعه به روایاتی که اسامی یاران خاص حضرت را ذکر کرده‏اند پی می‏بریم که نام همه ۳۱۳ نفر نیامده است ولذا ممکن است بقیه آنان از زنان باشند که به جهت خاصی نام آنان برده نشده است.
● پرسش: اگر اسامی اصحاب حضرت از ابتدا مشخص شده،چگونه ما می‏توانیم خود را از اصحاب او قرار دهیم؟
▪ پاسخ: گاهی سؤال می‏شود که اگر مطابق روایات، اسامی اصحاب خاص حضرت وشهرهای آنان مشخص شده است، انسان از اینکه بتواند جهاد نفسانی کند تا به این درجه برسد که از اصحاب خاص حضرت شود مأیوس می‏گردد.
۱) روایاتی که تعداد اصحاب حضرت را مشخص کرده گرچه مستفیض است ولی روایتی که اسامی وشهرهای آنها را نقل کرده ضعیف‏السند است ولذا قابل اثبات نیست.
۲) مطابق روایت ابن طاووس، اسامی همه ۳۱۳ نفر نیامده است، بلکه حدود ۲۴۰ نفر از آنها را نام برده است. ولذا احتمال داده می‏شود که انسان در بین نفرات دیگر باشد.
● پرسش: آیا با امام زمان‏علیه‏السلام از روی اکراه بیعت می‏شود؟
▪ پاسخ: در برخی روایات فریقین اشاره شده که حضرت با اکراه با مردم بیعت می‏کند ویا اینکه مردم با اکراه با او بیعت می‏کنند.
قتاده از رسول خدا (ص) نقل کرده که فرمود: «مهدی از مدینه به سوی مکه خروج می‏کند، مردم از او می‏خواهند که از بینشان خروج کند، پس با او بین رکن ومقام در حالی که کراهت دارد بیعت می‏کنند...».( الحاوی للفتاوی، ج ۲، ص ۱۵۲)
زراره از امام صادق (ع) نقل کرده که فرمود: «به اسم قائم ندا داده می‏شود، پس او می‏آید وپشت مقام قرار می‏گیرد. به او گفته می‏شود: به تحقیق به اسم تو ندا داده می‏شود، منتظر چه چیزی هستی؟ دست او گرفته شده، با او بیعت می‏شود. زراره می‏گوید: الحمد للَّه، ما می‏شنیدیم که قائم (ع) با کراهت بیعت می‏کند (می‏شود) ووجه استکراه او را نمی‏دانستیم، ولی دانستیم این استکراهی است که گناهی درآن نیست».( الغیبة، نعمانی، ص ۱۴۰)
ممکن است مقصود به استکراهی که حضرت نسبت به بیعت مردم دارند این باشد که از آنجا که مظلومان از آن حضرت تقاضای رفع ظلم می‏کنند لذا حضرت از روی تواضع در ابتدا استکراهی از خود نشان می‏دهند.
خصوصاً آنکه این کار باید به اذن واراده ومشیّت خداوند صورت پذیرد.
● پرسش: چه کسانی با حضرت مهدی‏علیه‏السلام بیعت خواهند کرد؟
▪ پاسخ: کسانی که با حضرت بیعت خواهند کرد به ترتیب عبارت‏اند از:
۱) جبرئیل امین (ع).
۲) اصحاب خاص حضرت.
۳) اصحاب عام حضرت.
۴) کسانی که در مکه حاضر بوده وبه او ودعوتش اعتماد واطمینان پیدا می‏کنند.
● پرسش: امام زمان‏علیه‏السلام با اصحاب خود بر سر چه اصولی پیمان می‏بندد؟
▪ پاسخ: از برنامه‏ها وروش‏های امام مهدی (ع) پیمان‏گیری از یاران خویش است. پیمان وبیعت در جامعه اسلامی از آغاز تشکیل حاکمیت اسلام رسم شد، وپایه‏گذاری نخستین مرکزیّت وحکومت اسلامی به دست مبارک پیامبر اسلام (ص) با آیین بیعت وپیمان گرفتن از یکایک مردم همراه بود.
امام مهدی (ع) نیز چون نیاکان خویش از یارانش بیعت می‏گیرد وبا آنان پیمان می‏بندد. پیمان امام بر سر اصولی است که راه ورسم وشیوه وروش امام را در حکومت تبیین می‏کند.
امام علی (ع) می‏فرماید: «همانا قائم با یارانش پیمان می‏بندد واز آنان بیعت می‏گیرد که: مسلمانی را دشنام ندهند... حریمی را هتک نکنند، به خانه‏ای هجوم نبرند، کسی را به ناحق نزنند، طلا ونقره گنج نکنند، همچنین گندم وجو اندوخته نسازند. مال یتیمان را نخورند... لباس خزّ وحریر نپوشند. کمربند زرّین نبندند... در امور معاش به اندک بسنده کنند... لباس درشت بپوشند وصورت بر خاک بگذارند... ودر راه خدا به جهادی شایسته دست یازند.
خود (امام) نیز متعهد می‏شود که از همان راهی که آنان می‏روند برود، وچون آنان لباس بپوشد، وبر مرکوبی مانند مرکوب آنان سوار شود وچنان باشد که آنان هستند. به اندک بسنده کند، وزمین را با یاری خدای دادگری پر کند پس از آنکه از ستم پر شده باشد... وصاحب ودربانی نگمارد».( منتخب الأثر، ص ۴۶۹)
● پرسش: اصحاب امام زمان‏علیه‏السلام در شجاعت چگونه‏اند؟
▪ پاسخ: حاکم نیشابوری به سندش از محمّد بن حنفیه نقل می‏کند که گفت: ما نزد علی (ع) بودیم که شخصی از او درباره حضرت مهدی (ع) سؤال کرد؟ حضرت فرمود: «... یخرج فی آخر الزمان، إذا قال الرجل: اللَّه اللَّه قتل، فیجمع اللَّه تعالی له قوماً قزع کقزع السحاب، یؤلّف اللَّه بین قلوبهم لایستوحشون إلی أحد ولایفرحون بأحد یدخل فیهم...»؛ «او در آخرالزمان خروج خواهد کرد، هنگامی که شخصی اعلان کند: خدا را خدا را! کشته شود. در آن هنگام خداوند برای او گروهی را جمع می‏کند که همانند ابرهای پراکنده متفرّق‏اند، قلب‏های آنها را هماهنگ می‏نماید. از کسی احساس وحشت نکرده وبه کسی که داخل در جماعت آنها شود شاد نمی‏گردد...».( مستدرک حاکم، ج ۴، ص ۵۵۴)
● پرسش: آیا اصحاب حضرت مهدی‏علیه‏السلام از منطقه خاصی هستند؟
▪ پاسخ: مطابق برخی از روایات، اصحاب حضرت از منطقه خاصّی نیستند بلکه در سرتاسر دنیا به سر می‏برند وخداوند متعال در وقتی بسیار اندک آنها را کنار بیت‏اللَّه‏الحرام جمع خواهد کرد.
سید بن طاووس در حدیثی از امام علی (ع) درباره اصحاب امام زمان (ع) نقل می‏کند که فرمود: «آنها ۳۱۳ نفرند به عدد اصحاب بدر، خداوند آنها را از شرق وغرب عالم در کنار بیت اللَّه الحرام جمع خواهد کرد...».( التشریف بالمنن، ص۲۹۴-۲۸۸)
● پرسش: اصحاب حضرت مهدی‏علیه‏السلام چه ویژگی‏هایی دارند؟
▪ پاسخ: مطابق برخی از روایات، اصحاب حضرت (ع) از صفات وویژگی‏هایی برخوردارند از قبیل:
۱) اخلاص
در روایتی امام جواد (ع) به عبدالعظیم حسنی (ع) فرمود: «...وهنگامی که برای او این تعداد «۳۱۳ نفر» از اهل اخلاص جمع شد خداوند امر او را ظاهر خواهد کرد...».( کمال الدین، ج ۲، ص ۳۷۸و۳۷۷)
۲) یقین و استقامت
از امام صادق (ع) در حدیثی نقل شده که فرمود: «...گویا قلب‏های آنها به مانند تکّه‏های آهن است، شکی در قلوب آنها راجع به خدا وجود ندارد. محکم‏تر از سنگ است...».( بحارالأنوار، ج ۵۲، ص ۳۰۷، ح ۸۲)
۳) خداشناس واقعی
از امام علی (ع) در ضمن حدیثی نقل است که فرمود: «...ولکن در طالقان مردمانی مؤمن خواهند آمد که به خداوند معرفت واقعی دارند وآنان انصار مهدی در آخرالزمان می‏باشند».( همان، ج ۵۱، ص ۸۷، ح ۸۳)
۴) شیران روز وزاهدان شب
از امام صادق (ع) در حدیثی راجع به اصحاب قائم (ع) نقل است که فرمود: «گویا من نظر می‏کنم به قائم واصحاب او در نجف کوفه... سجده‏ها به پیشانی‏های آنها اثر گذارده است، شیران در روز وراهبان در شب اند...».( همان، ج ۵۲، ص ۳۸۶)
۵) برخورداری از تأیید الهی
طبرسی در روایتی از امام علی (ع) نقل کرده که فرمود: «تا اینکه خداوند مردی را در آخرالزمان برمی‏انگیزاند... او را به ملائکه‏اش تأیید کرده وانصارش را حفظ خواهد نمود».( همان، ج ۵۲، ص ۲۸۰، ح ۶)
● پرسش: چگونه می‏توان با ۳۱۳ نفر دنیا را تسخیر کرد؟
▪ پاسخ: در مورد سؤال فوق می‏گوییم:
ـ اولاً: مطابق برخی از روایات، حضرت دو نوع یار ویاور دارند: یکی یاران خاص‏الخاص که ۳۱۳ نفرند ودیگری یاران خاص که ده هزار نفر می‏باشند.
این افراد انسان‏های عادی به حساب نمی‏آیند، بلکه کسانی هستند که قلب‏هایشان در راستای اهداف حضرت مهدی (ع) محکم بوده، راسخ قدم می‏باشند.
ـ ثانیاً: غلبه حضرت با یارانش وبرپایی حکومت عدل جهانی تنها از طریق امور عادی نیست تا بعید به نظر برسد، بلکه همان گونه که قبلاً اشاره شد با تأییداتی از جانب خداوند، از قبیل ایجاد رعب در قلوب دشمنان حضرت (ع) وتأییداتی از ملائکه خواهد بود.
ـ ثالثاً: اراده حتمی خداوند بر پیروزی حضرت تعلّق گرفته است، واراده او به هر نحو ممکن محقق خواهد شد.
لذا در قرآن کریم می‏خوانیم: «کَمْ مِنْ فِئَةٍ قَلِیلَةٍ غَلَبَتْ فِئَةً کَثِیرَةً بِإِذْنِ اللَّهِ»؛ «چه بسیارند گروه اندکی که به اذن خداوند، بر گروه بسیاری چیرگی می‏یابند.»( سوره بقره، آیه ۲۴۹)
ـ رابعاً: از لحاظ اسباب وعلل ظاهری هم اگر موضوع را بررسی کنیم، حصول چنین فتح وغلبه وتشکیل حکومت الهی، ممکن وعملی خواهد بود، زیرا حضرت در موقعی ظهور خواهد کرد که اوضاع واحوال اجتماعی واخلاقی وسیاسی کاملاً مساعد باشد. نظیر رشد و توسعه سریع اسلام در قرن اوّل است، زیرا در آن عصر، فساد اوضاع اجتماعی واداری کشورها به حدّی بود که مردم آمادگی پذیرش حکومت اسلامی را داشتند. این وضعیت در عصر ظهور حضرت نیز وجود دارد.
● پرسش: وزیران دولت حضرت مهدی‏علیه‏السلام غالباً از چه قشری هستند؟
▪ پاسخ: مطابق برخی از روایات، وزیران دولت حضرت مهدی (ع) از قشر جوان هستند، گرچه تعداد قلیلی از پیرمردان نیز در میان آنها وجود دارد.
ابویحیی حکیم بن سعید می‏گوید: از علی (ع) شنیدم که می‏فرمود: «إنّ أصحاب القآئم شباب لا کهول فیهم إلّا کالکحل فی العین، أوکالملح فی الزاد وأقلّ الزاد الملح»؛ «همانا اصحاب قائم جوان‏اند وهرگز در میان آنها پیرمرد وجود ندارد مگر به مانند سرمه در چشم، یا همانند نمک در توشه، وکمترین توشه نمک است.» (الغیبة، طوسی، ص ۲۸۴ ؛ الغیبة، نعمانی، ص ۳۱۵)
● پرسش: بیشتر یاران حضرت از شرق هستند، چگونه ب عقب‏ماندگی شرق می‏توان بر غرب پیروز شد؟
▪ پاسخ:
ـ اولاً: از طرفی یاران حضرت باید از افراد مسلمان باشند واز طرف دیگر عمده ممالک وزیست‏گاه امت اسلامی در شرق است لذا بیشتر یاران حضرت از شرق هستند.
ـ ثانیاً: حضرت مهدی (ع) از همه نوع پیشرفتی برای رفاه وتکامل انسان‏ها استفاده خواهد کرد ولی نه به دید استقلالی، بلکه از دنیا برای رسیدن به تعالی روحی بهره خواهد گرفت.
ـ ثالثاً: مقصود از عقب افتادگی شرق نسبت به غرب چیست؟ اگر در تکنیک ومسائل دنیوی است که هدف اصلی حضرت تنها تکامل مادّی نیست. واگر مقصود عقب افتادگی شرق در ناحیه عقل وفکر وشعور وپیشرفت فرهنگی است که این مطلب را ما قبول نداریم. چه کسی گفته است که غرب به لحاظ اخلاقی وفرهنگی بر شرق پیشی گرفته است.
● پرسش: کارگزاران دولت حضرت مهدی‏علیه‏السلام چه کسانی هستند؟
▪ پاسخ: در حکومتی که رهبری آن به عهده حضرت مهدی (ع) است، کارگزاران ومسؤولان حکومت او نیز باید از بزرگان ونیکان امت باشند. از این رو در روایات، ترکیب دولت حضرت مهدی (ع) را از پیامبران، جانشینان آنان، تقواپیشگان وصالحان روزگار معرفی می‏کند.
در روایتی می‏خوانیم که حضرت عیسی (ع) به حضرت مهدی (ع) می‏گوید: «همانا من به عنوان وزیر فرستاده شده‏ام نه امیر وفرمانروا».( ملاحم، ابن طاووس، ص ۸۳ ؛ الفتن، ابن حماد، ص ۱۶۰)
همچنین در روایتی آمده است که حضرت عیسی (ع) وزیر حضرت قائم (ع) وپرده‏دار وجانشین آن حضرت است.( غایة المرام، ص ۶۹۷ ؛ حلیة الابرار، ج ۲، ص ۶۲۰)
ونیز در روایتی دیگر آمده است: «...آن گاه عیسی فرود می‏آید ومسئول دریافت اموال حضرت قائم (ع) می‏شود واصحاب کهف نیز در پشت سر او خواهندبود».( همان)
حضرت علی (ع) می‏فرماید: «...سپاهیان در پیشاپیش حضرت مهدی (ع) قرار می‏گیرند وقبیله هَمْدان وزیران او خواهند بود».( عقدالدرر، ص ۹۷)
ونیز در روایتی می‏خوانیم: «مردان الهی با مهدی (ع) همراه هستند، مردانی که به دعوت او پاسخ گفته‏اند واو را یاری می‏کنند. آنان وزیران ودولت‏مردان اویند که بار سنگین مسئولیت‏های حکومت را بر دوش دارند».( وافی، ج ۲، ص ۱۱۴، به نقل از فتوحات مکیه ؛ نورالابصار، ص ۱۸۷)
● پرسش: آیا در میان این همه مسلمان وشیعه ۳۱۳ نفر یار برای حضرت وجود ندارد؟
▪ پاسخ: در پاسخ این سؤال می‏گوییم:
ـ اولاً: در روایات مختلف برای یاران واصحاب خاص حضرت مهدی (ع) صفات وخصوصیات ویژه‏ای ذکر شده که باید در ۳۱۳ نفر موجود باشد، وما به برخی از آن صفات قبلاً اشاره کردیم.
ـ ثانیاً: همان گونه که در جای خود اشاره کرده‏ایم، از مجموعه احادیث استفاده می‏شود که حضرت دو دسته یار ویاور بعد از ظهور دارند: یکی یاوران خاص که ۳۱۳ نفرند ودسته دیگر یاوران عام که ده هزار نفرند وباید این تعداد جمعیت نیز آماده شود.
ـ ثالثاً: فراهم شدن ۳۱۳ نفر از یاران خاص حضرت علت تامّه برای ظهور حضرت نیست، بلکه یکی از شرایط تحقق ظهور است، حضرت با کمک این تعداد افراد حکومت عدل گستر جهانی را پیاده خواهد کرد، امّا اینکه آیا فراهم شدن این تعداد نفر علت تامّه ظهور است؟ خیر، بلکه علل وعوامل وشرایط دیگری از جمله فراهم شدن زمینه لازم ومساعد برای حکومت حضرت نیز لازم است.
منبع : درگاه پاسخگویی به مسایل دینی