برخالها (معماری فراکتالی)

(فرکتال، فراکتال fractals )، ساختار هایی اند که خود را در مقیاس کوچکتر تکرار می کنند. نشان دادن این ساختار ها در قالب نگارین (گرافیکی) گاه اشکال نامنظم، نغز و پیچیده ای را با فرمول های ساده ی ریاضی تولید می کند.
برخالها از سال ۱۹۸۰ به بعد مورد نگرش واقع شده و هندسه نوینی به نام هندسه برخالی را پدید آورده‌اند. افزون بر اهمیت نظری، از این هندسه به عنوان وسیله ای برای الگوبندی پدیده‌های پیچیده استفاده می‌شود.
واژه برخال از دو پاره برَخ و ال ساخته شده است. برخ واژه فارسی برای کسر (fraction ) است و پسوند ال پسوندی به معنای، مرتبط با، است (مانند چنگال: مرتبط یا همشکل با چنگ، کشال یا کشاله ران: مرتبط با کشیده شدن، پوشال: مربوط به پوشاندن، سَنگال و جز اینها).
ویژگی اصلی برخالها تکرار متوالی یک اصل میباشد.
برخلاف برخالهای ریاضی،‌ در بسیاری از موارد قانون حاکم بر ساخته شدن برخال‌های طبیعی برای ما مشخص نیست پس ما نمی‌توانیم به سادگی برخالهای ریاضی، بعد برخالی آنها را بدست آوریم.

سید ضیا حسینی