خیرات انرژی الکتریکی توسط کاربران ایرانی!

دوستی دارم که در دانشگاه کیوتو درس می‌خواند. هفته گذشته که به دیدنش رفته بودم صحبت‌های جالبی درباره شیوه مصرف و قیمت انرژی مطرح می‌کرد. این بنده خدا می‌گفت که در ماه‌های اول حضور در شهر کیوتو حدود ۵۰۰ هزار تومان (به‌پول ایران) صرف پرداخت هزینه‌های آب، برق و گاز کرده است. هزینه تردد در شهر نیز که جای خود دارد. این بندگان خدا پس از قدری تامل در شیوه مصرفی که از ایران با خود برده بودند دریافتند که این‌گونه زندگی کردن همه‌ درد است و رنج. پس به اشکال و انحاء مختلف سعی کردند تا آب، برق و گاز کمتری مصرف و در نهایت توانستند ماهانه معادل ۱۵۰ هزار تومان صرفه‌جویی کنند!
● اینجا ایران است!
بهای انرژی مصرفی در ایران بدون شک بهترین در جهان است. اگر شما نیز ساکن کشور مدرنی مانند ژاپن بودید،‌ تصور نمی‌کنم جرأت می‌کردید کامپیوتر محترم خود را از بام تا شام فقط روشن و به موسیقی گوش کنید. حتم دارم برای بسیاری از دوستان بین شنیدن موسیقی از دستگاه پخش صوت و کامپیوتر تفاوتی وجود ندارد. اما وقتی قیمت برق مصرفی ۷ برابر شود در خواهید یافت که مصرف برق کامپیوتر حدود سه چهار برابر سیستم‌های پخش صوتی است و آن موقع فکری خواهید کرد. حتم دارم!
خوب می‌دانم و خوب می‌دانید که آنقدر انرژی مفت به دستمان رسیده است که متوجه ارزش آن نشده و تا حرکتی، چیزی شکل نگیرد متوجه نمی‌شویم!
این همه حرف درباره تاثیر تکنولوژی‌های جدید در کاهش میزان مصرف انرژی زده و همه ختم به هیچ شده است. البته همه مشکلات تقصیر این ملت بینوا نیست، که فرهنگ‌سازی پدر و مادردار قابل دفاع نیز از سوی دولت‌‌ها انجام شده است.
در ادامه به چند نکته اشاره خواهیم داشت تا کمکی باشد برای تعدیل مصرف انرژی در آینده‌ای محتوم که بهای ‌برق مصرفی هفت هشت برابر خواهد شد!
● تغییر نوع منبع ‌تغذیه!
شاید فکر می‌کنید شوخی می‌کنم، اما شک نکنید که تغییر منبع‌تغذیه سیستم‌ها می‌تواند حداقل ۵۰ درصد در اندازه مصرف برق جناب کامپیوتر شما موثر باشد. راه‌حل این کار استفاده از تکنولوژی Active PFC است. تکنولوژی PFC به‌طور خاص برای کمک به کامپیوترها در تامین صحیح و مطمئن برق موردنیاز ارایه شده است. تکنولوژی Passive PFC که ارزان‌تر و استفاده از آن رواج بیشتری دارد، پس از فشردن کلید (روشن/خاموش) و هنگام آغاز به ‌کار مجموعه، توان ثابتی را برای قطعات الکترونیکی مشخص می‌کند و توان خروجی را در همان مقدار، نگه می‌دارد. استفاده از تکنولوژی PFC موجب عدم تاثیرپذیری سیستم‌ها از نوسانات غیرمعمول جریان برق خواهد شد که البته برای مردمان ایران‌زمین به‌عادتی معمول تبدیل شده است.
تکنولوژی Passive PFC -که عرض کردم با قیمت کمتری قابل ابتیاع است- کارایی بالاتری نسبت به تکنولوژی فرهیخته Active PFC دارد. گونه Active ویژگی منحصربه‌فردی دارد که درباره آن صحبت خواهیم کرد.
▪ و اما Active PFC
تکنولوژی Active PFC که دو سه سالی می‌شود در قالب منبع‌تغذیه (Power Supply) در بازار عرضه شده است می‌تواند در هر لحظه، میزان توان مورد نیاز قطعات الکترونیکی را محاسبه و متناسب با آن رفتار کند!
کامپیوترها در بیشتر مواقع بیکار هستند و عاطل و باطل در حال گشت و گذار، برق مصرف می‌کنند. تکنولوژی Active PFC که رابطه‌ صمیمانه‌ای با مادربرد دارد می‌تواند این مواقع را تشخیص و توان خروجی را به حداقل ممکن کاهش دهد. افت مصرف انرژی و کاهش سه چهار هزار تومانی بهای انرژی ماهانه برای افرادی که از این تکنولوژی استفاده می‌کنند، قطعی است. توجه داشته باشید که پس از آزادسازی قیمت انرژی این عدد ۷ برابر خواهد شد. یادآور می‌شوم که پس از آزادسازی قیمت انرژی، ‌ایران نیز شباهت‌هایی با ژاپن خواهد یافت، ‌البته از لحاظ قیمت انرژی و نه چیز دیگر!
● قطعات دیگر
فکر نکنید که تغییر منبع تغذیه تمامی مشکلات را حل خواهد کرد. تا زمانی‌که مصرف‌کننده‌های بی‌مسؤولیتی مانند پردازنده و کارت‌گرافیکی در دل کامپیوتر جا خوش کرده‌اند و از مادربردهای ارزان‌قیمت استفاده می‌کنند،‌ انتظار معجزه نداشته باشید.
بی‌خود نیست که سازندگان قطعات این همه خود را به در و دیوار می‌زنند تا مصرف پردازنده‌ها را از ۱۳۰ تا ۹۵ و ۶۵ وات کاهش دهند. روی صحبت حقیر با قاطبه مصرف‌کنندگانی است که قیمت دستگاه ایشان زیر خط فقر (۷۰۰ هزار تومان) است. تا اطلاع ثانوی کاری به کار بازی‌دوستان و کاربران حرفه‌ای کامپیوتر ندارم که عده آن‌ها بسیار کمتر از کاربرن عام کامپیوترهاست.
مادربردهای جدید از سیستم‌های مدیریت مصرف انرژی پشتیبانی می‌کنند. هارددیسک‌های جدید نیز بی‌توجه به موضوع مصرف نیستند. می‌ماند درایوهای نوری که با حضور فلش‌ها چندان استفاده نمی‌شوند و اگر از مادربردهای هوشمند و از منبع تغذیه Active PFC کمک بگیرید، توان مصرفی را به حداقل ممکن می‌رسانند. می‌ماند نمایشگرهای CRT که باید برای آن‌ها فکری کرده و در فرصتی مغتنم، جایگزین فوق‌العاده‌ای به نام LCD مهیا سازید. استفاده از چاپگرها و اسکنرها و قطعات دیگر که با رابط USB به کامپیوتر متصل می‌شوند نیز کارآمد خواهند بود. به ‌بیان دیگر سعی کنید دستگاه‌های مختلف به ‌صورت مستقیم به جریان برق وصل نشوند و توان موردنیاز خود را از منبع‌تغذیه ذکر شده دریافت کنند.
● کلام آخر
پیش از خرید دستگاه،‌ تکلیف خود را به روشنی مشخص کنید. برای مثال، اگر فرصت کمی را به بازی‌ها و کار با نرم‌افزارهای گرافیکی اختصاص می‌دهید مادربردهایی را به کار گیرید که سیستم مدیریت مصرف داشته باشند و از چیپ‌ست‌های IGP استفاده کنند. برخی از این چیپ‌ست‌ها از تکنولوژی‌های چند هسته‌ای گرافیکی مانند CrossfireX و Hybrid SLI پشتیبانی و در زمان‌هایی که نیازی به گرافیک سه بعدی وجود ندارد، کارت‌گرافیک اصلی سیستم را از دور خارج می‌کنند. در این حالت معمولا بین ۶۰ تا ۱۵۰ وات در مصرف برق صرفه‌جویی می‌‌شود.
یک نکته را بگویم و ختم کلام؛ که قیمت بالای انرژی، یکی از دلایل توجه روز افزون مردمان مغرب زمین به لپ‌تاپ‌هاست. مصرف لپ‌تاپ‌ها به‌طور معمول یک‌چهارم کامپیوتر معمولی است. تغییر سیاست‌های دولت در زمینه قیمت انرژی می‌تواند توجه به این دستگاه‌های ناب و خوش‌استیل را فزونی بخشد!
درباره تغییر منبع تغذیه خود خوب فکر کنید. قبول دارم که قیمت منبع تغذیه Active PFC دو سه برابر مدل‌های معمولی است، اما ارزش دارد و حتم دارم ضرر نمی‌کنید.
راستی یادم رفت بگویم که هرچه تعداد فن خنک‌ساز در سیستم افزایش یابد، به ‌همان مقدار اختلال و صدای آزاردهنده و مصرف اضافی انرژی به مجموعه تحمیل خواهد شد.

منبع : هفته‌نامه بزرگراه فناوری