خارج شدن دندان از سوکت آلوئول

Avulsion به معنای خارج شدن دندان از سوکت آلوئول (Alveolar Socket)(حفره استخوانی که دندان را دربرگرفته) است که اغلب در اثر حوادث ورزشی، دعوا و یا تصادفات رخ می‌دهد.
این مساله یکی از جدی‌ترین اورژانس‌های دندانپزشکی است. البته اگر به سرعت برای درمان اقدام شود، احتمال بالایی برای حفظ دندان وجود دارد. برای مثال، اغلب اگر دندان در عرض ۱۵ تا ۳۰ دقیقه دوباره در سر جای خود قرار بگیرد، بیش از ۹۰ درصد احتمال برای حفظ بقای دندان وجود دارد. وقتی دندان از دهان خارج می‌شود، اعصاب، عروق خونی و بافت‌های حمایت‌کننده نیز آسیب می‌بینند. اعصاب و عروق خونی نمی‌توانند ترمیم شوند اما اگر دندانپزشک بتواند به سرعت دندان را در جای خود قرار دهد، بافت‌های حمایت‌کننده امکان خوبی برای اتصال دوباره به دندان دارند. وقتی دندانی Avulsed می‌شود، مراجعه به دندانپزشک در اسرع وقت ضروری است. اما در این فاصله برخی اقدامات مورد نیاز است.
شخص باید دندان را از قسمت بالایی و تاج آن بگیرد و از هر گونه تماس با قسمت ریشه خودداری کند. اگر دندان کثیف باشد می‌توان دندان را برای چند ثانیه زیر شیرآب نگه‌داشت اما نباید با مسواک یا هر وسیله دیگری روی سطح دندان کشید، چون به سادگی آسیب می‌بیند. وقتی دندان‌ها تمیز شدند می‌توان دندان را میان لثه و گونه قرار داد. در صورت امکان قرار دادن دندان در جای خود، داخل حفره آلوئول ترجیح دارد.
روش دیگر، نگهداری دندان داخل یک ماده نگه‌دارنده یا حامل است که بهترین انتخاب HBSS یا Hank&#۰۳۹;s Balanced Salt Solution است. این محلول با سلول‌های لیگامان پریودنتال سازگار بوده و می‌تواند این سلول‌ها را تا ۲۴ ساعت زنده نگه دارد، چون هم pH و هم اسمولاریته آن ایده‌آل است. در صورتی که محلول HBSS در دسترس نباشد، بهترین انتخاب بعدی، شیر سرد، بزاق یا سالین است که البته هر کدام محدودیت‌های خود را دارند.
غوطه‌ورسازی دندان در بزاق برای بیش از یکی دو ساعت می‌تواند آسیب‌رسان باشد (احتمال انتقال عفونت از طریق بزاق وجود دارد). مهم‌ترین مساله مرطوب ماندن دندان است. اگر هیچ ماده دیگری یافت نشد، آب هم می‌تواند سودمند باشد.
دندانپزشک دندان‌ها را پس از شستن، سر جای خود قرار می‌دهد. سپس دندان را به دندان‌های مجاور Splint می‌کند (متصل کردن دندان‌های مجاور هم از طریق کامپوزیت رزین یا سیستم ارتودنسی به منظور ثابت کردن آنها). Splint کردن به دندان کمک می‌کند تا بتواند ترمیم یابد.

منبع : هفته نامه سپید