انقلاب هندی

سال آینده، هند شاهد انقلابی در صنعت خودرو خواهد بود. این انقلاب با تولید خودرویی به قیمت بسیار ارزان رخ می‌دهد که صنعت خودروسازی جهان را نیز تحت‌تاثیر قرار خواهد داد. شرکت خودروسازی تاتا در هند، خودرویی تولید می‌کند که اغلب تولیدکنندگان همواره خواستار آن بوده‌اند. این انقلاب هندی با تولید خودرویی به قیمت ۲۵۰۰ دلار رخ می‌دهد.
خودرویی که به نیاز بسیاری از اقشار متوسط این کشور پاسخ خواهد داد. این خودرو در بازاری تولید می‌شود که بزرگترین خودروسازان جهان (شرکت‌های مهم ژاپن، فرانسه، آلمان و امریکا) در حال تولید خودرو در آن هستند. بازار هند، بازاری روبه رشد است که علت آن، وجود جمعیت بالای میانسال در این کشور است. طبقه متوسط در این کشور رو به افزایش بوده و براساس آمار منتشر شده، از سال آینده میلادی، چین را به عنوان بزرگترین بازار خودرو پشت سر می‌گذارد.
این رویداد براساس آمار منتشره از سوی نهادهای بین‌المللی خدمات پیش‌بینی صنعت خودرو رخ خواهد داد. برای بهره‌برداری از این فرصت، تولیدکنندگان بزرگ خارجی و داخلی رنگارنگی که در بازار هند حضور دارند، در تلاشند تا با تولید خودروهای کوچک و ارزان، به نیاز بازار پاسخ دهند.
این تلاش، به رقابت میان تولیدکنندگان جهانی خودرو منجر شده تا به روش‌های تولید جدید روی آورده و هزینه تولید را کاهش دهند.
«جادیش خاطر»، مدیرعامل شرکت موراتی/ سوزوکی، در این باره می‌گوید: «اگر از یک میلیارد هندی بپرسید، ۹۹ درصد می‌گویند خودرو می‌خواهند، ولی سئوال اساسی این است که چه تعدادی از آنها توان خرید دارند؟» تا سالها، تولیدکنندگان خودرو به این مسئله توجهی نداشته و تنها برخی به این امر توجه می‌کردند بازار خودروی ارزان‌قیمت هند در اختیار هیوندای هند، تاتا و موراتی سوزوکی است. موراتی/ سوزوکی که از اتحاد شرکت موراتی هند و سوزوکی ژاپن تشکیل شده است امروز افزون بر ۵۰ درصد از بازار خودروی این کشور را در اختیار دارد. این شرکت، خودرویی تولید می‌کند که در حال حاضر،ارزان‌ترین خودروی بازار هند است و حدود ۵ هزار دلار ارزش دارد.
مسئله‌ای که باید به آن توجه کرد این است که بازار هند با بازارهای بسیار بزرگ یا با رشد آرام در دیگر کشورها از جمله امریکا، اروپا یا بازار در حال رشد سریع چین متفاوت است. در این بازار، همه به دنبال خودرویی کوچک و ارزان هستند ولی با ۴ در نه ۲ در.
دلیل این امر آن است که تعداد خانواده در هند رو به رشد است. در عین حال، در این بازار افراد طبقات بالا نیز متقاضی خودروهای بزرگ و لوکس هستند و انواعی از خودرو مانند مرسدس بنز را وارد و خریداری می‌کنند. پیش‌بینی می‌شود که بازار آینده این‌گونه خودروها نیز پررونق باشد.
موسسه CSM که کارش پیش‌بینی آینده بازار خودرو براساس شرایط بازار در جهان است، چندی پیش اعلام کرد، تا سال ۲۰۱۳ در حالی که بازار خودروی هند هر سال ۵/۱۴ درصد رشد خواهد داشت، چین رشد ۸ درصدی را تجربه می‌کند. برغم رشد بالاتر تقاضا در بازار خودروی هند در این سال، براساس پیش‌بینی این موسسه در چین ۸/۱۰ میلیون خودرو خریداری می شود، ولی در هند ۸/۳ میلیون. با این وجود، این موسسه پژوهشی پیش‌بینی می‌کند با توجه به وجود تولیدکنندگان فراوان داخلی و خارجی در چین، آینده بازار هند برای تولیدکنندگان خودرو پرجاذبه‌تر است.
اگر تولیدکنندگان خودرو بتوانند در هند خودروی ارزان تولید کنند می‌توانند تولید خود را به دیگر بازارهای در حال رشد مانند آسیای جنوب شرقی، آفریقا و خاورمیانه نیز صادر کنند. البته نخست باید بازار هند را تسخیر کنند و سپس به بازارهای دیگر بیندیشند.
«آ.تی.کارنی» مدیر یک موسسه مشاور مدیریت بین‌المللی می‌گوید: «عرضه یک خودرو با قیمت ۳ هزار دلار در بازار هند تا سال ۲۰۲۰، حدود ۳۰۰ میلیون نفر خریدار خواهد داشت.» البته در مورد چین هم پیش‌بینی‌های مشابهی وجود داشت و به همین دلیل ممکن است تحولات اقتصادی و سیاسی در این پیش‌بینی تغییراتی به وجود آورد. به اعتقاد «شوچیت باگا» یک صاحب خودرو در هند، قیمت مهم‌ترین عامل در بازار است.
وی که کارمند منابع انسانی است و سالانه ۹۵۰۰ دلار درآمد دارد، می‌افزاید: «برای خرید خودرو ۶ هزار دلار پرداخته‌ام و پول بیشتری نمی‌توانم برای خرید خودرو اختصاص دهم تا خودرو بزرگتری خریداری کنم.» مشابه او، دیگر متقاضیان خرید خودرو در بازار هند، هدف تولیدکنندگان هستند. براساس آمار موجود حدود ۶۵ میلیون مرد هندی در حال حاضر صاحب موتورسیکلت هستند.
این صاحبان موتور، اغلب در خیابان‌های این کشور به همراه همسر یا کودکان خود به این طرف و آن طرف می‌روند. در چنین شرایطی، «راوی کانت» مدیرعامل تاتا موتور که قرار است خودروی ارزان‌قیمت ۲۵۰۰ دلاری را به بازار هند عرضه کند، می‌گوید: «عرضه خودروی ارزان‌قیمت، تحولی بزرگ و تعبیری رویایی است که برای مردم هند دست‌یافتنی به نظر نمی‌رسد».
● نگرانی‌های زیست‌محیطی
عرضه خودروی ارزان با توجه به متقاضیان فراوانی که برای آن پیش‌بینی می‌شود، نگرانی‌هایی را در مورد آلودگی هوا و افزایش راهبندان در خیابان‌های شهرهای بزرگ هند به وجود آورده است. به گفته «آمونیتا رویچودری» مدیر مرکز علم و محیط‌زیست دهلی، در حال حاضر ۶۰ درصد از شهرهای بزرگ هند با مشکل آلودگی هوا مواجه بوده و در شرایط بحرانی قرار دارند.
علاوه بر این، خودروهای تولید داخلی از شرایط ایمنی کامل برخوردار نیستند. وی می‌افزاید: «به گفته مدیران شرکت‌های تولیدکننده، خودروهایی که آنان تولید می‌کنند با استانداردهای کشورهایی که محصولات آنان عرضه می‌شود، ساخته خواهند شد.» برغم این ادعا، وی عقیده دارد که تولیدات این خودروسازان در هند از معیارهای ایمنی لازم از جمله آزمایش ایمنی بدنه در مقابل حوادث رانندگی، کیسه هوا و تجهیزات ضدقفل ترمز برخوردار نیست.
به همین دلیل، منتقدان این سیاست در صنعت خودروی هند با اشاره به اینکه در حال حاضر میزان حوادث رانندگی و تلفات در این کشور بالاست، تاکید دارند که با عرضه خودروهای ارزان، تعداد حوادث رانندگی و تلفات نیز افزوده می‌شود و بی‌شک کسانی که خودروهای ارزان سوار هستند، بیش از همه در معرض این حوادث خواهند بود.
برخی بر این باورند که روند تقاضا در هند، متفاوت با امریکای شمالی و اروپاست. در این بازارها، به خودروهای بزرگ و سریع تمایل دارند و این مانع از عرضه خودروهای ارزان به این مناطق می‌شود. با وجود این پیش‌بینی‌ها، برخی دست‌اندرکاران بازار خودرو عقیده دارند تا سال ۲۰۱۰ در سراسر جهان، ۱۳ درصد بازار در اختیار خودروهایی با سقف قیمتی ۹۸۰۰ دلار است.
این به معنای تقاضای ۱۰ میلیون خودرو با قیمت یاد شده در سال است. به اعتقاد تولیدکنندگان خودرو، در چنین بازاری که آینده صنعت خودرو با آن روبه‌رو است، باید خلاقیت، ابداع و محصولات استثنایی عرضه کرد. از این رو، کافی نیست که انواع خودروهای تولیدی موجود را کمی کوچک و ارزان کرده و به بازار عرضه کرد.
● استراتژی‌های متصور در یادداشت
▪ کاهش هزینه تولید با به‌کارگیری روش‌های جدید تولید
▪ بخش‌بندی بازار و شناسایی بازارهای هدف بالقوه
▪ توجه به مسایل زیست‌محیطی، ایمنی و ... با توجه به بازار عرضه محصولات
▪ ارائه محصولات استثنایی با به‌کارگیری خلاقیت و نوآوری‌های خاص برای ورود و تسخیر بازارهای بالقوه آینده

نویسنده : علی فلاح‌حسینی

منبع : ماهنامه صنعت خودرو