بدون رقیب پیروز میدان شدن

سال ها از زمان ورود تکنولوژی ارتباطی تلفن همراه به کشورمان سپری شده است و این در حالی است که هنوز مشترکان این وسیله به دلایل بسیاری همچون نبود زیرساخت های لازم نتوانسته اند از مزایای بسیار این وسیله ارتباطی که در اکثر کشورها به نوعی همه گیر شده است استفاده کنند و در همین خدمات اندک همچون ارتباط ساده تلفنی و رد و بدل کردن ساده پیام های کوتاه متنی نیز شاهد آن هستیم که مشترکین با مشکلات بسیاری روبه رو هستند و در چنین فضایی اپراتوری پا به میدان می گذارد و خدماتی را که تاکنون مشترکان تنها در فیلم ها یا سفرهای خود به خارج از کشور مشاهده کرده بودند در اختیار کاربران خود قرار می دهد تا بلکه رویای دستیابی به دیگر مزایای تلفن همراه نیز برای کاربران ایرانی به واقعیت نزدیک شود؛ واقعیتی که لمس آن بیشتر از چند ماه امکان پذیر نشد. اینک در خبرها می خوانیم در حالی که بیش از هشت ماه از زمان قطع سرویس MMSمشترکان تلفن همراه به منظور تدوین آیین نامه استفاده از این سرویس می گذرد، منابع آگاه از ابلاغ آیین نامه سرویس MMS طی چند روز آینده خبر می دهند.
● اینترنت از آن شماست
هنگام حرکت و بدون هیچ زحمتی می توانید به شبکه جهانی اینترنت متصل باشید. تنها چیزی که نیاز دارید، یک گوشی با قابلیت GPRS است؛ سرویسی که از طریق آن شما همیشه و همه جا آنلاین بوده و می توانید از اینترنت استفاده کنید. شما می توانید از طریق لپ تاپ، رایانه دستی (PDA) یا مرورگر WAP روی گوشی خود در کمترین زمان به اینترنت متصل شوید و به نوعی اینترنت همه جا بر سر انگشتان شما جاری است و دیگر محدود به دفتر کار، میز و کامپیوترتان نخواهد بود چرا که به طور دائمی به اینترنت متصل هستید و صرفاً برای ارسال و دریافت اطلاعات هزینه پرداخت می کنید، بنابراین نگران هزینه آنلاین بودن خود نباشید چون صرفاً زمانی که داده یی ارسال یا دریافت کرده باشید هزینه به حساب شما منظور می شود و شما برای متصل ماندن به شبکه جهانی هزینه یی نمی پردازید و در یک کلام می توان گفت اینترنت از آن شماست.
این تبلیغات و تبلیغاتی از این دست در ماه های پایانی سال ۸۵ از سوی اپراتور دوم برای بهره برداری از خدمات اینترنتی تلفن همراه بود که رفته رفته به اوج خود می رسید؛ همان خدماتی که سال هاست در اکثر کشورها به نوعی همه گیر شده است اما در کشور ما پس از گذشت مدت زمانی از ورود تلفن همراه، هنوز به عنوان یک بستر ارتباطی ناقص در اختیار مشترکان قرار گرفته است اما این اپراتور می خواست طلسم چندین ساله را بشکند و عاقبت این سرویس را در پنجم اسفند به طور رسمی در اختیار کلیه مشترکان خود قرار داد و برای تبلیغات بیشتر، بهره برداری از این امکانات را تا ۱۵ فروردین برای کلیه مشترکان خود رایگان اعلام کرد.
دسترسی به اینترنت از طریق تلفن همراه حتی به صورت ناقص برای اکثر کاربران خصوصاً قشر جوان بسیار جذاب بود تا آنجا که در تعطیلات نوروز به یکباره خرید سیم کارت های دائمی و اعتباری این اپراتور رشد صعودی پیدا می کند چرا که به نوعی اکثریت تمایل داشتند به وسیله این اپراتور بتوانند خدماتی چون اتصال به اینترنت و ارسال تصاویر از طریق تلفن همراه را مورد آزمایش قرار دهند. در این میان عده یی از اتصال ناقص و وعده های نه چندان واقعی اپراتور شاکی بودند و در مقابل عده اندکی نیز از اتصال راحت و سرعت دسترسی به اینترنت از طریق این اپراتور اظهار رضایت می کردند و در این میان زمزمه دسترسی به تمامی سایت های خبری بدون اعمال فیلترینگ جاری در فضای وب نیز در میان بود.
عرضه سرویس GPRS زمانی برای مشترکان اپراتور دوم فراهم شده بود که مشترکان این اپراتور در مقابل اپراتور اول رقم بسیار ناچیزی را در برمی گرفت و این در حالی بود که وعده راه اندازی این سرویس از سوی اپراتور اول بارها مطرح شده بود اما به دلایلی هر بار راه اندازی آن به زمان دیگری موکول می شد و به عبارتی باید گفت گویا در میان گفته های مسوولان مخابراتی به نوعی تناقض هایی نیز به چشم می خورد. به عنوان نمونه می توان به گفته وحید صدوقی مدیرعامل شرکت ارتباطات سیار اشاره کرد که در اولین نشست مطبوعاتی خود درباره وضعیت شبکه های نسل µ/² تلفن همراه گفته بود؛ برای سال ۸۵ برای ۲۰ هزار مشترک در تهران، استفاده از این شبکه در نظر گرفته شده است که در ابتدا در منطقه خاصی بهره برداری از آن را خواهیم داشت. اما صدوقی چندی بعد در یک نشست دیگر اعلام کرده بود که در زمینه GPRS امیدواریم تا پایان امسال (سال ۸۵) بتوانیم این سرویس را به حداقل تا پنج هزار مشترک ارائه دهیم و در آخرین اظهار نظر نیز وعده عملیاتی شدن سرویس GPRS را به شهریورماه سال جاری موکول کرده بود اما همان زمان وزیر ارتباطات نیز در این خصوص گفته بود قسمت اعظم تجهیزات مربوط به ایجاد شبکه نسل µ/² تلفن همراه خریداری شده و به احتمال زیاد، تا پایان سال جاری (سال ۸۵) نسل
µ/² را ارائه کرده و به صورت عملیاتی در سال ۸۶ اجرایی می کنیم.
به گفته وی با راه اندازی نسل µ/² تلفن همراه از بسیاری قابلیت های این سیستم نمی توان استفاده کرد و مشکلاتی در زیرساخت ارتباطی کشور وجود دارد که ارسال دیتا از طریق تلفن همراه را امکان پذیر نخواهد کرد. بنابراین ما در حال ایجاد سیستم کامل و جامعی هستیم که مشتری داشته باشد اما اگر هم اکنون نسل µ/² تلفن همراه ارائه شود، مشتری زیادی نخواهد داشت، به همین دلیل اجرای این تکنولوژی در سال ۸۶ خواهد بود.
سلیمانی همچنین با بیان اینکه این سیستم به صورت مرحله یی در حال انجام است، پیش بینی کرده بود که نسل µ/² تلفن همراه در مرحله اول حدود دو میلیون مشترک را دربر خواهد گرفت. این در حالی است که وفا غفاریان رئیس هیات مدیره شرکت مخابرات ایران در سال گذشته و در پاسخ به این پرسش که آیا GPRS برای سال ۸۵ آماده بهره برداری خواهد شد، گفته بود؛ در شرایط فعلی تنها یک پایلوت بسیار کوچک از سیستم GPRS در منطقه محدود و تنها برای تست زدن از بعد فنی مورد آزمایش قرار خواهد گرفت و این مساله به معنای بهره برداری GPRS به عنوان یک سرویس عملیاتی نخواهد بود و همان طور که قبلاً وزیر هم گفته بود، سرویس عملیاتی این سیستم که شامل MMS و اینترنت است، مستلزم گسترش تجهیزات و زیرساخت های آن در سطح وسیعی از کشور است.
غفاریان همچنین خاطرنشان کرده بود؛ GPRS امسال کاربرد عملی برای مشترکان نخواهد داشت و تنها آزمایش کاربرد فنی و اندازه گیری برای سنجش اینترنت سریع روی تلفن همراه در تهران است و به طور طبیعی زمانی که این زیرساخت ها آماده شود، برای کاربری مشترکان اعلام خواهد شد و بالاخره اینکه غفاریان در آخرین اظهار نظر خود در این خصوص اعلام کرد که طراحی کلی سرویس GPRS شبکه اپراتور اول تلفن همراه انجام شده اما با این حال بعید می دانم که این سرویس طی سال جاری (سال ۸۶) به مرحله عملیاتی برسد.
در چنین فضایی که اپراتور اول به نوعی در میدان رقابت از رقیب خود برای عرضه خدمات عقب مانده بود، زمزمه هایی دال بر محدود کردن سرویس GPRS و فیلتر MMS اپراتور دوم به گوش می رسید؛ زمزمه هایی که عاقبت با درج اطلاعیه شورای انقلاب فرهنگی روی خبرگزاری ها به نوعی به واقعیت نزدیک شد. در این اطلاعیه آمده بود؛ «مصوبه یی در هیات نظارت بر اجرای مقررات و ضوابط شبکه های اطلاع رسانی رایانه یی و بنا بر درخواست وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات صورت گرفت که در این جلسه پس از ارائه گزارش کارشناسان وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مقرر شد این وزارتخانه به منظور جلوگیری از تبادل داده ها و اطلاعات مغایر با قانون، شرع و اخلاق عمومی در سیستم MMS دستورالعمل کنترل آنها را صادر کند. این اطلاعیه می افزاید؛ «دستورالعمل تهیه سخت افزار، نرم افزار، تجهیزات لازم و سایر سازوکارهای مقتضی برای صیانت از فضای شبکه های اطلاع رسانی را به شرکت های طرف قرارداد اعلام کرده است تا پس از فراهم آوردن تمهیدات لازم و تایید وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، سرویس MMS ایجاد و فعال شود.»
بعد از ابلاغیه شورای عالی انقلاب فرهنگی عاقبت بنا بر دستوری از سوی سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی سرویس نوپای MMS اپراتور دوم مسدود شد تا به نوعی تساوی میان دو رقیب به وجود آید هر چند توجه به این نکته ضروری است که باز هم اپراتور دوم به علت ارائه خدمات اینترنت تلفن همراه از رقیب خود پیشی گرفته بود.
بیش از هشت ماه از زمان قطع سرویس MMS اپراتور دوم سپری شده و این اتفاق زمانی رخ داده است که از سوی مسوولان مخابرات بارها عنوان شده بود در آینده یی نزدیک این شرکت برای مشترکان خود سرویس اینترنت تلفن همراه GPRS را راه اندازی خواهد کرد؛ وعده یی که با گذشت مدت زمانی طولانی هنوز عملی نشده است. این تعلل تا آنجا پیش رفته است که حتی خبرگزاری های همسو با دولت نیز شرکت ارتباطات سیار را زیر سوال برده اند تا آنجا که خبرگزاری فارس در یکی از مطالب انتقادی خود می نویسد؛ «طی آبان ماه جاری وحید صدوقی مدیرعامل شرکت ارتباطات سیار ایران در گفت وگو با فارس از ارائه سرویس GPRS یا خدمات اینترنتی روی تلفن همراه تا بهمن ماه خبر داده بود. وی گفته بود بر اساس قرارداد مخابرات با شرکت صاایران و طبق برنامه ریزی انجام شده در مرحله نخست یعنی بهمن ماه امسال خدمات GPRS روی تلفن همراه مشترکان تهران ارائه می شود. شهر تهران به عنوان پایلوت اجرای سرویس GPRS همراه اول در نظر گرفته شده و قرار بود تا پایان امسال به تمام استان های کشور این سرویس عرضه شود، بهمن ماه نیز به اتمام رسید ولی این سرویس روی سیم کارت های همراه اول ظاهر نشد.»
به هرحال در چنین فضایی که اکثریت به نوعی از تاخیر ارائه این خدمات از سوی اپراتور اول اظهار نارضایتی می کردند، یک منبع آگاه در گفت وگو با یکی از خبرگزاری ها اعلام کرده بود که آیین نامه سرویس MMS تدوین شده توسط سازمان تنظیم مقررات به تایید مراجع و ارگان های ذی صلاح رسیده و در چند روز آینده مراحل نهایی ابلاغ این آیین نامه قطعی خواهد شد. در این خصوص بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که یکی از انگیزه های وزارت ارتباطات برای ارائه پیشنهاد به شورای عالی انقلاب فرهنگی، فراهم کردن فرصت کافی برای اپراتور اول بود تا بدون هیچ شتابی زمینه های ارائه خدمات GPRS و MMS از طریق شبکه خود را آماده کند و این آیین نامه زمانی به نتیجه خواهد رسید که اپراتور اول تلفن همراه امکان ارائه عمومی این سرویس را به مشترکان خود پیدا کند تا بتواند باز هم سهم بیشتری از این بازار پردرآمد را بدون حضور رقیب به دست آورد.

مینو مومنی

منبع : روزنامه اعتماد