نگاهی به برنامه توسعه فرودگاه‌ها (AIP) در کشور آمریکا

زیرساخت‌های حمل و نقل همواره جز بخش‌هایی بوده‌اند كه نیازمند حمایت و پشتیبانی دولت‌ها بوده‌اند. این زیرساخت‌ها به علت آنكه بطور مستقیم در سودآوری بنگاه‌های تجاری نقشی ندارند، بنگاه‌های تجاری علاقه‌ای به توسعه آن‌ها ندارند هرچند كه این زیرساخت‌ها یكی از مهمترین نیازهای توسعه اقتصادی و صنعتی هر كشوری می‌باشند.
بنابراین لزوم دست داشتن دولت در توسعه این زیرساخت‌ها ضروری به نظر می‌رسد. در كشور ما نیز تمام زیرساخت‌های حمل و نقل اعم از حمل و نقل هوایی، زمینی و دریایی توسط دولت پشتیبانی می‌شوند. با توجه به سیاست‌های عدم تمركز و كاهش حجم دولت در كشور ما، دولت به سمت كاهش تصدی‌گری در تمام امور پیش می‌رود. اما به هر حال نباید از اهداف ملی و نیازها و اولویت‌های كشور در توسعه این زیرساخت‌ها غافل شد و راهكاری برای دستیابی به اهداف نیز در نظر گرفت.
آنچه در این میان اهمیت دارد، استفاده از سیاست‌‌ها و قوانینی است كه بتوان این بخش‌ها را به سمت برنامه‌های مورد نظر در جهت تحقق اهداف كشور سوق داد. فرودگاه‌های كشور ما با مشكلات زیادی روبرو هستند و حمایت از این بخش مانند بخش جاده‌ای، ریلی و دریایی ضروری است، اما برنامه حمایت از فرودگاه‌های كشور باید هدفمند و دارای ساختاری مشخص برای بهبود عملكرد و افزایش سطح امنیت و ایمنی پروازها باشد.
حمایت‌های بدون جهت می‌تواند ضمن اتلاف منابع كشور، حداقل اهداف كشور در زمینه توسعه فرودگاه‌ها را نیز تامین ننماید. در ادامه برنامه توسعه فرودگاه‌ها در كشور آمریكا را بطور خلاصه بررسی می‌نماییم.
● برنامه توسعه فرودگاه‌ها چیست ؟
برنامه توسعه فرودگاه‌ها (AIP) كمك هزینه‌ای را به بخش دولتی یا در بعضی موارد خاص به بخش خصوصی برای برنامه‌ریزی و توسعه استفاده‌های عمومی فرودگاه‌ها اختصاص می‌دهد كه این كمك هزینه در برنامه ملی سیستم فرودگاهی یكپارچه[۱] (NPIAS) در نظر گرفته شده است.
● کمک هزینه‌ها چه مقدار از هزینه‌های پروژه را پوشش می‌دهد؟
این کمک هزینه‌ها برای فرودگاه‌های هاب اصلی[۲] بزرگ و متوسط، درصد هزینه‌های مطلوب (یادرصد از پیاده‌سازی برنامه آلودگی صوتی) می‌باشد. این کمک هزینه‌ها برای فرودگاه‌های اصلی کوچک، فرودگاه‌های کمکی و فرودگاه‌های هوانوردی عمومی، درصد هزینه‌های مطلوب را شامل می‌شود.
● چه فرودگاه‌هایی واجد شرایط هستند؟
كمك هزینه برنامه توسعه فرودگاه‌ها (AIP) برای برنامه‌ریزی، توسعه، یا پروژه‌های كاهش آلودگی صوتی در مورد فرودگاه‌هایی است كه قابل استفاده برای عموم باشد. (همچنین شامل فرودگاه‌های هلیکوپتر و پایگاه‌های هواپیما‌های دریایی). فرودگاه‌های‌ قابل استفاده برای عموم برای استفاده از این كمك هزینه‌ها باید شرایط زیر را نیز دارا باشند.
۱) دارایی دولتی باشند
۲) دارایی شخصی باشند و توسط هواپیمایی كشوری (FAA) به عنوان یك فرودگاه كمكی انتخاب شده باشند
۳) دارایی شخصی باشند و خدمات برنامه‌ریزی شده داشته و حداقل پرواز در سال داشته باشند.
بعلاوه، برای دریافت کمک هزینه لازم است تا فرودگاه جز برنامه ملی سیستم فرودگاهی یکپارچه(NPIAS) باشد. برنامه ملی سیستم فرودگاهی یکپارچه که هر دو سال یک‌بار آماده و چاپ می‌شود، فرودگاه‌های قابل استفاده عموم را كه برای حمل و نقل عمومی مهم بوده و به رفع نیازهای هوانوردی تجاری، دفاع ملی و خدمات پستی كمك می‌كنند را مشخص می‌نماید.
دریافت‌کننده‌های کمک‌هزینه‌های مالی، این كمك‌ها را به عنوان حمایت مالی ذكر می‌كنند. دولت به عنوان حامی اختیاراتی در وضع دستورالعمل‌ها و استفاده از اقلام سرمایه‌ای برای توسعه و بهبود فرودگاه در زمینه ایمنی، ظرفیت و كاهش آلودگی صوتی خواهد داشت كه مطابق توافق کمک هزینه‌های مالی خواهد بود.
● چه نوع پروژه‌هایی واجد شرایط هستند؟
پروژه‌های واجد شرایط آن دسته از پروژه‌هایی هستند كه شامل بهبود در امور مربوط به افزایش ایمنی، ظرفیت، امنیت، و نگرانی‌های محیطی فرودگاه می‌شوند. بطور کلی می‌توان از سرمایه‌گذاری برنامه توسعه فرودگاه‌ها در بیشتر بخش‌های بهبود سرمایه‌های فرودگاه یا تعمیرات فرودگاهی استفاده نمود البته این برنامه شامل پایانه‌های فرودگاهی، آشیانه‌های هواپیما و موارد غیرمرتبط با توسعه هوانوردی نمی‌شود.
انواع خدمات حرفه‌ای که برای پروژه‌های واجد شرایط ضروری هستند (مانند: برنامه‌ریزی، پیمایش و طراحی) قابل قبول هستند. به عنوان مثال می‌توان نگهداری پوشش باند پرواز، مسیرهای فرعی و سطح فرودگاه را نام برد. البته مقدار تقاضای هوانوردی در فرودگاه باید انجام پروژه‌ها را توجیه نماید.
پروژه‌هایی برای عملیات‌های فرودگاهی و بهبود درآمدزایی برای دریافت هزینه قابل قبول نیستند. هزینه‌های عملیاتی مانند حقوق‌ها، خدمات تعمیر و نگهداری، تجهیزات و تداركات برای دریافت این كمك هزینه‌ها قابل قبول نیستند.
جدول زیر مثال‌هایی را برای پروژه‌های قابل قبول و غیرقابل قبول ذكر می‌كند. البته این لیست جامع نیست.
از موارد دیگری كه در این زمینه می‌توان نام برد تایید برنامه‌های توسعه فرودگاه توسط هواپیمایی كشوری و عدم تاخیر در پروژه‌های درخواستی را می‌توان نام برد.
● تاریخچه برنامه
این برنامه ادامه برنامه كمك‌های دولتی به فرودگاه بعد از پایان جنگ جهانی دوم می‌باشد. پس از آن در سال ۱۹۷۰ برنامه جامعی برای توسعه فرودگاه‌ها تصویب شد كه تا سال ۱۹۸۱ ادامه داشت و مبلغ ۴.۵ میلیارد دلار را در قالب ۸۸۰۰ برنامه به فرودگاه‌ها اعطا كرد. برنامه فعلی در سال ۱۹۸۲ به تصویب رسید و تاكنون ادامه دارد. منابع مالی این برنامه از پرداخت استفاده‌ كنندگان، مالیات سوخت و منابع درآمدی مشابه تامین می‌شود.

منبع : پایگاه صنعت و فن آوری هوافضا