چاره‌ای به‌جز خروج از انفعال سازمان نیست

حفظ و پیگیری عملکردهای مثبتی که در دوره‌های قبلی انجام گرفته است و آسیب‌شناسی عملکرد دوره‌های قبلی و تلاش در جهت برطرف کردن نقاط ضعف، دو محور اصلی فعالیت‌هایی است که باید در اولویت‌های دوره بعدی نظام پزشکی قرار گیرد...
علیرغم تلاش‌های عزیزان در دوره‌های قبلی، نظام‌پزشکی هنوز از چالش‌های جدی رنج می‌برد که در رأس آنها روند رو به گسترش خدشه‌دار شدن جایگاه جامعه پزشکی در کشور است که باید با آسیب‌شناسی و برنامه‌ریزی و اقدامات مناسب و موثر آن را ترمیم و بهبود بخشید. مساله بعدی هم حالت انفعال نظام‌پزشکی در مقابل بسیاری از تحولات کشور که روی سلامت جامعه موثرند، می‌باشد که باید به حالت فعال، موثر و سازنده تبدیل گردد.
امروزه صحنه‌ای کاذب و مصنوعی به وجود آمده که دستگاه‌های دولتی در مقابل عدم اجرای درست قانون در زمینه‌های مختلف از جمله تعیین سرانه واقعی، افزایش بهره‌وری بخش دولتی و استفاده موثرتر از توان حداکثری کادر جامعه پزشکی در این بخش، تمام گرفتاری‌ها را به گردن پزشکان یا نظام‌پزشکی و مراکز دیگر می‌اندازند و در مقابل نظام‌پزشکی هم به تقابل افتاده و به جای آنکه ضعف‌ها و آسیب‌های واقعی را شناسایی کرده و حقوق بیمار و مردم و جامعه پزشکی را هر کدام به درستی روشن نماید و فعالانه در صحنه تعامل موثر و سازنده با سایر دستگاه‌ها از این حقوق دفاع کند، بخش دولتی را مورد اتهام قرار می‌دهد.
در نتیجه آن‌که زورش بیشتر است می‌بینیم که برتر بوده و حرفش را در صدا و سیما، در پیشنهادات قانونی و بخش‌نامه‌ها و ابزارهای قانونی اعمال می‌نماید و آن‌که ضرر می‌کند اول مردم و بیماران ضعیف و بعد جامعه پزشکی است که رنج می‌برد. همه مسایل نظام‌پزشکی هم تعرفه نیست.
همچنین تهدیدات سلامتی مردم هم فقط تعرفه‌ها نیست، بلکه تصمیم‌سازی‌ها و هدفمند کردن یارانه که نظام پزشکی باید فعال‌تر وارد صحنه شود و میزان اثرات این طرح بر سلامتی جامعه را بررسی کند و نسبت به آن واکنش کارشناسانه نشان دهد و کورکورانه وارد یک تحول جدید که نمی‌دانیم بر سرنوشت سلامت جامعه چه اثری خواهد داشت مثبت یا منفی، نشویم و باید نظام‌پزشکی نظر داشته باشد در تصمیم‌سازی‌ها در دولت و مجلس حضور فعال‌تر داشته باشد.
اولویت‌ دیگر آسیب‌شناسی در مورد کم‌انگیزگی و بی‌اعتمادی جامعه پزشکی است که کار گروه فعال‌تری باید تشکیل و با اقدامات عملی و سازنده به رفع آن همت گماشت.
چالش بعدی ضرورت تعامل موثر و سازنده با وزارتخانه بهداشت، رفاه، اقتصاد و قوه قضاییه و سایر دستگاه‌هایی است که در قانون نظام‌پزشکی و سایر قوانین پیش‌بینی شده است.
از اولویت‌های مهم دیگر دفاع پررنگ‌تر نظام پزشکی از بیماران و حقوق مردم در عرصه‌ها‌ی مختلف سلامت در جامعه است. دوره بعدی باید اصلاح و اقدام قانونی در رابطه با جامعه پزشکی در درون واحدهای تخصصی در نظام‌پزشکی رخ دهد، یعنی مسایل قضایی- حقوقی و غیره می‌تواند با تعامل بهتر با دستگاه‌ها در محیط تخصصی و بدون پرداخت هزینه‌های مصرفی بیشتر رخ دهد.
فرهنگ‌سازی و رفع ذهنیت منفی جامعه نسبت به جامعه پزشکی ایران که اکثریت قاطع آنها از زحمت‌کشان آگاه بوده و در زیر خط فقر زندگی می‌کنند از اولویت‌های جدی است. تقویت ارتباط با تک‌تک اعضای جامعه‌پزشکی و مشارکت دادن‌ آنها در تصمیم‌سازی‌ها و تصمیم‌گیری‌ها از اهمیت فراوانی برخوردار است. باید به گونه‌ای رفتار شود که در دوره بعدی مردم احساس کنند این نهاد مرکز اصلی دفاع از حقوق مردم و بیماران از یک طرف و مدافع جامعه‌پزشکی مسوول و متعهد از سوی دیگر می‌باشد.
اقدام مهم بعدی نظام پزشکی باید این باشد که کل جامعه پزشکی از دولتی- خصوصی و غیره همه را در بر بگیرد و مدافع همه باشد و این خانواده را یکپارچه نگه دارد.
اقدام بعدی دفاع از قانون در سلامت است. قوانین سلامت را به همه جامعه‌پزشکی اطلاع‌رسانی کند و با تشکیل میزگردها، همایش‌ها و مناظره‌ها در این جهت و برای اجرای درست و کامل آنها کوشش کند و اگر اشکالی هست با تعامل خوب با دولت مجلس در جهت اصلاح آنها اقدام نماید.
باید در جهت کاهش هزینه‌های پرداختی مستقیم از جیب مردم تلاش دو چندان نماید. این خود کار گروه تخصصی می‌خواهد تا ضمن دفاع از اعمال سرانه واقعی در لوایح بودجه در جهت کاهش هزینه‌های اقدامات سازنده صورت گیرد.
باید نظام پزشکی نسبت به تبلیغ مثبت کارهای خوب جامعه‌پزشکی در سطح جامعه تلاش بیشتر نماید و فضای مثبت‌تری از این جامعه را ارایه نماید.
● چند پیشنهاد راهبردی
در آخر چند پیشنهاد اساسی برای دوره بعدی دارم: یکی تاسیس بانک پزشکی که کلیه‌ پس‌اندازها و گردش مالی جامعه پزشکی و سایر افراد در آن نقش موثری در اجرای اهداف جامعه‌پزشکی داشته باشد و دوم تاسیس بیمه پزشکی مستقل خصوصی برای جامعه پزشکی است که بسیار مفید خواهد بود و سوم دادگاه تخصصی پزشکی که کلیه مشکلات خانواده بزرگ پزشکی در آن حل و فصل شود و همانند دادگاه‌های ویژه دیگر این دادگاه ویژه پزشکی به حفظ حرمت جامعه پزشکی کمک کند و در ضمن با این خانواده بزرگ هم تخصصی برخورد گردد.

دکتر امیدوار رضایی عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس

منبع : هفته نامه سپید