مرثیه‌ای برای اخبار ورزشی

اهل ورزش به زبان معمولی حرف نمی‌زنند، باور ندارید سری به ورزشگاه‌ها بزنید. خیلی از حرف‌ها که برای مردم ممنوع است برای آنها مهم است! اما آنها چه گناهی کرده‌اند که گویندگان اخبار با زبان کتاب‌ها با آنها حرف می‌زنند، در صداوسیما برای این جماعت با این ادبیات خبر می‌خوانند. روزنامه‌های ورزشی خیلی زودتر از تلویزیون بیدار شدند و تا حدی به زبان اهل ورزش گوش دادند، خبر چه ورزشی و چه غیر ورزشی باید به زبان مخاطب باشد، مخاطب همه‌کاره است، گویندگان برای آسایش او هستند. خبر مدرن می‌گوید به زبان مردم بنویس، فکر کن خبر را برای دوست خود تعریف می‌کنی. همانطور حرف بزن که می‌نویسی. این اشتباه محض است که بگوییم چون خبر ما روی کاغذ است باید ویرایش مکتوب شود. خبر ما نباید روی کاغذ باشد، اگر گوینده ما توانایی دارد همه را از حفظ بگوید تا این مشکل حل شود! اما چون گوینده نمی‌تواند حفظ کند دلیل بر این نیست که مکتوب بنویسیم. با آمدن اتو کیو خیلی‌ها فکر می‌کنند گوینده از حفظ می‌خواند بنابراین موضوع مکتوب بودن خبر منتفی شده است. در خبر گاهی لازم است بین زبان گفتار و نوشتار آشتی ایجاد کرد. حاصل این کار زبانی است که بسیار به زبان مردم نزدیک است، همه را در نظر دارد، اصول و نرم‌های جامعه را رعایت می‌کند، به جز اهل ورزش گروه‌های اجتماعی دیگر را هم در نظر دارد، و در نهایت همه را راضی می‌کند. باید باورکرد که دنیای خبر هر لحظه عوض می‌شود. مخاطبان اخبار ورزشی عموما جوان و علاقه‌مند هستند، با تعصبات خاصی که نسبت به تیم‌ها و رشته‌های مورد علاقه خود دارند، با گسترش امکانات ارتباطی و راه یافتن اینترنت به خانه‌ها امروز با مخاطبانی مواجه هستیم که شاید گامی از خبر ورزشی جلوترند و ناگزیر نیستند تمامی مطالبی را که گروه تحریریه برای آنها دروازه‌بانی کرده و گوینده خبر آن را می‌خواند، دنبال نماید و حتی گاهی به‌دنبال این هستند که چه خبرهایی را پخش نشده است.
وجود شبکه‌های متعدد خبررسانی خارجی که از طریق ماهواره قابل دریافت هستند، پایگاه‌های خبری- ورزشی اینترنتی، وبلاگ‌های فردی وگروهی که در آن به بحث و تبادل‌نظر درباره مسائل مختلف ورزشی می‌پردازند و حضور مطبوعات ورزشی رنگارنگ که بار کارشناسی نسبتا خوبی هم دارند، از جمله منابع مهم خبرگیری مخاطبان خبر ورزشی هستند باید دانست که مخاطب امروز به راحتی حق انتخاب دارد. - یکی از دغدغه‌های مدیران و برنامه‌ریزان رسانه‌های گروهی جهان، ریزش مخاطبان است شبکه‌های مختلف رادیویی و تلویزیونی دنیا در تلاشند با نوع‌آوری‌های متعدد اعتماد مخاطبان خود را از دست ندهند و پاسخگوی نیازهای اطلاعاتی آنان باشند. در کشور ما گستردگی رسانه‌ها دیداری و شنیداری کم نیست، هشت شبکه رادیویی، پنج شبکه تلویزیونی داخلی و سه شبکه جام‌جم (برای ایرانیان خارج از کشور) و شبکه تخصصی خبر گواه این موضوع است. ولی این گستره از مشکلاتی رنج می‌برد که مهم‌ترین آنها یکنواختی، کمبود خلاقیت و نوآوری و کمتر برآورده شدن نیاز مخاطبان خود است. با تمام این احوال مخاطبان ما هر روز منتظر بخش‌های خبر ورزشی هستند و ما بایستی توقعات آنها را به شکل مطلوب پاسخ دهیم، مخاطب خبر ورزشی به‌دنبال خبرهای تازه، صحیح، دقیق، صریح، جامع، سریع (به لحاظ تازگی خبر) و متنوع است که این مهم بر عهده خبرنگاران واحد مرکزی خبر و شبکه خبر می‌باشد که با تولید خبر، نیاز بخش‌های خبری ورزشی را به خوبی پوشش دهند، استفاده از عنصر جذاب در نگارش خبرها ورزشی از جمله نقاط قوت خبر ورزشی در جذب مخاطبان است و دبیران خبر باید در این بخش با توجه به مهم‌ترین بخش خبر و با بهترین شکل ممکن (به لحاظ استفاده از تکنیک‌های خبرنویسی) وارد خبر شده و موجبات توجه بیشتر مخاطبان را فراهم کنند. هم‌اکنون پردازش خبر‌های ورزشی رسمی است.
ضمن اینکه باید توجه داشت حواشی خبرهای ورزشی گاهی از اصل خبر برای مخاطبان (مخصوصا جوانان) جالب‌تر است، در کنار پخش نتایج رقابت‌ها ذکر حواشی مرتبط با خبر برای مخاطبان خالی از لطف نیست. نکته قابل توجه دیگر این است گزارش‌های خبری – ورزشی می‌بایست به صورت یک فیلم جذاب، مخاطب را به دنبال خود بکشاند در حالی که در گزارش‌های ورزشی خبر سیما گزارش‌ها غالبا خشک و رسمی هستند، پیشنهاد می‌شود گزارشگر قبل از تهیه گزارش، تمامی مراحل گزارش خود را (حداقل در ذهن خود ) بصورت یک فیلمنامه تهیه و تدوین کند و سپس گزارش خود را آماده کند. از سوی دیگر رسمی بودن بیش از حد گویندگان ورزشی با حال و هوای ورزش زیاد مطابقت ندارد به هنگام پخش خبر ورزشی گویندگان می‌توانند خودمانی‌تر بر صفحه تلویزیون ظاهر شوند و در بخش‌های تخصصی خبر ورزشی (مانند ۴۵/۱۹ شبکه سه یا ۱۷ شبکه خبر و هفت صبح شبکه رادیویی ورزش ) بار کارشناسی توضیحات آنها بیشتر باشد. در نهایت به نظر می‌رسد صدا و سیما برای حفظ مخاطب خود باید فکری اساسی برای ساختار خبرهای ورزشی خود کند.

مرتضی ناعمه

منبع : روزنامه کارگزاران