جمعه, ۷ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 26 April, 2024
مجله ویستا

۲٭۵ - 5*2


۲٭۵ - 5*2
سال تولید : ۲۰۰۴
کشور تولیدکننده : فرانسه
محصول : اولیویه دلبوسک و مارک میسونیه
کارگردان : فرانسوا اوزُن
فیلمنامه‌نویس : فرانسوا اوزُن
فیلمبردار : یوریک لوسو
آهنگساز(موسیقی متن) : فیلیپ رومبی
هنرپیشگان : والریا برونی ـ تدسکی، استفان فرایس، فرانسواز فابیان، میشل لونسدال، ژرالدین پایا، مارک روشمان و آنتوان شاپی
نوع فیلم : رنگی، ۹۰ دقیقه


فوریهٔ سال ۲۰۰۳. در حالی‌که ̎ژیل̎ (فریس) و ̎ماریون مزون̎ (برونی ـ تدسکی) در دفتر وکیلی نشسته‌اند، کارهای طلاقشان انجام می‌شود. پس از آن به هتلی می‌روند. در آخرین لحظه، ̎ماریون̎ تغییر عقیده می‌دهد ولی ̎ژیل̎ او را مورد اذیت و آزار قرار می‌دهد. دو سال قبل‌تر. ̎ماریون̎ و ̎ژیل̎ که پسرشان، ̎نیکولا̎ را خوابانده‌اند، در مهانی شامشان از ̎کریستف̎ (شاپی)، برادر ̎ژیل̎ و دوستش، ̎ماتیو̎ (روشمان) پذیرائی می‌کند. سر میز در مورد روابط زن و مرد بحث می‌شود. پس از رفتن مهمان‌ها، ̎ژیل̎ پیش‌بینی می‌کند که دوستی ̎کریستف̎ و ̎ماتیو̎ چندان دوام نخواهد آورد. حدود دو سال قبل‌تر. ̎ماریون را که نُه ماهه حامله است با عجله به بیمارستان می‌رسانند ولی مشکلاتی حین زایمان پیش می‌آید. به ̎ژیل̎ خبر می‌دهند ولی او به دیدار همسرش نمی‌رود. والدین ̎ماریون̎، ̎مونیک̎ (فابیان) و ̎برنار̎ (لونسدال) به بیمارستان می‌آیند و در کنار بستر ̎ماریون̎، جر و بحث می‌کنند. مدت زمانی قبل‌تر ̎ماریون̎ و ̎ژیل̎، ازدواجشان را در مسافرخانه‌ای روستائی جشن می‌گیرند. در اتاق مسافرخانه، ̎ژیل̎ خوابش می‌برد. ̎ماریون̎ زیر نور مهتاب قدم می‌زند و با یک آمریکائی آشنا می‌شود. مدت زمانی قبل‌تر. ̎ژیل̎ و دوستش، ̎والری̎ (پایا) موقع تعطیلات در ساردنی، به ̎ماریون شابار̎ یکی از هم‌کارانش که تنها به تعطیلات آمده برمی‌خورد و متوجه می‌شود که بیش از پیش به او علاقه‌مند شده است. ̎والری̎ به کوه‌پیمائی می‌رود و ̎ژیل̎ در جست‌وجوی ̎والری̎ ساحل را زیر پا می‌گذارد. دو نفری در غروب آفتاب شنا می‌کنند.
● مرور یک رابطهٔ زناشوئی از پایان به آغاز، چه حاصلی دارد؟ این حاصل باید به نظر اوزُن نوعی بازنگری تلخ باشد، از آن بازنگری‌هائی که پس از پایان یک رابطه، به دغدغه‌ای گریزناپذیر برای طرفین تبدیل می‌شود. اوزُن سمت بازنگری‌کننده را به دوربین و تماشاگر می‌سپارد و می‌توان گفت به این نتیجه می‌رسد که بذر یک جدائی، از مدت‌ها پیش، و با جرأت تمام، از آغاز کاشته شده است. زن و شوهر ماجرا در آغاز رابطه (که در پایان فیلم می‌بینیم) همان‌قدر جدا به نظر می‌رسند که در پایان قراردادی آن یعنی پس از طلاق (صحنهٔ طلاق با سردی و جزئیات حقوقی تمام، مرثیه‌ای خاموش است). ۲٭۵ خویشاوندی زیادی با زیر ماسه (۲۰۰۰)، ساختهٔ شاخص اوزُن دارد که در آن شارلوت رامپلینگ سعی می‌کرد شوهر ـ و رابطهٔ ـ مرده را زنده نگه دارد: اگرچه در آن فیلم بازنگری ذهنی او در تضاد با دیدگاه عینی اطرافیان قرار می‌گرفت، اما باز تماشاگر از روی قرائن درمی‌یافت که چرا شوهر ̎ناپدید̎ شده است. ۲٭۵ با این‌که از لحاظ ساختاری یا مضمونی سرراست‌ترین کار اوزُن است، پخته‌ترین و خردمندانه‌ترین حالت این کارگردان را نیز نشان می‌دهد: شفاف اما غیرمنتظره و جابه‌جا نقطه‌گذاری شده با لحظه‌های بی‌سروصدای زوال رابطه. در پایان درخشان فیلم، وقتی زن و مرد (برونی ـ تدسکی و فرایس بی‌نقص‌اند) رابطهٔ محکم به فرسایش خود را در ساحل آفتابی آغاز می‌کنند (تصویر آب و دریا در دل اوزُن جائی ویژه دارد) آن‌چه اوزُن القا می‌کند، نیاز نومیدانه و حساب نشدهٔ آنان به اتصال است و وقتی تصویر کارت‌پستالی آنان را در حال محو شدن در دریا حین غروب آفتاب می‌بینیم، بازنگری به یک لحظهٔ رویائی می‌رسد؛ لحظه‌ای که از آن فاصله و به خاطر شناخت ما، تبدیل به خاطره‌ای نه شیرین که جانکاه و ویران‌گر می‌شود.


همچنین مشاهده کنید