اهمیت همکاری های منطقه ای در حوزه مخابرات

در نوشتار حاضر به معرفی کنفرانس مخابرات کشورهای حوزة خزر می­پردازیم که فرصتی است برای تبادل نظرات گوناگون در زمینة همکاری­های منطقه­ای در صنعت مخابرات و به همین دلیل از اهمیت ویژه­ای برای کشورمان برخوردار است:
اولین دوره از سلسله کنفرانس­های سالیانة مخابرات کشورهای حوزة دریای خزر، در سال ۲۰۰۲ در استانبول ترکیه برگزار شد. هدف از برگزاری این کنفرانس­ها، تشویق کشورهای حوزة دریای خزر و آسیای میانه برای آغاز همکاری­های مشترک در صنعت مخابرات، ایجاد یک بازار مشترک در این عرصه و در نهایت، همگرایی این کشورها در زمینة مخابرات است.
شرکت­کنندگان در اولین دورة این کنفرانس، وزرای مخابرات کشورهای ترکیه، آذربایجان، قزاقستان، تاجیکستان، ازبکستان، ترکمنستان، قرقیزستان و گرجستان بودند. نمایندگان این کشورها گرد­هم آمدند تا امکان همکاری­های منطقه­ای و سرمایه­گذاری­های ملی و بین­المللی در صنعت مخابرات کشورهای آسیای میانه را بررسی کنند. غیر از این هشت کشور، هیأت­های عالیرتبه از ایران و روسیه به عنوان کشورهای مهم حاشیة دریای خزر، اتحادیة اروپا، سازمان ملل، اتحادیة جهانی مخابرات (ITU) و بانک جهانی و نیز شرکت­های پیشرو در صنعت مخابرات از سراسر جهان در این کنفرانس حضور داشتند. در سال ۲۰۰۳ نیز کشورهای ارمنستان، اوکراین، بلغارستان و افغانستان در سطح هیأت­های عالیرتبه به این کنفرانس پیوستند. در کنفرانس سال ۲۰۰۴ که فروردین­ماه امسال مجدداً در ترکیه برگزار خواهد شد، هیأت ایرانی به ریاست وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات حضور خواهد داشت.
بازار مشترک منطقه­ای، شتاب­دهندة توسعه
علیرغم عقب­ماندگی کشورهای حوزة دریای خزر و آسیای میانه در زمینة مخابرات، موقعیت ویژة ژئوپلتیک منطقه عامل افزایش توجهات جهانی به مخابرات این حوزه شده­است. به همین دلیل در سال­های اخیر، این صنعت برای برنامه­ریزان و سیاست­گذران کشورهای این منطقه اهمیت ویژه­ای یافته­است.
از طرف دیگر در روند توسعة کشورهای این حوزه و نیز در فرآیند فراگیر جهانی شدن، صنعت مخابرات در حال تبدیل شدن به صنعت محوری است. بنابراین همگامی با سیر تحولات سریع در صنعت مخابرات، بدون تعامل سازنده با دنیای بیرون ممکن نیست. در واقع ایجاد بازار مشترک در این زمینه، می­تواند به عنوان لوکوموتیو توسعة همه­جانبة کشورهای این منطقه محسوب شود. به همین دلیل، مسالة ایجاد زیرساخت لازم برای فراهم آوردن امکان همکاری­های مشترک، از موضوعات مهم مورد بحث در این کنفرانس است. حساسیت شرکت­کنندگان به توسعة شبکة فیبر نوری اروپا - آسیا (از چین تا آلمان) و نیز شبکة ماهواره­ای روسیه و کشورهای مستقل­مشترک­المنافع، از این مسأله سرچشمه می­گیرد.
کشورهای این حوزه برای جلب سرمایه­گذاری­های خارجی در صنعت مخابرات خود، نیازمند برنامه­ریزی­های دقیق، وضع قوانین مناسب، ارایة آمار و اطلاعات دقیق از وضعیت بازار مخابرات خود و نیز معرفی توانایی­های داخلی در این عرصه هستند. رسیدن به این هدف، نیازمند مشارکت بیشتر در همکاری­های منطقه­ای و بین­المللی صنعت است.
بازار بکر مخابرات کشورهای منطقه
شبکة مخابرات اکثر کشورهای آسیایی حوزة خزر، در حال توسعه بوده و از زیرساخت­ها و تجهیزات به­جا مانده از دوران اتحاد شوروی سابق بهره می­گیرد. این مسأله نشان­دهندة پتانسیل بالای سرمایه­گذاری در این منطقه است و به همین دلیل، حضور در این بازار با توجه به حجم عظیم ذخایر نفت و گاز کشورهای منطقه، برای سرمایه­گذاران خارجی جذابیت بالایی دارد.
حضور فعال در چنین کنفرانس­هایی، امکان استفاده از بازار بکر ناشی از عقب­ماندگی اکثر کشورهای منطقه را برای صنعت مخابرات کشورمان فراهم می­کند. به­علاوه، این کنفرانس، موقعیت مناسبی جهت معرفی پتانسیل­های موجود در کشور برای سرمایه­گذاران خارجی است تا از این رهگذر، امکان رقابت برای شرکت­های داخلی و خارجی در این عرصه فراهم شود.
نتیجة این فرآیند، توسعة سریع­تر صنعت مخابرات کشور و کاهش هزینه­ها و افزایش کیفیت در تمامی جنبه­های این صنعت است. لازمة رسیدن به چنین مقصودی، استفاده از تمام امتیازات ژئوپلیتیک کشور برای ایجاد زیرساخت قوی مخابرات به همراه وضع قوانین کارا در زمینة خصوصی­سازی و سرمایه­گذاری خارجی و افزایش ضریب امنیت سرمایه­گذاری است.
آنچه که از اخبار و اطلاعات موجود در این کنفرانس به دست آمده، نشان­دهندة حضور چشمگیر کشورهای این حوزه در این کنفرانس و نیز برگزاری کنفرانس­های بین­المللی توسط هریک از کشورها برای فراهم آوردن امکان همگرایی منطقه­ای در این عرصه است. اما به نظر می­رسد حضور کشور ما در چنین رخداد مهمی، کمتر از ظرفیت­های موجود است. این مسأله در بلند­مدت به از دست­دادن جایگاه استراتژیک ما در این عرصه منجر می­شود.

منبع : شبکه تحلیلگران تکنولوژی ایران