باغ

مردمان دوران باستان باغ‌های معلق معروف بابل را یکی از عجائب جهان می‌دانستند. عقیده بر این است که محل این باغ‌ها در قسمتی از کاخ بخت نصر، کنار بزرگراهی بود که سان ورژن در آن انجام می‌گرفت این باغ‌ها روی طاق‌هائی که بر روی پایه‌هائی استوار شده بود قرار داشتند آب آنها از تعدادی چاه تأمین می‌شد. کف باغ‌ها را بالا آورده بودند تا از بیرون کاخ دیده شوند این امر به شهرت آنها می‌افزود. ازین باغ‌های سایه‌دار و سرشار از طراوت بوده اثری که مانده است در سالن جشن‌های آشور و در تخت جمشید به‌شکل گودی‌هائی در بام است. درختانی را که می‌خواستند بومی کنند در خاک مخصوص این گودی‌ها که از خاک وارد کرده بدند می‌نشاندند.
● باغبانی در فضا
محققان امکان برگردان سفینه فضائی را به مزرعه‌ای کوچک که بتواند نیاز غذائی فضانوردان را در مأموریت‌های فضائی آینده برآورد، مورد مطالعه قرار داده‌اند.
موز خشک و یخزده و گوشت استیک گاو پخته بین غذاهای خوشمزه در لیست غذای آخرین ماه سرنشینان شاتل (سفینه معروف فضائی) منظور شده بود. ذخیره دولابچه خوراکی برای زندگی مخاطره‌آمیز در فضا، هرچند ممکن است این الزام را داشته باشد که ۱۲ نفر یا بیشتر زمین را برای سیر در فضا چندین سال ترک گویند در چنان وضعی وزن غذای لازم برای ادامه حیات فضانوردان (در مسافرت طولانی فضا) و آب و گاز ممکن است اجراء پروژه را از زمین به سوی فضا، غیر عملی سازد اما راه حل ساده این مسئله ایجاد یک زندگی تولیدی در فضا با سیستم کمکی می‌باشد. یعنی برای پیا کردن طریق عملی برای ساختن چنین دستگاه پیچیده‌ای محققان سازمان ملی فضائی آمریکا مساعی خود رادر الحاق نیروهای سازنده خود با محققان دانشگاهی مختلف به‌منظور به راه انداختن برنامه تحقیقاتی سیستم کمکی حیات کنترل اکولوژیکی به‌کار برده است، این برنامه تحقیقاتی با علامت اختصاری CELSS مشخص می‌باشد.
برنامه (سلس) تحت نظر رابرت مک‌لروی از مرکز تحقیقاتی AMESS ناسا در مزرعه‌ای در کالیفرنیا شامل بررسی نیاز غذائی فضانوردان، تولید و ارائه مواد غذائی و فضولات آن می‌باشد، در اکثر طرح‌های کمکی حیات، این ترکیبات در یک دور (مدار بسته) با فضولات بدن که به‌عنوان مواد خام که از غذا تولید شده جمع می‌شود سپس سفینه فضائی محیط ساخت مواد مخصوص گیاهی یا مزرعه کوچک می‌شود، مک‌لروی می‌گوید: رسیدن به مزرعه کوچک (مینی کشتزار) احتمالاً بهترین شرط ادامه زندگی در فضا می‌باشد. تجزیه شیمیائی فضولات و ساختن غذای مصنوعی نظر مک‌لروی دانش‌گرائی را از نقطه نظر زیست‌شناسی تغذیه انسان در بر دارد. به‌ویژه این که آثار مواد شیمیائی سمی است و مواد غذائی فشرده در زمان طولانی مورد نیاز می‌باشد علاوه بر این مسائل روانشناسی از تکرار غذای موجود در بوته آزمایش در فضانورد ایجاد می‌شود که در عین حال مصرف سبزیجات که در فضا کشت شده، راه حل تغذیه فضائی را تا حدی مطلوب می‌سازد یک لروی می‌گوید: چرا دنبال چیزهائی برویم که مورد استفاده غذائی ما نیست در حالی که می‌توانیم با سبزیجات که مورد استفاده ما می‌باشد و برای تغذیه فضانورد دلپذیر.
● باغشهر
اقدام به توسعه‌های حومه‌ای شهرهای بزرگ نه یک شهر کامل بودند اما راه را برای ساختن باغ‌های حومه‌ای آماده نمودند که نخستین نمونه آن در ۱۸۷۵ در التون انگلستان بنا گردید.
به محاذات ساختمان باغ‌های حومه‌ای جنبش ایجاد باغشهر پدیدار گشت. فکر ساختن باغشهر در سال ۱۸۹۸ پیشنهاد شد و نخستین باغشهر در ۳۷ مایلی لندن در ۱۹۰۳ بنا گردید باغشهرها، واحدهای بسیار بزرگتری از شهرهای شرکتی به‌وجود آوردند از اینرو خطر کمبود تنوع کار را کمتر کردند. این شهرها زمانی ساخته شد که صنایعی که رشد تندی داشتند جذب مراکز بزرگ جمعیتی می‌گردید. در نتیجه برای آنها امکان جلب مقداری از صنایع منطقه لندن به‌وجود آمد، ازین رو سلامت اقتصاد باغشهرها تأمین گردید. افزایش قیمت زمین که در اثر رشد شهر به‌دست آمد به‌سود همه جامعه حافظ می‌گشت و حلقه زمین‌های کشاورزی اطراف شهر آنرا از سکونت‌گاه‌های دیگر جدا می‌کرد و در عین حال منطقه ذخیره‌ای برای توسعه آینده تشکیل می‌داد.
● باغ‌وحش Zoo
محلی است که در آن انواع جانوران زنده نگهداری و به معرض نمایش گذاشته می‌شود. ظاهراً نخستین باغ وحش در حدود سال ۱۱۵۰ ق ـ م به‌وسیلهٔ یکی از امپراتوران چین درین کشور ایجاد گردید که در آن انواع گوزن، پرندگان و ماهی نگهداری می‌شد. این باغ‌وحش دروازه‌های بزرگ داشت و شبیه باغ‌وحش‌های کنونی بود. اما احتمالاً مخصوص سرگرمی امپراتور و درباریان بود. به واسطهٔ‌گرانی، تنها هزینه گردآوری انواع جانوران وحشی و هزینه نگهداری آن‌ها را سلاطین ثروتمند بزرگ قادر به نگهداری جانوران در باغ وحش بودند.
نخستین باغ‌وحش عمومی دنیا در ۱۷۹۳ در پاریس تأسیس شد. این باغ‌وحش در حقیقت یک باغ گیاه‌شناسی بود که در آن جانوران وحشی نیز نگهداری و نمایش داده می‌شد. بزرگترین باغ‌وحش دنیا پس از باغ‌حش پاریس، باغ‌وحش لندن بود که در ۱۸۲۹ ایجاد گردید. آنگاه در ۱۸۴۸ باغ‌وحش برلن که از بهترین و جالب‌ترین باغ‌وحش‌های دنیا است. امروزه در کشورهای مختلف باغ‌وحش‌های متعدد و بزرگ به وجود آمده است که در برخی از آنها جانوران در محیط طبیعی آزاد به سر می‌برند و علاقه‌مندان با اتومبیل به دیدار جانوران وحشی می‌روند.
وجود باغ‌وحش‌های امروز ما به چهار منظور اساسی بستگی دارد، تفریح و آموزش عمومی، حفظ و حمایت انواع حیوانات و بسط تحقیقات حیوان‌شناسی. تقدمی که با گذشت زمان بهر یک ازاین هدف‌ها داده می‌شود تغییر می‌یابد و در روزگار باستان باغ‌وحش‌ها اختصاص به سلاطین داشت و ایشان غروری از جمع‌آوری حیوانات عجیب و غریب در خود می‌یافتند. قریب ۳۵۰۰ سال پیش فراعنه مصر از جمله رامسیس دوم جایگاه حیوانات نادر را تنها در اختیار خود داشت.
ون وانگ امپراتور چین که حدود هزار سال قبل از میلاد مسیح سلطنت می‌کرد باغ‌وحشی تأسیس کرده بود شامل ششصد حیوان که آن را لینگ‌یو ”باغ بصیرت“ می‌نامند. گویند در همان زمان سلطان سلیمان پیامبر نیز جویا و دوستدار حیوانات بود. در حدود ۲۸۵ سال قب از میلاد مسیح یکی از بزرگترین باغ وحش‌های قدیم بی‌گفتو متعلق به بطلمیوس اول بود که انواع قابل توجهی از حیوانات در آن نگهداری می‌شد. جمعی از امپراتوران روم نیز حیوانات درنده را در محوطه‌های دائره‌ای شکل و پوشیده از شن گردآوری می‌کردند و آنها را به ستیز با یکدیگر یا با مسیحیان بی‌گناه بر می‌انگیختند.
بعداً در اروپا هر یک از سلاطین به نگهداری و جمع‌آوری حیوانات اختصاصی پرداختند و آنها را در معرض نمایش نزدیکان خود قرار می‌دادند.
● اولین باغ وحش عمومی
در قرن نوزدهم بود که با تأ”یس باغ‌وحش لندن این مجموعه، به نام مراکز تجمع حیوانات وحشی و کمیاب نامیده شد و انگیزهٔ آن تفریح و جلب توجه عموم مردم بود. در سال ۱۸۲۷ به همت اعضاء مؤسس انجمن حیوان‌شناسی قدم بزرگی برداشته شد. ایشان اهمیت نقش علمی ـ تأسیس باغ‌وحش‌ها را قبل از همه دریافتند و وظیفه‌ای را که بر خود واجب شمردند توفیق در ”پیشرفت علم حیوان‌شناسی و فیزیولوژی حیوانی و تعمیم آموزش و نشریاتی دربارهٔ موضوع‌های جدید و شگفت‌انگیز نسل حیوانات“ بود.
این هدف علمی از آغاز کار در معنا با تعلیم و نشر اطلاعات حیوان‌شناسی توأم بود و مشترکاً به وسیلهٔ باغ‌وحش‌های عمومی دیگر که اندک‌اندک تعداد آنها در جهان رو به ازدیاد می‌رفت تعقیب گردید. بدیهی است این جهت‌یابی علمی، مدتی بس دراز در زیر جلوهٔ فریبندهٔ تفریح و سرگرم‌ کردن مردم به وسیلهٔ جمع‌آوری حیوانات زنده در یک مرکز پوشیده بود.
با تمام این احوال خصیصهٔ آموزشی باغ‌های وحش کم‌کم رو به توسعه نهاد. در سال ۱۹۵۰ در کشورهای متحدهٔ آمریکا فقط %۴ این باغ‌وحش‌ها و اکواریوم‌ها جنبهٔ آموزشی داشت و بیست و هفت سال بعد این نسبت از حد ۷۷% فراتر رفت.
مدیر انجمن حفظ حیوانات شهر نیویورک هزینهٔ نگاهداری هفتصد و پنجاه ببر از نژاد سیبریه که اکنون در کلیه باغ‌وحش‌های دنیا وجود دارد.
● باغ‌های شناور
آزتک‌ها به‌علت کمیابی زمین‌های قابل کشت، کلک‌هائی از چوب می‌ساختند که به ته دریاچه آنرا مهار کرده بودند؛ روی آنها خاک مناسب برای رشد گیاه ریخته بودند تا اینکه بتوان روی آن گیاهی کاشت.

منبع : مطالب ارسال شده