یکشنبه, ۱۰ تیر, ۱۴۰۳ / 30 June, 2024
مجله ویستا
پوزیتیویستهایی که شبها به جلسه احضار ارواح میروند!
![پوزیتیویستهایی که شبها به جلسه احضار ارواح میروند!](/mag/i/2/rd6v1.jpg)
شما میتوانید این مسأله را در زندگی دانشمندان اثباتگرای (پوزیتیویست) قرن نوزدهم مشاهده کنید. آنها مصرانه میگفتند که عالم هستی را از دیدگاه صرفاً مادی توضیح میدهند؛ با این حال شب که میشد در جلسات احضار روح شرکت میکردند و سعی میکردند روح مردگان را احضار کنند. حتی در این روزگار هم من اغلب دانشمندانی را میبینم که بیرون از دنیای تنگ و محدود نظم و اصول خود، به خرافات اعتقاد دارند.
آنها آنقدر به خرافات اعتقاد دارند که بعضی وقتها با خودم فکر میکنم اگر آدم بخواهد بیایمان باشد باید فیلسوف باشد و یا شاید هم کشیش. ما باید چرایی زندگی را برای خودمان و برای دیگران توجیه کنیم. پول یک وسیله است ولی ارزش نیست؛ ما در زندگی علاوه بر وسیله به ارزش هم نیاز داریم، هدف علاوه بر وسیله.
بزرگترین مشکلی که انسانها با آن مواجهاند یافتن راهی برای پذیرش این واقعیت است که هر یک از ما روزی خواهیم مرد. پول خیلی کارها میتواند انجام بدهد ولی نمیتواند کاری کند که آدم با مرگ خود کنار بیاید. پول بعضی وقتها میتواند کاری کند که مرگ به تعویق بیفتد؛ برای مثال، کسی که میتواند میلیونها دلار خرج پزشک شخصی خود کند معمولاً در مقایسه با کسی که توانایی چنین کاری را ندارد مدت طولانیتری عمر میکند.
ولی او نمیتواند کاری کند که نسبت به آدمهای پولدار کشورهای پیشرفته مدت طولانیتری زندگی کند. اگر شما فقط به قدرت پول اعتقاد داشته باشید دیر یا زود به بزرگترین محدودیت پول پی خواهید برد: پول نمیتواند این موضوع را برایتان توضیح دهد که شما یک حیوان میرا (فانی) هستید. در واقع شما هر چقدر تلاش میکنید که از این واقعیت فرار کنید، هرچه بیشتر مجبور میشوید پی ببرید که مایملک و داراییهای مادی شما نمی توانند مرگ شما را توضیح بدهند.
و اینجاست که وظیفه مذهب آشکار میشود؛ وظیفه مذهب است که این قضیه را توضیح دهد. مذاهب نظامهای اعتقادی هستند که انسانها را قادر میسازند تا وجود خود در عالم هستی را توجیه کنند و با مرگ خود کنار بیایند. ما در سالهای اخیر در اروپا با افول مذهب مکتبی (organized religion) مواجه شدهایم. ایمان در کلیساهای مسیحی رو به افول است.
ایدئولوژیهایی مانند کمونیسم که قول از ریشه برکندن مذهب را میدادند شکست فاحشی خوردهاند. از اینرو ما هنوز هم در جستوجوی چیزی هستیم که به ما این توانایی را بدهد که با مرگ ناگزیر خود کنار بیاییم. این قول از «جی.کی. چسترتون» اغلب نقل میشود که: «وقتی کسی به خدا اعتقاد ندارد، به هیچ چیز اعتقاد ندارد. چنین کسی به هر چیزی اعتقاد دارد.» ما ظاهراً در عصر خاصی زندگی میکنیم. در واقع ما در عصر ساده لوحیها و زودباوریهای وحشتناک زندگی میکنیم. «مرگ خدا» یا دست کم مرگ خدای مسیحی همزمان بوده است با تولد یک عالمه بت جدید. این بتها روی نعش کلیسای مسیحی مانند باکتری تکثیر شدهاند؛ از کیشهای کفرآمیز گرفته تا خرافات ابلهانهای نظیر کتاب «رمز داوینچی».
واقعاً جالب است اگر بدانیم که چه تعدادی از مردم با این کتاب در سطح لفظ برخورد میکنند و گمان میکنند که داستان آن حقیقت دارد. بسیاری از کسانی که امروزه به موزه لوور میروند فقط به این دلیل به این موزه میروند که تابلوی «مونا لیزا» را تماشا کنند و دلیلش هم صرفاً این است که مونا لیزا در کانون رمان دن براون قرار دارد.
یک بار از «آرتور روبینستاین» نقاش پرسیدند آیا به خدا اعتقاد دارد. او در جواب گفت: «نه. من به خدا اعتقاد ندارم. من به یک چیز بزرگتر اعتقاد دارم.» فرهنگ ما دچار همین گرایشهای توهمی است. مذاهب موجود آنقدر که باید بزرگ نیستند؛ ما به نسبت آنچه مذهب مسیحیت میتواند در اختیار ما بگذارد چیزهای بیشتری از خدا میخواهیم.
به همین دلیل هم به چیزهای غیبیو فراطبیعی پناه میبریم. این به اصطلاح «علوم غیبی» هرگز یک سر و راز اصیل و واقعی را آشکار نمیکنند؛ آنها فقط ادعا میکنند که یک چیز سری و مرموز وجود دارد که همه چیز را توضیح میدهد و توجیه میکند.
فایده بزرگ این دیدگاه این است که شخص میتواند این «ظرف» خالی مرموز را با ترسها و امیدهای خود پر کند. من به عنوان فرزند عصر روشنگری و به عنوان کسی که به ارزشهای زاییده عصر روشنگری مانند حقیقت، پرسش در فضای باز و آزادی، اعتقاد دارد از دیدن چنین گرایشهایی افسرده و غمگین میشوم. این البته به دلیل ارتباط بین علوم غیبیو فاشیسم و نازیسم نیست؛ هر چند گو اینکه این ارتباط به شدت وجود دارد.
هیتلر و بسیاری از پیروان هیتلر در واقع هواخواه بچگانهترین خیالپردازیها از نوع غیبیو فراطبیعیاش بودهاند. همین وضعیت در مورد بعضی از استادان فاشیسم در ایتالیا مصداق دارد «جولیوس ایوولا» یک نمونه از آنهاست که همچنان نوفاشیستهای ایتالیا را مجذوب خود میکنند.
مترجم: فرشید عطایی
منبع : روزنامه تهران امروز
انتخابات ریاست جمهوری انتخابات سعید جلیلی مسعود پزشکیان انتخابات ریاست جمهوری 1403 ایران انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم پزشکیان ریاست جمهوری انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۳ انتخابات 1403 ستاد انتخابات کشور
تهران هواشناسی آموزش و پرورش قتل شهرداری تهران سازمان هواشناسی پلیس سلامت محیط زیست بارش باران سیل ازدواج
قیمت دلار قیمت خودرو قیمت طلا دولت سیزدهم خودرو دلار حقوق بازنشستگان بازار خودرو بورس بازنشستگان قیمت سکه بانک مرکزی
سینما دفاع مقدس سینمای ایران موسیقی علیرضا قربانی کتاب تلویزیون رسانه ملی سید ابراهیم رئیسی شهید سریال رامبد جوان
هوش مصنوعی ماهواره وزیر علوم باتری
رژیم صهیونیستی اسرائیل جو بایدن غزه آمریکا روسیه فلسطین دونالد ترامپ جنگ غزه لبنان ترکیه انتخابات آمریکا
پرسپولیس استقلال فوتبال یورو 2024 باشگاه پرسپولیس لیگ برتر علیرضا بیرانوند بازی باشگاه استقلال آلمان نقل و انتقالات سپاهان
الکامپ ربات نمایشگاه الکامپ پوشش موبایل سرعت اینترنت اینترنت فناوری وزیر ارتباطات عیسی زارع پور فیبر نوری گوگل
افسردگی کاهش وزن سرطان سکته مغزی فشار خون قند خون گرمازدگی