مراقب پاهایت باش، قندی

دیابت یا بیماری قند همان‌طور كه از نامش برمی‌آید، به دلیل افزایش بیش از حد قندخون رخ می‌دهد. اهمیت آن از این نظر است كه بیماری قند تا مدت‌ها بدون علامت باقی می‌ماند و طی این مدت می‌تواند بر اعضا و سیستم‌‌های مختلف بدن آسیب بزند. قسمت‌هایی از بدن كه بیشتر در معرض خطر هستند، عبارتند از اعصاب، كلیه‌ها، چشم‌ها و عروق خونی.
از طرف دیگر، دیابت سبب كاهش قدرت و توانایی بدن در مقابله با عفونت‌ها می‌شود. یكی از مشكلات شایع و گاه خطرناك در پیشرفت این بیماری ، صدمات وارد شده به اندام‌های تحتانی به خصوص قسمت‌های انتهایی آن مثل كف پا و انگشتان پا است. این بیماران به دلیل قند بالا دچار آسیب‌هایی به سیستم عصبی می‌شوند و به همین دلیل فرد قادر به درك حس‌های منتقل شده از پا نیست. به علاوه ترشح طبیعی و نرمال عرق و چربی در این ناحیه مختل می شود. عرق و چربی موجب نرم شدن این عضو می‌شوند كه در فرد دیابتی این حالت ایجاد نمی‌شود. تمامی این عوامل دست به دست هم داده و موجب فشار غیرطبیعی روی پوست، استخوان‌ها و مفاصل پا در حین راه رفتن می‌شود، در نهایت پوست این منطقه آسیب دیده و زخم در پا ایجاد می‌شود. طی دیابت، قدرت سیستم ایمنی بدن كاهش می‌یابد.
همچنین عروق خونی نیز درگیر می‌شوند و به همین علت خون‌رسانی پا نیز دچار اشكال می‌شود. سیستم ایمنی مختل و خون‌رسانی نامناسب به محل زخم موجب اشكال در ترمیم آن می‌شود و حالا عفونت‌ها نیز روی این زخم سوار می‌شوند و داستان جلو می‌رود. حتی در صورت مصرف داروها (از جمله آنتی‌بیوتیك‌ها) به دلیل اختلال خون‌رسانی، به حد كافی به این ناحیه نمی‌رسند و ممكن است نتوانند عفونت را درمان كنند.
افراد مبتلا به بیماری قند باید از روش‌های جلوگیری از زخم پا آگاه شوند:
▪‌ همیشه كفش راحت به پا كنید. از پوشیدن كفش‌های تنگ یا مدل‌هایی از كفش كه به نواحی خاصی از پا فشار وارد می‌كند، جدا خودداری كنید.
▪ در صورت بروز هر نوع صدمه‌ای در پا، فورا به پزشك معالج خود مراجعه كنید و زمان را هدر ندهید.
▪ اگر در پای خود احساس درد مداومی می‌كنید، اطمینان داشته باشید كه مشكلی در میان هست. درد مداوم هرگز طبیعی تلقی نمی‌شود.
▪ خارش مداوم در پا علامتی است از عفونت قارچی و یا خشكی بیش از حد پوست كه هر دوی اینها می‌توانند شرایط را برای عفونت و زخم مهیا كنند، پس نیاز به رسیدگی پزشكی دارند.
▪ سیگار با آسیبی كه بر عروق خونی كوچك می‌زند، خون‌رسانی را بیش از پیش مختل می‌كند. پس اگر سیگار می‌كشید. در اصل خود را با خطر مضاعف اختلال خون‌رسانی روبه‌رو می‌كنید.
▪ هر روز پای خود را بررسی و معاینه كنید، زیرا گاه به دلیل آسیب‌های عصبی ناشی از بیماری قند، حس درد مختل می‌شود و شاید شما از صدمه وارد شده به پای خود، غافل شوید..

دكتر كیانوش انصاری گیلانی

منبع : روزنامه سلامت