انواع لانه تخمگذاری و استانداردهای مربوطه

مرغ معمولا بر حسب غریزه ، به تخمگذاری در جای معینی عادت دارد ؛ از این رو با توجه به این غریزه ، در سالن مرغهای تخمگذار ، باید به تعداد معینی لانه تخمگذاری نصب نمود . این امر سبب سهولت جمع آوری تخم مرغها شده و از شکستن و نیز کثیف شدن آنها جلوگیری می نماید . لانه های تخمگذاری انواع مختلف داشته و ممکن است از جنس چوب ، آهن و حتی پلاستیکی باشد . در ایران معمولا لانه های تخمگذاری از آهن (ورق ) ساخته
می شود ، زیرا شستشو و ضد عفونی آن ، آسان و دوام آن بیشتر است . همانطوری که گفته شد این لانه ها انواع مختلفی دارند که ذیلا هر یک به طور جداگانه توضیح داده می شوند:
الف) لانه های تخمگذاری انفرادی
معمولا مرغها به لانه های تخمگذاری انفرادی علاقه بیشتری دارند . ابعاد این لانه ها برای نژادهای سبک ، عرض
۳۰ سانتی متر ، طول ۲۵ سانتی متر و ارتفاع ۲۵ سانتی متر بوده و برای مرغهای تخمگذار نژاد سنگین ابعاد مذکور به ترتیب ۳۷ و ۳۰ و ۳۰ سانتی متر می باشد . لانه های انفرادی مورد نیاز در کنار هم و در سر تا سر سالن قرار گرفته و ممکن است به صورت یک طبقه و یا دو طبقه ساخته شوند .
مدخل ورودی لانه به صورت سوراخ بزرگی در جلو قرار گرفته است تا مرغها بتوانند به راحتی وارد آن شوند . برای راحتی مرغها معمولا کف لانه را با مقداری تراشه نجاری فرش می کنند . معمولا برای هر ۴ یا ۵ مرغ تخمگذار ، یک لانه تخمگذاری انفرادی در نظر گرفته می شود .
ب) لانه های تخمگذار دسته جمعی
در این لانه تخمگذاری به شکل جمعی انجام می گیرد و جنس این لانه ممکن است از چوب یا آهن سفید و یا پلاستیک باشد . طول و عرض و ارتفاع این لانه ها به ترتیب ، ۱۸۰ ، ۶۰ و ۳۸ سانتی متر بوده و برای ۵۰ قطعه مرغ تخمگذار یک لانه دسته جمعی در نظر گرفته می شود . سقف آن با زاویه ۴۵ درجه شیب دار بوده و به وسیله لولا باز و بسته می شود . داخل لانه به وسیله دیواره های کوتاهی تقسیم بندی می شود تا مرغها حین تخمگذاری مزاحم یکدیگر نشوند . شایان ذکر است که مدخل ورود مرغها در قسمت جلو لانه قرار دارد.
ج) لانه های تخمگذاری اتوماتیک
این لانه در مرغداریهای بزرگ ، همچنین در تشکیلاتی که تخم مرغ جوجه کشی تهیه می شود ، متداول بوده و برای جمع آوری تخم مرغ احتیاج به کارگر نمی باشد . لانه های تخمگذاری به شکل انفرادی و سرتاسری قرار گرفته و ممکن است از یک ردیف به طور ساده و یا دو ردیف پشت به پشت تشکیل شده باشند .
کف لانه تخمگذاری ، دارای شیب ملایمی از جلو به عقب است ، بدین ترتیب وقتی که تخم مرغ گذاشته شد ، به آهستگی غلتیده و به خارج از لانه به کانالی که نوار جمع آوری تخم مرغ در آن قرار گرفته است هدایت می شود . در این حالت به وسیله نوار نقاله به طور اتوماتیک به حرکت درآمده و تخم مرغها به انبار انتقال می یابد . هزینه این نوع لانه گران بوده و علاوه بر این ، همیشه تعدادی از مرغها در روی بستر تخمگذاری می کنند و همان طوری
که گفته شد این سیستم فقط در مرغداریهای بزرگ مقرون به صرفه است .
د) لانه های انفرادی
این لانه های انفرادی بوده و هر کدام دارای درب تله ای هستند که با ورود مرغ به داخل لانه ، درب بسته شده و مرغ باید پس از حبس شدن ، به وسیله کارگران آزاد شود ، لانه های تله ای برای رکوردگیری تعداد تخم مرغی که یک مرغ تولید می کند ، استفاده می شود . در این سیستم هر مرغ شماره مشخصی دارد و این شماره بر روی تخم مرغی که آن می گذارد ثبت می شود تا مطالعات بعدی آسان گردد . برای هر سه قطعه مرغ یک لانه تله ای کافیست .

منبع : علوم و صنایع مرغداری