لطافت دست‌هایت از من

آیا می‌دانید هری‌پاتر روی دستمال کاغذی متولد شد؟ البته منظورمان این است که اولین خطوط این قصه‌های جالب نخستین بارروی دستمال کاغذی‌های یک رستوران، نوشته شد.
«جووان کاتلین» که خالق هری‌پاتر است اغلب به همراه دخترش به یکی از رستوران‌های ادینبورگ می‌رفت، چون آنجا گرم‌تر از خانه کوچکشان بود. پشت یکی از میزها می‌نشست و می‌نوشت و از آنجایی که پولی برای خرید کاغذ نداشت، پس مجبور بود روی دستمال کاغذی رستوران بنویسد. پس از دستمال کاغذی استفاده‌های دیگری هم می‌توان کرد. جالب نیست؟ شما چطور، از دستمال کاغذی چه استفاده‌ای می‌کنید؟ برای خشک کردن صورت؟ پاک کردن آرایش؟ پاک کردن دست و صورت پس از صرف غذا؟
دستمال کاغذی یکی از محصولات صف طولانی محصولات بهداشتی سلولزی است و اعضای دیگر این خانواده را پوشک بچه، پوشک بزرگسالان، دستمال‌های مرطوب آرایشی و بهداشتی و... تشکیل می‌دهند. این محصولات چون یک بار مصرف هستند و همچنین قیمت مناسبی نیز دارند، در میان خانواده‌ها خریداران زیادی دارند و در سبد خرید هر خانواده‌ای پیدا می‌شوند.
● گاهی به دستمال کاغذی نگاه کن
رضا کرامتی از فعالان بازار دستمال کاغذی، درباره روش تشخیص دستمال کاغذی مرغوب از انواع نامرغوب می‌گوید: «دستمال کاغذی مرغوب و مناسب باید بعد از خیس شدن، ریز و پودر نشود و بعد از چند دقیقه به حالت اولیه خود برگردد و از الیاف سلولزی به رنگ سفید و یا رنگی باشد در ضمن باید فاقد لکه‌و بوی نامطبوع باشد».
دستمال کاغذی خوب «کرپ» است یعنی چین‌خوردگی‌هایی در سطح آن ایجاد شده است که هنگام تولید آن برای افزایش سطح تماس و در نتیجه بالا بردن میزان سرعت جذب آب ایجاد شده است. کرامتی در ادامه گفته‌هایش می‌افزاید: «در بسته‌بندی‌های استاندارد، با کشیدن یک برگ دستمال کاغذی، تمام برگ‌های آن به بیرون نمی‌ریزد و دارای استحکام کافی هستند و در حمل و نقل نیز شکل ظاهری خود را از دست نمی‌دهند». هنگامی که دستمال کاغذی را در مقابل نور می‌گیرید، پراکندگی الیاف به طور یکنواخت دیده می‌شود. رنگ به کار رفته در ساخت دستمال کاغذی باید از رنگ‌های مجاز باشد و با رنگ بسته محتوی دستمال کاغذی هم رنگ و متناسب باشد. دستمال کاغذی باید فاقد لکه و بوی نامطبوع باشد و الیاف کلوخه شده، پرز که همان الیاف خرد شده است و سایر اجسام خارجی روی آن دیده نشود.
● مرغوب‌ها و نامرغوب‌ها
برخی از مارک‌های دستمال کاغذی شناخته شده و قدیمی هستند و جواب خود را پس داده‌اند ولی دستمال کاغذی‌ها غیراستاندارد هم در بازار کم نیستند که وزارت بهداشت هر از چندگاهی نام انواع غیراستاندارد را در اطلاعیه‌های خود اعلام می‌کند. رضا کرامتی از فعالان بازار دستمال کاغذی می‌گوید: «دستمال کاغذی استاندارد یعنی دستمالی که در تعداد برگ و اندازه و ابعاد با آنچه روی جعبه نوشته شده است، مطابق باشد و نیز الیاف آن برای استفاده وتولید، الیاف مرغوبی باشد». وی خاطر‌نشان می‌کند، «جنس نامرغوب یعنی جنسی که فاقد استاندارد باشد و در کیفیت مواد اولیه و الیاف استفاده شده تقلب صورت گیرد».
اخیراً دستمال کاغذی‌های فله‌ای با نشان دستمال کاغذی‌های شناخته شده به بازار آمده است که در ساخت آن از الیاف نامرغوب یا از اضافات و ضایعات دستمال‌های دیگر استفاده شده است. فراموش نکنید دستمال کاغذی‌های مرغوب الزاماً دستمال کاغذی‌هایی نیستند که قیمت بالایی داشته باشند بلکه باید جنس موردنظر از نشان استاندارد بهره‌مند باشد. تقلب در تولید دستمال کاغذی غالباً در چگونگی بسته‌بندی این کالا انجام می‌گیرد، به این شکل که روی جعبه دستمال کاغذی نوشته شده ۲۰۰ برگ دولا در حالی که درون جعبه ۱۰۰ برگ دولا یا حتی کمتر از این تعداد قرار داده شده است. برخی از افراد هم با جعل نام، به همین شکل کم‌فروشی می‌کنند.
● یک جعبه استاندارد
کارشناسان، استانداردهای خاصی را برای بسته‌بندی دستمال‌های کاغذی در نظر دارند که کارخانجات تولید دستمال کاغذی باید آن را رعایت کنند و شما به عنوان مصرف‌کننده با توجه به این معیارها، می‌توانید بهترین و بهداشتی‌ترین خرید را داشته باشید: اگر دستمال کاغذی جیبی می‌خرید باید تعداد آن ۲۰ عدد باشد، اگر جعبه‌ای است باید ۱۰۰ یا ۱۵۰ یا ۲۰۰ عدد برگ دولا و یا چندلا داخل آن وجود داشته باشد و با عدد روی جعبه مطابقت داشته باشد، جعبه و بسته دستمال کاغذی باید استحکام کافی داشته باشد و طی مراحل حمل و نقل شکل ظاهری‌اش را حفظ کند، ورق‌های یک بسته در ابعاد یکسان باشند و تعداد ورق‌ها کمتر از تعداد درج شده روی جعبه نباشد.
● بالاترین رتبه در منطقه
براساس گزارشات برخی از کارشناسان مسائل بهداشتی، ایرانیان در مصرف دستمال کاغذی بالاترین رتبه را در مقایسه با کشورهای منطقه دارند، ولی به طور کلی سرانه مصرف کاغذهای بهداشتی در ایران بسیار کمتر از کشورهای توسعه یافته و پیشرفته‌ است.
در حال حاضر سرانه مصرف کاغذهای بهداشتی در ایران ۲۰۰ گرم و این سرانه در کشورهای پیشرفته بین ۳۰ تا ۳۵ کیلوگرم است. واردات دستمال کاغذی در دو صورت مواداولیه و تیشو صورت می‌گیرد که عمدتاً از اندونزی و مصر است و واردات دستمال کاغذی به صورت بسته‌بندی شده بسیار ناچیز است و عمدتاً به صورت دستمال سفره‌های
چینی است.
● دستمال‌هایی برای بانوان
معمولاً در منزل، دستمال‌های بهداشتی بیش از همه برای بانوان استفاده می‌شود. این دستمال‌ها از دستمال‌ کاغذ‌ی‌های معمولی گرفته تا دستمال‌های مرطوب و آرایشی عطردار متفاوت است. این دستمال‌های آرایشی و عطردار که قیمت گرانتری دارند معمولاً از کشور دوبی وارد می‌شوند و در شهرهای بزرگ خریداران خاص خود را دارند و بیشتر برای پاک کردن آرایش استفاده می‌شوند. اگر از این محصولات استفاده می‌کنید دقت کنید که پوست شما به مواد عطری درون این دستمال‌ها حساسیت نداشته باشد. قرمزی پوست، خارش، التهاب پوست پس از استفاده از این محصولات نشانه حساسیت شما به این دستمال‌ها است.
● پوشک‌هایی برای کوچولو‌ها
عمر کهنه بچه و لاستیکی تقریباً سرآمده است، دکتر نیلوفر شایسته، متخصص پوست می‌گوید: «روندی که بهداشت کودکان طی سال‌های طولانی طی کرده است عبارت است از کهنه بچه، لاستیکی، پوشک و پوشک کامل. به گفته وی امروزه دوره استفاده از کهنه بچه و لاستیکی به سر آمده و اکثر خانواده‌ها از پوشک‌های کامل بچه استفاده می‌کنند.
این متخصص پوست به مادران و پدران توصیه می‌کند، استفاده از کهنه بچه به دلیل شست و شوی مداوم آن و احتمال ماندگاری میکروب در آن معنی پیدا می‌کند و می‌گوید: «اگرچه استفاده از کهنه بچه هزینه زیادی ندارد، ولی عواقب خطرناکی دارد».
نکته جالب دیگری که در مورد پوشک بچه وجود دارد این است که معمولاً قیمت فروش پوشک‌های بچه کمتر از قیمت ثبت شده روی محصول است. یک پخش‌کننده انواع کاغذهای بهداشتی و پوشک بچه، علت این امر را حمایت از مصرف‌کننده می‌داند، وی می گوید: «فروشندگان برای حمایت از مصرف‌کنندگان باکمک و حمایت دولت انواع پوشک‌های بچه را حدود ۲ تا ۵ درصد ارزان‌تر از قیمت واقعی به فروش می‌رسانند.»

دکتر گلرخ ثریا

منبع : روزنامه تهران امروز