شاه‌محمود نیشابوری

جنسیت: مرد
تخلص: زرین قلم
تولد و وفات: ( ... )س دهم قمری
محل تولد: مشخص نیست.
شهرت علمی و فرهنگی: خطاط و شاعر
وی خواهرزاده و شاگرد عبدی نیشابوری است. در نزد شاه اسماعیل صفوی منزلتی خاص داشت. در جوانی ملازم شاه‌طهماسب اول بود و همه روزه با کاتبان و نقاشان و دیگر هنرمندان در کتابخانهٔ شاهی به امر کتابت اشتغال داشت. پس از چندی به مشهد رفت و در مدرسهٔ قدمگاه نزدیک چهارباغ مجاور شد و به عبادت پرداخت. مدت بیست سال در آنجا شاگردانی از جمله: قاضی احمد قمی ، شلیم نیشابوری ، حاج محمد تبریزی ، محمد حسین باخزری ، سلطان محمود تربتی و قطب‌الدین یزدی تربیت کرد و در ضمن به کتابت و قطعه‌نویسی نیز مشغول بود. در خط لطافت شیوهٔ سلطان علی و استواری و یکنواختی شیوهٔ میرعلی هروی را داشت. در کتابت به‌خصوص خفی و غبار ، مخترع سبکی است که بعدها باباشاه اصفهانی آن را تکمیل نمود. شاه محمود شعر نیز می‌سرود و قصیده و غزل و قطعه و رباعی ، همه را نیکو می‌گفت . حدود پانصد بیت شعر از او مانده است و قصیده‌ای در مدح امام رضا (ع) دارد که راهرو دارالسیاده ، در پای مناره‌ای نصب شده است. شاه‌ محمود هیچگاه تأهل اختیار نکرد و به قول صاحب "گلستان هنر" در سال ۹۷۲ق در هشتاد و هشت سالگی درگذشت و در جوار قبر سلطان علی مشهدی به خاک سپرده شده است. اما مالک ذیلمی در رساله خود که به سال ۹۸۹ق نوشته شده او را جرء هنرمندان زندهٔ زمان خود ذکر کرده است. آنچه از آثار او برمی‌آید وی تا سال ۹۸۲ق حیات داشته است. از آثار وی: یک نسخه "بوستان" سعدی ، به قلم کتابت خوش ، با رقم:"تمت الکتاب...کتبه‌العبد...شاه‌محمود نیشابوری...سنهٔ ثلث و عشرین و تسعمائهٔ‌الهجریهٔ"؛ یک نسخه "سبحهٔ‌الابرار" جامی ، به قلم کتابت خفی ممتاز ، با رقم: "اتمام این جواهر آبدار...فی سنهٔ ۹۴۴ ، علیید اضعف‌العباد ، العبد‌المذنب شاه محمود نیشابوری..."؛ یک نسخه "خمسهٔ" امیر خسرو دهلوی ، با رقم: "شاه محمود نیشابوری" و تاریخ سال ۹۷۹؛ نسخه‌ای از چهل کلمه" به قلم نیم دودانگ و کتابت خوش ، با رقم: "کتبه العبد الفیر...شاه‌محمود...سنهٔ ۹۸۲ اثنی و ثمانین و تسعمائهٔ". چهل اثر دیگر وی در "احوال و آثار خوشنویسان" ذکر شده است.

منبع : مطالب ارسالی