نگاهی به وضعیت فیلم‌های سینمایی بر روی پرده

اكران تابستانی سینمای ایران با چهار فیلم «رییس» مسعود كیمیایی، «پیك‌نیك در میدان جنگ» سیدرحیم حسینی، «روز سوم» محمدحسین لطیفی و «پارك وی» فریدون جیرانی به كار خود ادامه می‌دهد.
قاچاق فیلم كه معضل سینمای ایران در ماه‌های اخیر بوده است و سینمای ایران را تا مرز نابودی نیز تهدید كرده بود، خوشبختانه این روزها تا حدودی كنترل شده است و خبری از حضور فیلم‌های روی پرده در كوچه پس كوچه‌های شهر نیست.مجموع فروش فیلم‌های این دوره از اكران از مرز ۵۰۰میلیون تومان گذشته است ولی هیچ فیلمی نتوانسته است فروش چشمگیر و قابل توجهی داشته باشد و امیدها برای ركورد شكنی به فیلم‌های دوره بعدی اكران بسته شده است.
● دنیای آقای كیمیایی
مسعود كیمیایی به عنوان یكی از محبوب‌ترین كارگردانان دهه ۵۰ و ۶۰ محسوب می‌شود. كارگردانی كه به گفته بسیاری در سالیان اخیر به هیچ وجه نتوانسته موفقیت‌های گذشته خود را در سینما تكرار كند.دنیای فیلم «رییس» برای سینمای كیمیایی جهان آشنایی است جهان باندهای مافیایی و گانگستری كه در واقع نشاندهنده علاقه كیمیایی به این دنیا است. فضایی كه در فیلم قبلی این كارگردان یعنی «حكم» به وضوح و بیش از سایر آثار وی به چشم می‌خورد.فیلم «رییس» داستان ساده و سرراست همچون اكثر فیلم‌های قبلی كیمیایی دارد و در حد یك فیلم معمولی در سینمای این كارگردان محسوب می‌شود.اگرچه بیشتر كمبودهای فیلم مربوط به فیلمنامه است ولی به جرات می‌توان گفت كه نسبت به آثار چند سال اخیر او از لحاظ كارگردانی پخته‌تر شده است.فیلم «رییس» به دل نمی‌چسبد چون حرفی از جنس این زمان در آن دیده نمی‌شود و تماشاگر توانایی برقراری ارتباط با شخصیت‌های فیلم را ندارد. معلوم نیست این آدم‌ها در كجای این سرزمین زندگی می‌كنند از كجا می‌آیند و به كجا می‌روند.
كیمیایی هنوز طرفداران پرو پا قرص خودش را دارد و این طرفداران متعصب امیدوارند كه فیلم بعدی این كارگردان بتواند آنها را به ذوق بیاورد. آخرین ساخته كیمیایی توانسته است پس از ۱۰ روز به فروش ۸۵میلیون تومانی برسد.
● روز سوم، اكشن دفاع مقدس
«روز سوم» لطیفی كه بهترین فیلم جشنواره بیست و پنجم لقب گرفت می‌تواند تعبیری عام از جنگ اكشن كماندویی باشد. «روز سوم» می‌توانست بخشی از نادیده‌های دفاع مقدس را برجسته كند، در حد و اندازه‌های یك فیلم سینمایی نه كمتر و نه بیشتر. مخاطب انتظار ندارد آیینه تمام نمای جنگ هشت‌ساله ایران و عراق یا حتی همه حجم وقایع خرمشهر را در یك فیلم ببیند ولی واقعیت این است كه همان انتظار متعارف مخاطب هم جواب نمی‌گیرد و فیلم دچار نقص می‌شود. جنس قصه‌گویی و پرداخت چنین قصه‌هایی روش و شیوه خاصی می‌طلبد كه با این رویكرد تفاوت‌هایی دارد. بسیاری مشخصه‌ها و تعاریف در این فیلم گمشده است و فیلم به جهت فیلم‌های كماندویی حركت كرده است. «روز سوم» نیز پس از ۲۲روز نمایش ۱۳۸میلیون تومان فروش داشته است.
● لطفا بترسید!
منتقدان از «پارك‌وی» فریدون جیرانی انتظارهای بیش از حدی در گیشه داشتند. فریدون جیرانی تمام تلاش خود را كرد كه رویكردی خاص و جدید به گونه وحشت داشته باشد كه در سینمای ایران مهجور مانده است، ولی نتوانست به تمام اهداف خود برسد.
مخاطب ایران تشنه‌تر ترسانده شدن و وحشت است، ولی كمتر فیلم ایرانی توانسته به این نیاز پاسخ دهد. حضور نداشتن شخصیت‌پردازی مناسب، چیدمان موقعیتی ملموس و قراردادن مولفه‌هایی نامتناسب با جامعه از عواملی است كه ضربه محكمی به «پارك‌وی» زده است. خشونتی افسارگسیخته كه فقط بر وجوه پررنگ آن تكیه شده نه جایگاه قرار گرفتن در كلیت فیلم و این دلیلی است كه برخی از جزئیات موجود در فیلم كاركرد خود را از دست می‌دهد. فروش «پارك‌وی» پس از گذشت بیش از یك ماه نمایش در حدود ۳۰۰میلیون تومان اعلام شده است.
● شوخی با سینمای جنگ
«پیك‌نیك در میدان جنگ» تنها فیلم كمدی روی پرده‌ سینماها است. ژانری كه مخاطب بسیاری در سینمای ایران دارد. «پیك‌نیك در میدان جنگ» را حسینی سال ۸۳ ساخت با نگاهی طنز به دفاع مقدس كه این بار هم موضوعی خاص را محور قرار می‌دهد. چوپان جوانی قصد دارد با دختر كدخدای روستا ازدواج كند، اما شرط ازدواج به اسارت گرفتن چند عراقی است. او همراه گله گوسفندان راهی جبهه می‌شود. فیلم از كمدی خاصی بهره می‌برد كه با حضور علی صادقی در نقش اصلی كه بازیگر شناخته شده عرصه كمدی به خصوص در تلویزیون است، این وجه قوت پیدا می‌كند. فیلمنامه اولیه آن را مجتبی خشك‌دامن نوشته كه كارگردان و حمید برزگر آن را بازنویسی كرده‌اند. فیلمی كه با مایه‌های كمدی سعی دارد تجربه جدیدی در عرصه كمدی دفاع مقدس شود كه این روزها در حال بدل شدن به كلیشه‌ای فراگیر است.این فیلم طی سه روز نمایش، فروشی بیش از پنج‌میلیون تومان داشته است.

مهرداد پارسا

منبع : روزنامه دنیای اقتصاد