چهارشنبه, ۱۷ بهمن, ۱۴۰۳ / 5 February, 2025
مجله ویستا
یادمان ر‌زهای وحشی «ایگل» و مارهای رنگارنگ «جان استون»
اما با تمام اینها هنوز هم می‌توان تهران را مانند بسیاری از شهرهای ایران دارای جاذبه و زیبایی دانست. با اینکه تمام خشت‌های خانه‌ها و درختان باغ‌ها به ساختمان‌ها و برج‌های سربه فلک کشیده تبدیل شده‌اند.
به عنوان مثال یکی از محله‌های قدیمی تهران که به شمیران معروف است هنوز هم در دل خود مناطقی بکر و دست نخورده را مخفی ساخته و حفظ کرده است. این منطقه که روزگاری از محله‌های حاشیه تهران محسوب می‌شد علاوه برآب و هوای مناسب از آیین و فرهنگ قومی و ملی مردمی نیز برخوردار است. عباس صالحی یکی از محققان و تهرانشناسان درباره گذشته‌های نه چندان دور این منطقه می‌گوید: من در میان باغات و محله‌های شمیران کودکی‌ام را سپری کردم و همیشه در کنار مطالعه کتابهای تاریخی علاقه‌مند به جمع‌آوری عکس‌های قدیمی نیز بودم. آن روزها یکی از تفریحات من گرفتن عکس از گوشه و کنار رودها و باغ‌ها یا از طبیعت بکر آنجا بود. آرشیوی هم با حدود ۱۲ هزار قطعه عکس از طبیعت و تاریخ دوران ناصری و قاجاری گردآوری کرده ام.
وی در مورد شمیران قدیم به عنوان یکی از مناطق قدیمی تهران می‌گوید: شمیران در گذشته شامل ۳۳ پارچه آبادی بود با مردمانی کشاورز که از راه فروش محصولات خود ارتزاق می‌کردند. گویش آنها نزدیک به زبان مازندرانی بود و همه ساله در فصل ییلاق (خرداد تا شهریورماه) میزبان بسیاری از افراد سرشناس و ثروتمند بودند و با بهترین سوغات خود که میوه‌های تازه و بومی مثل ازگیل، خرمالو و سماق بود آنها را راهی تهران می‌کردند. ناصری در ادامه بیان می‌کند که علاوه بر تغییرات بسیاری که در ظاهر امروزی شهر رخ داده هنوز می‌توان اماکنی دست نخورده را در آن یافت و به عنوان مناطق گردشگری معرفی کرد.
از این مناطق که در نواحی تقریباً صعب‌العبور و طاقت‌فرسا قرار گرفته و فقط بومیان منطقه به آن آشنایی دارند می‌توان چند نمونه را نام برد. «ایگل باغ گل» که در بهار سرشار از گل‌های رز وحشی و گردو است. «اوپیلر» به معنی آب کنار رودخانه که مملو از باغات گیلاس است و آبشاری خنک در آن جاری است که شدت آن دو سنگ بزرگ را به استخر تبدیل کرده است. همین‌طور «جان استون» محلی پر از مارهای رنگین که در فصل بهار همراه با تابش نور خورشید و درخشش پوست‌های صیقل‌خورده به رقص و پیچ و تاب در می‌آیند و منظره‌یی بسیار زیبا را به وجود می‌آورند.
در قسمت انتهای محل نیز غاری یخی وجود دارد که برای رسیدن به آن باید چند کیلومتری پیاده‌روی کرد و حیوانات شکاری را در آنجا شاهد بود. البته منطقه‌یی دیگر هم به نام «تلخاب» به معنی آب تلخ اطراف شمیران است. این منطقه چشمه‌یی پر از آب گازدار دارد که برای درمان بسیاری از بیماری‌ها مفید است. از مناطق دیگر می‌توان به آهار، شکراب، سرچشمه و... اشاره کرد که دیدن آنها خالی از لطف نیست.این مناطق تاکنون به صورت عمومی در اختیار همه قرار نگرفته و فقط چند گروه توریست و محقق علمی از آنجا دیدن کردهاند.
ناصری همچنین با اشاره به معماری در شمیران اضافه می‌کند: در شمیران بنایی قدیمی با قدمت چند صدساله ساخته شده که مردم بخوبی با آن آشنا هستند. این بنا بقعه امامزاده صالح است که در گذشته‌های بسیار دور کوچک بوده و به چند قنات آب محدود می‌شد و فقط افراد بومی به زیارت آن حضرت می‌رفتند.
همچنین تولیت این امامزاده در گذشته به دست دو طایفه محلی به نام‌های صالحی و امامی بود که نسل در نسل اجرای این مسئولیت ادامه داشت تا اینکه سازمان اوقاف وظیفه آن را برعهده گرفت. در حال حاضر هیچ‌کدام از آن افراد در این اماکن فعالیت نمی‌کنند. ناگفته نماند که محل دفن بسیاری از افراد قدیمی و معروف گذشته مانند سپهسالار تنکابنی، مرحوم حسن علی میرزا نایب السلطنه و... در این امامزاده است.
علاوه برآن مسجد جامع این منطقه نیز از اعتبار بسیاری برخوردار بود و جزو اولین مساجد جامع ایرانی محسوب می‌شود حتی در کتاب سفرنامه ناصرخسرو قبادیانی نیز از آن یاد شده است. این مسجد و امامزاده در گذشته با املاک وقفی افرادی مانند شازده حسن علی میرزای نایب السلطنه والی تهران گسترش و مرمت شد.
این محقق همچنین از عزاداری ماه محرم در شمیران قدیم نقل کرده و می‌گوید: این منطقه مانند دیگر مناطق تهران در ماه محرم دارای هیات‌های عزاداری بود.
یکی از قدیمی‌ترین هیات‌ها، هیات انصارالحسین است که زمان راه‌اندازی آن به سال ۱۳۰۰ هجری قمری برمی‌گردد. این هیات اساس نامه‌یی مبنی بر دستگیری از مستمندان با جمع‌آوری پول از ثروتمندان داشت که می‌توان آن را به عنوان اولین گروه در کمک‌های مردمی دانست. در شمیران هیات دیگری هم به نام هیات عرب‌ها وجود داشت که از افراد بومی تشکیل می‌شد و با حرکت دسته جمعی به روستاهای اطراف به برپایی عزاداری می‌پرداخت و دارای رسوم خاص خود بود.
فاطمه آقاقلی‌زاده
منبع : روزنامه اعتماد
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست