پنجشنبه, ۱۲ مهر, ۱۴۰۳ / 3 October, 2024
مجله ویستا


معرفی عروسک های خیمه شب بازی در ایران


معرفی عروسک های خیمه شب بازی در ایران
● معرفی عروسک های خیمه شب بازی در ایران طیاره خانم:
طیاره خانم که اغلب به عنوان ندیمه دختر شاه پریان ظاهر می شود عروسکی است که بیشتر به صورت نخی و گاهی نیز به صورت دستکشی مورد استفاده قرار می گیرد، این عروسک مانند عروسک «عروس» دختری جوان و زیباست که به خدمتگزاری دختر شاه پریان مشغول است.
این عروسک دارای هیکلی خوش فرم و کمی چاق است.
در بعضی از قصه ها او رقاصه مخصوص دربار سلیم خان است. طیاره خانم لباسی زیبا و سر و وضعی آراسته و مزین به انواع جواهرات دارد. مبارک نیز پیوسته عاشق اوست و آرزویش ازدواج با طیاره خانم است اما هروقت صحبت عقد و عروسی می شود، طیاره خانم با ناز و عشوه به او می فهماند که درآمدش کم است و فقیر و بی چیز می باشد و تا این عیوب را برطرف نکند او حاضر به عروسی با مبارک نیست اما همیشه در پایان قصه با همان شرایط به ازدواج مبارک در می آید.
● فرخ خان:
فرخ خان پسر «شاه سلطان سلیم» است و جانشین وی نیز محسوب می شود. این شاهزاده که بسیار آراسته و شیک لباس می پوشد دارای قدی متوسط و هیکلی لاغر است. نوع لباسش در نمایش های مختلف متفاوت است. هر زمان که پدرش به خاطر شکار، مسافرت یا جنگ با دشمن در دربار نباشد بر تخت پدر تکیه می زند و سعی می کند ادای او را درآورد و علیرغم فرمان های پادشاهانه و خشنی که صادر می کند شخصی بسیار ترسو است و زمانی که مبارک او را از «پهلوان کچل» می ترساند او به سادگی جا می زند.
بیشتر علاقه او به دختران و زنان زیباست و بدین خاطر پیوسته بساط عیش و عشرت راه می اندازد و وقتی که چشمش به «عروس خانم» یا «دختر شاه پریان» می افتد یک دل نه صد دل عاشق او می شود و علیرغم نصیحت اطرافیانش که به او می گویند آن دختر دلبسته پهلوان کچل است او پدرش را وادار می کند تا دختر را به عقد او درآورد و این ریشه و سرچشمه شروع درگیری های «پهلوان کچل» با سلیم خان و پسرش است.
ولی در نهایت «دختر شاه پریان» به پهلوان کچل می رسد و فرخ خان شرمنده و سرافکنده عذر خواهی کرده و برای آن ها جشن عروسی مفصلی برپا می کند. این روال در اکثر قصه های «سلیم خان» وجود دارد ولی در تعدادی از آن ها نیز اصولاً یا شخصیت فرخ خان نیست و یا اگر هم وجود داشته باشد در نقشی غیر از شاهزاده است و ریشه به وجود آمدن این شخصیت شاید از زمانی باشد که مملکت، دارای شاهزاده ای نالایق و بی کفایت بوده که به جای کشورداری تنها در فکر خوشگذرانی بوده و برای این کار به اذیت و آزار مردم نیز می پرداخته است.
● سپهسالار اردوی سلیم خان:
این عروسک که بیشتر نخی است معرف شخصیت یک سردار سپاه می باشد که در خدمت «سلیم خان» است. گاهی اوقات تعداد سپهسالاران دربار به دو نفر می رسد. این عروسک ها لباسی شبیه یونیفورم های نظامی بر تن دارند و تعداد زیادی مدال و درجه بر سینه چسبانده و شمشیری نیز از کمر آویزان می کنند.
سپهسالار معمولاً نقش مشاور سلیم خان را اجرا کرده و بیشتر جنبه تشریفاتی و غلو دارند و هنگامی که بخواهند عظمت دربار «سلیم خان» را نشان دهند از این شخصیت ها استفاده می کنند. در نمایش های قدیمی این سپهسالاران به جنگ با دشمن می رفتند و سپس پیروز با اسیران جنگی به حضور سلطان سلیم باز می گشتند ولی امروز، چنین بخش هایی کمتر در نمایش ها دیده می شود.
منبع : پیلبان انیمیشن